Oruç tutan çalışanlar için müjdeli haber açıklandı. Ramazan ayında buyunca oruç tutacağınızı işverene beyan ederseniz, öğle yemeği yemeyeceğiniz için yemek ücreti talep edebilirsiniz. Ayrıca oruç tutması sebebiyle çalışanın alacağı ticket ya da yemek kuponunda da kesinti yapılamaz.
ORUÇ TUTAN ÇALIŞANLARIN HAKLARI NELERDİR?
Ramazan ayında işyerlerinde bazı uygulamalar oluyor. İşverenlerin iftar düzenlemeleri, ramazan kolisi vermeleri ve vardiya düzenini ayarlamaları bunlardan bazıları. Büyük işyerlerinin önemli bir bölümünde işçilere yemek veriliyor. Ancak eğer işyerinde ticket veya kupon veriliyorsa, oruç tutsun, tutmasın bütün çalışanlara aynı miktarda ticket veya kupon verilmeye devam edilmek zorundadır. Yani oruç tutuyor diye çalışanın ticket veya kuponu kesilemez.
ORUÇLU ÇALIŞAN ERKEN PAYDOS EDEBİLİR Mİ?
İş Kanunu ile belirlenmiş ara dinlenmeleri çalışma süresine göre değişmektedir. Buna göre, günlük çalışma süresi 4 saat veya daha kısa olan işçilere 15 dakika, 4 saatten fazla 7.5 saatten düşük olan işçilere 30 dakika, 7.5 saatten fazla olan işçilere ise 60 dakika ara dinlenmesi verilmesi gerekir. Burada amaç, işin yürütülmesi sırasında işçilerin dinlenmeleri ve bu sürede yemek yeme, çay ve/veya sigara içme gibi ihtiyaçların giderilmesidir.
Konuya ilişkin Yargıtay kararlarının, işe ara dinlenmesi kadar geç başlanması veya aynı süreyle işin erken bırakılması şeklindeki uygulamaların doğru olmadığı yönünde olduğu görülmektedir.
İŞVEREN YILLIK İZİN VERMEK ZORUNDA MI?
İşçilerin yıllık izinlerinin planlaması işverenin yönetim hakkı kapsamındadır. Bu doğrultuda, işveren, aynı bölümde çalışan ve benzer işleri yapan iki kişiye aynı anda yıllık izin vermeyebilir. Bununla birlikte, işçilerin makul bir süre önceden yıllık izin kullanacakları tarihi işverene bildirmeleri gerekir. Eğer böyle bir bildirim yapmamışlarsa, işveren yıl içerisinde istediği tarihte işçilerine izin kullandırabilir.
MAİL YOLUYLA SORULMALI
Normalde işveren işçiye oruç tutup tutmadığını soramaz. İşveren sorsa bile işçi cevap vermek zorunda değildir. Fakat işyerinde yemek hizmetinin dışarıdan alındığı durumlarda işçiye bu soru sorulabilir. Cevaba göre işyerinde hazırlanacak iftar yemeğinin sayısı belli olur. İşveren bu soruyu mail yoluyla sorarsa cevaplamak kolaylaşır.
VARDİYALI ÇALIŞANLARA DÜZENLEME YAPILABİLİR
Vardiyalı işlerde çalışanlar evlerinde iftar yapamayabiliyor. Vardiyaları iftar saatine denk gelenler için işveren planlama yaparak işçilerini iftara gönderiyor. Oruçlu işçilerin önemli bir bölümü de iftara kadar ara dinlenmesi kullanmayıp erken paydos etmek istiyor. Ancak bu kanunen uygun değil. İşveren isterse oruçlu işçilere iftarda evde olmaları için izin verip, daha sonra bunu günlük 11 saat sınırını aşmadan telafi ettirebilir.
HATALI İŞLEME PARA CEZASI VAR
İşçisine ayni yardım yapan fakat vergilendirmesi konusunda hatalı işlem yapan, nakdi yardım yapması durumunda bunu prime esas kazanca dahil etmeyen işveren idari para cezasıyla karşılaşabilir. Bu nedenle işverenlerin bu konularda hassas davranmaları ve konuyla ilgili mevzuata uyum göstermeleri gerekiyor. İşyerinde her ramazan koli dağıtan veya ramazan yardımı yapan işveren, işçilerine kıdem tazminatı öderken bu tutarları da hesaba katmalıdır.
İŞVERENİN VERECEĞİ İFTAR VERGİDEN MUAF
İşveren nasıl öğle yemeği için vergiden belirli bir tutara kadar muafsa, işçisine vereceği iftar yemeği için de aynı tutarı aşmadıkça muaftır. Bu tutar 19 TL, KDV dahil olarak ise 20.5 TL'dir. Yani işveren 19 TL'yi aşmayan iftar yemeği için gelir vergisinden muaftır. İşyerlerinin pek çoğunda işçilere ramazan kolisi şeklinde ayni yardımlar verilmektedir. Son dönemde süpermarketlerin hediye çeklerinin de bu amaçla kullanıldıkları görülüyor. Bu durumda ramazan kolisinin net bedeli brüte çevrilecek ve çalışanların bordrolarında gösterilecektir. Dolayısıyla gelir vergisi ve damga vergisi de devreye girecektir. (Takvim)
