8 Mart Dünya 'Kadınlar Günü' ya da bir diğer adıyla 'Dünya Emekçi Kadınlar Günü'. Kadın hakları dünyanın dört bir yanında büyük etkinliklerle gündeme geliyor. Peki 8 mart neden kadınlar günü, nasıl ortaya çıktı? Bu bir kutlama mı, protesto mu? Tüm detaylar haberimizde...
8 MART NEDEN KADINLAR GÜNÜ? 8 MART NİÇİN DÜNYA EMEKÇİ KADINLAR GÜNÜ OLARAK KUTLANMAKTADIR?
Dünya Kadınlar Günü'nün kökleri, işçi hakları hareketlerine dayanıyor ve 8 Mart Birleşmiş Milletler tarafından da Dünya Kadınlar Günü olarak kabul ediliyor.
Dünya Bankası: Sadece 6 ülke kadınlara eşit ekonomik haklar veriyor, Türkiye 85. sırada
Bugün neredeyse tüm dünyada ses getiren eylemlere sahne olan 8 Mart'ın tohumları 1908 yılında, New York'ta 15 bin çalışan kadının daha kısa mesai süreleri, daha yüksek maaş ve seçme hakkı talep etmesiyle atılmıştı.
Bir yıl sonra Amerika Sosyalist Partisi 8 Mart'ı Ulusal Kadınlar Günü ilan etmişti. Bu özel günü uluslararası hale getirme fikrini ortaya atan ilk kişi ise Clara Zetkin'di
DÜNYA KADINLAR GÜNÜ TARİHÇESİ;
1908 ekonomik krizinden sonra ücretler epey düşmüş, kullanılan iğne-iplik, elektrik ve oturulan sandalyelerin ücreti işçilerden kesilmeye başlamıştı. 65 saate varan haftalık çalışma süreleri bazen 75 saate çıkıyordu. Triangle fabrikasının sahipleri Harris ve Blanck, sendika karşıtı tutumlarıyla tanınıyordu.1909 sonbaharında 150 sendikalının işine son verilmişti.
22 Kasım 1909'da, İLGWU'ya bağlı Local 25 Sendikası, genel grev çağrısı yaptı.
Temel talepleri, alt işveren (o dönemdeki taşeronluk) uygulamasına son verilmesi; 52 saatlik çalışma haftası; günlük ücretsiz fazla mesainin 2 saati aşmaması; ücretlerde yapılan malzeme ve elektrik bedeli kesintilerine son verilmesiydi.
ABD tarihi belgelerinde "en büyük kadın grevi" olarak adlandırılan grev, Şubat 1910'da sona erer. Çoğu talepleri kabul edildi. Sadece Triangl Gömlek Firması hariç.
Takvimler 1911’in 25 Mart’ını göstermektedir. Asch binasının son üç katında faaliyet gösteren Triangle Gömlek Firması’nda sönmemiş bir sigara izmaritinden kaynaklandığı tahmin edilen yangın, sekizinci katta başladı.
Kağıt ve kumaş artıklarıyla dolu olan atölyede yangın hızla yayıldı ve önce dokuzuncu katı sonra onuncu katı sardı. Çıkan yangın pek çok işçiye mezar oldu.
Hayatını kaybeden 146 kişiden 129’u kadın, bunların 48’i sendika üyesiydi. 5 Nisan’da 80.000 bin kişilik bir cenaze yürüyüşü düzenlendi. Kadın Sendikalar Birliği ve Local 25 Sendikası matem yürüyüşünü protestoyla birleştirdi. Yüzbinlerce işçi o gün iş bırakarak protesto yürüyüşüne katıldı.
8 Mart’ın Dünya Kadınlar Günü olarak anılmasını Clara Zetkin önerdi.
8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜ TÜRKİYE'DE NE ZAMAN KUTLAMAYA BAŞLANDI?
Türkiye’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında “Emekçi Kadınlar Günü” olarak kutlanmaya başlandı. 1975 yılında ve onu izleyen yıllarda daha yaygın, ve yığınsal olarak kutlandı, kapalı mekanlardan sokaklara taşındı. “Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı” programından Türkiye’nin de etkilenmesiyle, 1975 yılında “Türkiye 1975 Kadın Yılı” kongresi yapıldı. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’nden sonra dört yıl süreyle herhangi bir kutlama yapılmadı. 1984′ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından “Dünya Kadınlar Günü” kutlanmaya devam ediliyor
8 MART DÜNYA KADINLAR GÜNÜ HANGİ ÜLKEDE TATİL?
Özbekistan'da 8 Mart dünya kadınlar günü resmi tatildir.
