ÖZET: Eşi hakim olarak görev yapan memura 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72’nci maddesi kapsamında izin verilip verilmeyeceği hk. (11/09/20155926)
Kurumunuzda ... Uzmanı olarak görev yapan personelin eşinin Hakim olarak görev yaptığını ve atamasının Diyabakır'a yapıldığını, söz konusu İlde Kurumunuzun teşkilatının bulunmadığını belirterek, ilgiliye 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72 nci maddesi kapsamında ücretli izin verilip verilmeyeceğine ilişkin Başkanlığımız görüşünün talep edildiği ilgi yazı incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72 nci maddesinde "... Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.
Bu suretle izin verilenlere, aylık ve diğer ödemelerine karşılık olarak, aylık (taban ve kıdem aylığı dahil), ek gösterge, zam ve tazminatlarının kanuni kesintiler düşüldükten sonraki net miktarının, eşleri;
- Olağanüstü Hal Bölgesine dahil illerle bu illere mücavir olarak belirlenen illerde görevli olanlara % 60'ı,
- Kalkınmada 1 inci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 50'si,
- Kalkınmada 2 nci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 25'i, kurumlarınca kadro tasarrufundan ödenir.
Eşleri diğer yörelerde görevli olanlar ise ücretsiz izinli sayılır.
Yukarıda sayılanların kadroları eşlerinin görevlendirme süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, bu süre memuriyet boyunca 4 yılı hiç bir surette geçemez. Bunların kademe ilerlemesi;emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri devam eder. Ancak ücretsiz izin verilenlerin bu sürelerinin emeklilikten sayılabilmesi için kesenek ve kurum karşılıklarının her ay kendileri tarafından T.C. Emekli Sandığına yatırılması gerekir..." hükmü yer almaktadır.
Mezkur Kanunun 72 nci maddesinde yer alan hükmün, eşlerden her ikisinin de 657 sayılı Kanuna tabi memur statüsünde görev yapması, yer değiştirme suretiyle atamaya tabi memurun atandığı yerde memur olan eşinin çalışmakta olduğu kurumun teşkilatının bulunmaması ya da teşkilatı bulunmasına rağmen niteliğine uygun münhal bir görevin bulunmaması ve memurun da talebi halinde uygulanabileceği değerlendirilmektedir.
Diğer taraftan, mezkur Kanunun 108 inci maddesinin (D) bendinde "... sürekli görevle yurtiçine ya da yurtdışına atanan veya en az altı ay süreyle yurtdışında geçici olarak görevlendirilen memurlar veya diğer personel kanunlarına tâbi olanlar ile yurtdışına kamu kurumlarınca gönderilmiş olan öğrencilerin memur olan eşleri ile 77 nci maddeye göre izin verilenlerin memur olan eşlerine görev veya öğrenim süresi içinde aylıksız izin verilebilir." hükmü yer almaktadır.
Bu itibarla,
- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 72 nci maddesinde yer alan hükmün, eşlerden her ikisinin de 657 sayılı Kanuna tabi memur statüsünde görev yapması ve yer değiştirme suretiyle atamaya tabi memurun atandığı yerde memur olan eşinin çalışmakta olduğu kurumun teşkilatının bulunmaması ya da teşkilatı bulunmasına rağmen niteliğine uygun münhal bir görevin bulunmaması ve memurun da talebi halinde uygulanabileceği değerlendirilmekte olup; Kurumunuzda Kamu Denetçiliği Uzmanı olarak görev yapan personelin Hakim olarak görev yapan eşinin 657 sayılı Kanuna tabi memur statüsünde görev yapmaması sebebiyle, bahsi geçen Kurumunuz personeline mezkur Kanunun 72 nci maddesine göre izin verilemeyeceği,
- mezkur Kanunun 108 inci maddesinin (D) bendinde diğer personel kanunlarına tâbi olarak görev yapan personelin sürekli görevle yurtiçine atanması halinde memur olan eşlerine görev süresi içinde aylıksız izin verilebileceğinin belirtilmesi sebebiyle, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa tabi olarak görev yapan ve sürekli görevle Diyarbakır İline atanan Hakimin Kurumunuz personeli olan eşine mezkur Kanunun 108 inci maddesinin (D) bendi çerçevesinde aylıksız izin verilebileceği, mütalaa edilmektedir.
