İran'ın başkenti Tahran'da bilim insanı Muhsin Fahrizade'nin suikast sonucu öldürülmesinin ardından Orta Doğu'da yeniden sıcak saatler yaşanmaya başladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu'nun hedef gösterdiği Muhsin Fahrizade İran'ın nükleer programının mimarlarındandı. Bu olay iki ülke arasındaki ilişkileri gererken Muhsin Fahrizade hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler Muhsin Fahrizade kimdir? Nereli? Kaç yaşında? Neden öldürüldü? sorularına yanıt arıyor. İşte detaylar...
MUHSİN FAHRİZADE KİMDİR? NERELİ? KAÇ YAŞINDA?
Muhsin Fahrizade, İran'ın başkenti Tahran'a yakın Kum kentinde 1957 yılında dünyaya geldi. 1979 yılındaki İran İslam Devrimi'nin ardından kurulan Devrim Muhafızları Ordusu'nda görev aldı.
İran Savunma Bakanlığı ile Silahlı Kuvvetler Başdanışmanı ve İran Fizik Araştırma Merkezi (PHRC) Başkanı olması nedeniyle 24 Mart 2007'de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) 1747 sayılı kararla yaptırım listesine aldığı İranlı yetkililerden biriydi.
63 yaşındaki Fahrizade, Batılı gazetecilerin en çok röportaj yapmak istedikleri kişiler arasında yer alıyordu ancak Tahran Yönetimi, önceki yıllarda söz konusu bilim insanıyla ilgili bilgilerin yayınlanmaması için çaba gösteriyor ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) denetçilerinin onunla görüşmesine izin vermiyordu.
Batılı istihbarat örgütlerinin "İran'ın askeri nükleer programının babası" olarak nitelendirdikleri Fahrizade'nin faaliyet alanı, İran'ın bilimsel nükleer programını bu ülke için nükleer bir potansiyele dönüştürmekti.
Fahrizade'nin bir fizik profesörü olarak, nükleer bomba geliştirmek için 1989 yılında kurulduğu iddia edilen gizli program "Amad" projesini yönettiği söyleniyor. UAEA'ya göre program 2003 yılında sonlandırıldı.
Fahrizade, ABD'nin Foreign Policy Dergisi tarafından yayınlanan dünyanın en güçlü 500 kişisi listesinde yer alan beş İranlı figürden birisiydi.
İran'ın nükleer programının arkasındaki figür olarak kabul edilen Fahrizade'nin nükleer anlaşmanın imzalanmasında da etkin bir rol oynadığı belirtiliyor.
NEDEN ÖLDÜRÜLDÜ?
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun Mayıs 2018'de İran nükleer programı hakkında yaptığı sunumda zikrettiği tek İranlı bilim insanıydı. İran hükümeti de bu nedenle İsrail'in suikast olayında rol oynadığını düşünüyor. Ayrıca İsrailli kaynaklar, MOSSAD'ın 2018 yılında Tahran'daki atom reaktörlerden sorumlu Muhsin Fahrizade Mehabadi'ye suikast girişiminde bulunduğunu ancak başarılı olamadığını duyurmuştu.
İran'ın Fars Haber Ajansı'na göre, Fahrizade'nin adı Birleşmiş Milletler'deki (BM) listelerden MOSSAD'ın eline geçmişti.
Fahrizade, 1940'larda ABD'de atom bombasının geliştirilmesinde önemli bir rol oynayın Amerikalı fizikçi olan Robert Oppenheimer ile karşılaştırılıyordu.
Dün Tahran'da suikaste uğrayan İran'ın nükleer programının kilit isimlerinden bilim insanı Muhsin Fahrizade, İsrail'in hedefindeki kişi olarak öne çıkıyordu.
Aynı zamanda Savunma Bakanlığı Araştırma ve İnovasyon Kurumu Başkanı ve askeri bir kurum olan İmam Hüseyin Üniversitesi'nde fizik profesörü olarak görev alan Fahrizade, askeri alandaki faaliyetleriyle de bilinen bir isim.
