Türkiye'de, yurt dışında yaşayan vatandaşların emeklilik için borçlanma sistemini değiştiren yasa, 1 Ağustos 2019’da yürürlüğe giriyor.
Sosyal güvenlik uzmanı Dilek Ete, yurt dışında yaşayan TC vatandaşlarının yasa yürürlüğe girmeden yapması gereken şeylere dikkat çekti.
Ete, "Son çıkan 7146 sayılı kanun ile artık sadece Bağ-Kur kapsamında emekli olabilecekler. 1 Ağustos'tan sonra başvuranlar en az 5 bin 400 gün için borçlanma rakamı olarak 147 bin 312 TL ödeyerek, bin TL aylık almak durumunda kalacak" açıklamasında bulundu.
Türkiye'de yurt dışı borçlanmaya dair emeklilik sistemini değiştiren yasa tasarısı TBMM Genel Kurulunda kabul edilip, Resmi Gazetede yayımlandı. 1 Ağustos'tan itibaren yürürlüğe girecek olan yasa ile ilgili bilgi veren sosyal güvenlik uzmanı Dilek Ete, birçok önemli maddenin değiştiğini belirterek vatandaşların elini çabuk tutması gerektiğini söyledi. Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının daha önce, Türkiye'de bulunan çalışmalarının üzerine eksik süreleri kadar yurt dışı borçlanma yaparak SSK’dan emekli olabilirken, son çıkan 7146 sayılı torba kanun ile artık sadece Bağ-Kur kapsamında emekli olabileceklerini söyleyen Ete, sistemin şimdiki halinden yararlanabilmek için 1 Ağustos’tan önce başvurmaları gerektiğini söyledi.
Yasadaki değişiklikleri sıralayan Ete, "Şu anda yurt dışı borçlanma yapanların SSK (4a), Bağ- Kur (4B), Emekli Sandığı (4C) statüsünde emeklilik imkanı varken, 1 Ağustos itibari ile yurt dışı borçlanma yapılan süreler sadece Bağ-Kur statüsünde değerlendirilecek. 31 Temmuz tarihine kadar yurt dışı borçlanma için başvuran bir kadın gurbetçimiz 3 bin 600 gün için 98 bin 208 TL yatırarak, 2 bin 400 TL SSK emekli aylığı alabilecekken, 1 Ağustos'tan sonra 5 bin 400 gün için Sosyal Güvenlik Kurumu'na en az yurt dışı borçlanma rakamı olarak 147 bin 312 TL ödeyerek, 1000 TL aylık almak zorunda kalacak. Borçlanma rakamı bugüne kadar en az asgari ücretin yüzde 32'si alınarak hesaplanırken, bundan böyle yüzde 45'i alınarak hesaplanacak. Bu da bu yıl için günlük 27.28 TL yerine 38.31 TL demek, yani rakam 11 TL artacak. Yurt dışı borçlanma yaparak emekli olmak için artık 3 bin 600 gün yerine en az 5 bin 400 gün borçlanma yapmak gerekecek. 5 bin gün ile emekli olan bir gurbetçimiz bundan sonra en az 7 bin 200 gün prim ödemek zorunda kalacak" dedi.
’31 TEMMUZ'A KADAR YETİŞTİRMELERİ GEREKİYOR'
Eski uygulamadan yararlanabilmek için hızlı hareket etmek gerektiğini vurgulayan Ete, "Türkiye’de hiç çalışmanız yoksa, Türkiye'ye gelip iki gün SSK (4A) kapsamında çalışın. Çalışıyor göstermeyin, fiili olarak iki gün çalışın. Hiçbir şekilde gelemiyorsanız o durumda vekalet ile başvuru yapın bu durumda bile borçlanmanız Bağ-Kur'a sayılsa dahi yüzde 40 daha az ödeyeceksiniz. Yurt dışından gelirken bulunduğunuz ülkenin Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan hizmet cetveli ve ikametgah belgesini mutlaka alın. Yurt dışı borçlanma için ödeyeceğiniz rakama takılmayın, bunu bu başvurudan en erken 4 ay sonra ödeyeceksiniz" bilgisini verdi.
Başvuruların posta ile de yapılabileceğini ama riske atılmaması gerektiğini sözlerine ekleyen Ete, "Yurt dışı borçlanma ayrı, emeklilik farklıdır. Emekli aylığınızı hesaplayıp borçlanmayı ona göre yaptırmanız daha doğru olacaktır. Yıllarca yüksek aylıkla çalışan birisi borçlanılacak gün sayısı da azsa asgariden borçlanmamalıdır. Düşük emekli aylığı ile karşılaşmamak için doğru borçlanma başvurusu yapılmalı, borçlanma tutarları değil sadece işlem ücretleri sosyal güvenlik uzmanlarına ödenmelidir. Bütün bunları 31 Temmuz tarihine kadar yetiştirmeleri gerekiyor. Kişinin Türkiye'deki son çalışması SSK (4A) veya Emekli Sandığı (4C) ise bu durumda sadece vekalet ile birlikte evraklarını sosyal güvenlik uzmanına kargo ile ulaştırmaları yeterli. Son çalışma Bağ-Kur ise ve Türkiyeye gelme imkanı yoksa, yine artıştan etkilenmemek için evrakı göndererek işlemleri tamamlayabilirler" diye konuştu.
