Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, enflasyon raporunun tanıtımına ilişkin toplantıda sunum yaparak katılımcıların sorularını yanıtladı. Kavcıoğlu, enflasyon hedefi hakkında bilgi verirken enflasyonu kalıcı olarak düşürecek bir program sabır ve kararlılıkla uygulandığını kaydetti.

Merkez Bankası Şahap Kavcıoğlu'nun konuşmasından öne çıkanlar şöyle:

Küresel risklerin önümüzdeki dönemde de devam etmesi ve önümüzdeki yıl büyümeleri daha çok etkilemesi bekleniyor. Üretim kapasitesi risk altında olan Avrupa ülkeleri için tahmin güncellemeleri daha belirginleşti. Emtia fiyatlarında son dönemdeki aşağı eğilimin enflasyon dinamiklerini olumlu etkilemesi bekleniyor.

2022 yılına ilişkin enflasyon beklentileri bir çok ülke için yukarı yönlü güncellendi, bir süre daha devam edeceği öngörülüyor. İhracat ve makine tesisat yatırımlarının yıllık büyümeye katkısı artarak devam etti.

Öncü göstergeler yılın üçüncü çeyreğinde büyümede sınırlı bir yavaşlamaya işaret ediyor. Sanayi sektörünün dış şoklara karşı dayanıklılığının artmasına büyük önem veriyoruz. İşgücüne katılım oranındaki artış sürerken, işsiz sayısındaki azalım daha belirgin hale geldi.

"ALDIĞIMIZ KARARLAR EKONOMİDEKİ DAYANIKLILIĞI ARTIRACAĞINI ÖNGÖRÜYORUZ"

Üçüncü çeyrekte öncü göstergeler bir önceki çeyreğe göre talep koşullarında daha ılımlı bir seyre işaret ediyor.

Hedefli kredi politikalarımızın odak alanlarından ve potansiyel büyümenin sürükleyicilerinden olan makine-teçhizat yatırımları son dönemde güçlü bir yükseliş eğiliminde olup 2019 yılının son çeyreğinden bu yana kesintisiz olarak artmaktadır.

Aldığımız kararlar ekonomideki dayanıklılığı artıracağını öngörüyoruz. Kredi kompozisyonunda hedefli kredi politikamızla uyumlu değişiklikler gözlendi.

"TL MEVDUAT PAYININ İSTİKRARLI BİR ŞEKİLDE ARTMAKTA OLDUĞUNU GÖRMEKTEYİZ"

Ağustos ayı itibarıyla, yatırım ve ihracat kredilerinin toplam ticari krediler içerisindeki payı yüzde 28’i aşarak son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaşmıştır.

KOBİ'lerin 2022 yılı Eylül ayındaki net kredi kullanım miktarı önceki yılın Ocak-Eylül döneminin 1,5 katı olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde, KOBİ kredilerinin tutarı ve bankacılık sektörü kredileri içerisindeki payı tarihsel olarak en yüksek düzeye ulaşmıştır.

2021 yılı sonundan itibaren TL mevduat payının istikrarlı bir şekilde artmakta olduğunu görmekteyiz.

BRENT PETROL TAHMİNİ

2022 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 100,5 Dolar (Önceki 99,6 dolar). TCMB'nin 2022 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 100,5 dolar (Önceki 99,6 dolar). 2022 yıl sonu gıda fiyatları tahmini %75,0 (Önceki %71,3). 2023 yıl sonu gıda fiyatları tahmini %22,0 (Önceki %25,7). 2022 yılı ortalama ithalat fiyatları değişim tahmini %25,2 (Önceki %23,3). 2023 yılı ortalama ithalat fiyatları değişim tahmini -%9,2 (Önceki -%8,4).

ENFLASYON TAHMİNİ

Enflasyonun 2022 yıl sonunda %65,2 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %60,4). Enflasyonun 2023 yıl sonunda %22,3 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %19,2). Enflasyonun 2024 yıl sonunda %8,8 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %8,8) Enflasyonun, %70 olasılıkla 2022 yılı sonunda %62,8-67,6 aralığında -orta noktası %65,2- gerçekleşeceğini öngörüyoruz (Önceki %56,9-63,9 aralığı ile %60,4). Enflasyonun, %70 olasılıkla 2023 yılı sonunda %17,7-26,9 aralığında -orta noktası %22,3- gerçekleşeceğini öngörüyoruz (Önceki %14,5-23,9 aralığı ile %19,2).

"MEVDUATLARDA TÜRK LİRASININ PAYI ARTMAKTADIR"

Tüm politika araçları gözden geçirilerek ülkemiz ihtiyaç ve koşullarına en uygun para politikası çerçevesi kademeli olarak oluşturulmuştur. Enflasyonu düşürmek amacıyla yalnızca toplam talebi kısmaya odaklanarak yatırım ve ihracat kapasitesine zarar vermek yerine, hedefli bir anlayışla üretimi destekleyici politikalar uygulanmaktadır. Faiz ve hedefli kredi kararlarıyla uygun finansman koşulları oluşturularak arz ve cari fazla kapasitesi geliştirilmektedir. Mevduatlarda Türk Lirasının payı artmaktadır, bu durum Döviz kurlarına istikrar kazandırarak enflasyonun kontrol altına alınmasına katkı sağlamaktadır. Bütünleşik bir çerçeve içinde oluşturulan etkin politika araçlarıyla beklentilerin ve kur istikrarının enflasyondaki düşüşü desteklemesi sağlanacaktır. Kredilerin uygun seviyede olmasını nasıl önemsiyorsak, uygun şekilde kullanılmasını da o kadar önemsiyoruz. Kalıcı cari fazla verme kapasitesine ulaştığımızda döviz piyasasında sağlıklı fiyat oluşumu doğal olarak sağlanmış olacak. Bu hedefe beklenenden daha yakın olduğumuzu bir süredir paylaşıyorum.

ENFLASYONDAKİ DÜŞÜŞ İKİ KOŞULA BAĞLI

Enflasyondaki düşüşün kalıcı bir fiyat istikrarı sağlamasının iki ön koşulu olduğu değerlendirilmektedir, birincisi kalıcı cari fazla verme kapasitesine ulaşılması, ikincisi ise hane halkının, firmaların ve bankaların bilançolarındaki TL'nin baskınlığının sağlanmasıdır. Sağlıksız fiyat oluşumlarına izin vermeyeceğiz. Önceki rapor döneminden bu yana parasal aktarımın etkinliği artırıldı ve kredilerde ihtiyatlı duruş güçlendirildi.

Küresel zorluklara rağmen, tüm paydaşlarla uyum ve eşgüdüm içerisinde çalışarak, enflasyonu kalıcı olarak düşürecek bir program sabır ve kararlılıkla uygulanmaktadır.

Refah kazanımları ve verimliliği daha iyi yansıtan satın alma gücü paritesine göre kişi başına düşen GSYH’ye bakıldığında Türkiye pandemi sonrasında yüksek gelir grubu ülkelerden daha hızlı büyümüş ve üst orta gelirli ülkelerden olumlu yönde ayrışmıştır.

İstihdamdaki yapısal kazanımların korunmasını önemsiyoruz. Cari dengemizdeki iyileşme süreci ikinci çeyrekte de devam etti. Yapısal dönüşümün cari denge üzerindeki yansımalarını izliyoruz. 2022 yılında ihracatta üst üste rekor artışlar yaşandı.

Üçüncü çeyrekte mevsimsellikten arındırılmış ihracat yatay seyretti, ihracat enerjiye bağlı olarak artış kaydetti. İhracat üzerindeki aşağı yönlü riskler artmış olmakla birlikte, güçlü ve kalıcı unsurlar ağır basmaktadır.

Eylül ayı öncü göstergeleri turizm sektörünün güçlü seyrinin devam ettiğini gösteriyor.