EN ANLAMLI, EN FARKLI KADINLAR GÜNÜ MESAJLARI
* Kadınlar İnsanlığın devamı için olmazsa olmazdır. En büyük dertlerin dertlisi, en büyük mutlulukların ardındaki kahramandır. Dünya Kadınlar Günü"nüz kutlu olsun.
* 8 Mart, dünyada kadınların eşitlik, kalkınma ve daha huzurlu yaşam özlemleri dile getirdikleri gündür. Kadınlarımızın bu anlamlı gününü yürekten kutluyorum.
* Her zaman ne istediğini bilen, erkeğinin ardında ona destek veren, çocuklarının başında koruyup kollayan kadınlar… Dünya Kadınlar Gününüz kutlu olsun…
* Bütün kadınların 8 Mart Dünya Kadınlar Gününü kutluyor, eşitlik, özgürlük ve mutluluk dolu bir yaşam sürmelerini diliyorum.
* "Bir toplum, bir millet erkek ve kadın denilen iki cins insandan meydana gelir. Mümkün müdür ki, bir toplumun yarısı topraklara zincirlerle bağlı kaldıkça, diğer kısmı göklere yükselebilsin!" Mustafa Kemal Atatürk
* Yeri geldiğinde anne, yeri geldiğinde içten bir arkadaş bazen de değerli bir eş…Onlar bizim baş tacımız. 8 Mart Dünya Kadınlar günü kutlu olsun.
* Kadına şiddetin olmadığı, kadınlarında erkekler kadar özgür olabildiği, kadına saygının olduğu bir yıl olması dileğimle..Kadınlar gününüz kutlu olsun.
* Bir bakışın kudreti bin lisanda yoktur. Bir bakış bazen şifa bazen zehirli oktur. Dünya kadınlar gününüz kutlu olsun…
* Benim için her şeye katlanan, her zaman yanımda olan, değeri paha biçilemeyen dünyanın en güzel kadınına; Kadınlar günün kutlu olsun!
* Bu sabah mavi bulutları avucuna, mutlulukları gönlüne, sevgimi usulca kalbine bırakıyorum. Güneş her zaman senin için doğsun, en güzel günler seninle olsun. Kadınlar günün kutlu olsun.
8 Mart dünya kadınlar günü ile ilgili şiirler
Adı Kadın Yüreği Yangın
Adı kadın
Anadır bacıdır kadın
Candır cananadır, eşdir kadın
Eli öpül esidir, duygu selidir kadın
Anlattıkça çoğalan, çoğaldıkça güçlenen kadın
Adı kadın yüreği yangın, acılarla yoğrulan kadın
Gözyaşlarını içine akıtan kadın
Eşinin şekillendirdiği kalıba giren kadın
Sorgusuz sualsiz istenileni yapan kadın
Gözü yaşlı, bağrı yaslı kadın
Daha küçücük bir kızken gelin edilen kadın
Ne olduğunu anlamadan bebe karnına koyulan kadın
Küçücük bir çocukken çocuk doğuran kadın
Ummanda kaybolan kadın
Adı kadın
Yüreği yangın kadın... (SERAP ATAY)
Ne Kadınlar Sevdim Zaten Yoktular
Ne kadınlar sevdim zaten yoktular
yağmur giyerlerdi sonbaharla bir
azıcık okşasam sanki çocuktular
bir akşam korkudan gözleri sislenir.
ne kadınlar sevdim zaten yoktular
böyle birsevmek görülmemiştir
hayır,sanmayınki beni unuttular
hala ara sıra mektupları gelir.
gerçek değildiler birer umuttular
eski bir şarkı belki bir şiir
ne kadınlar sevdim zaten yoktular
yanlızlıklarımda elimden tuttular
uzak fısıltıları içimi ürpertir
sanki gök yüzünde birer buluttular
nereye kayboldular şimdi kim bilir
ne kadınlar sevdim zaten yoktular
böyle bir sevmek görülmemiştir (ATTİLA İLHAN)
Anacığım
Nasıl hatırlamam anacığım nasıl?
Kaç geceler bana ninni söylerdi,
Hasta olunca oydu başucumda bekleyen,
Biraz yorulmayayım, üzülmeyeyim, hemen
Alır kucağına okşardı, saçlarımı öperdi.
Nasıl hatırlamam anacığım nasıl?
Uzun kış geceleri masal masaldı.
Güzel çoban kızları, iyi kalpli sultanlar,
Bir suyun akışı gibi geçip gitti zamanlar
Şimdi ne o dünkü çocuk, ne de o masal kaldı.
Nasıl hatırlamam anacığım nasıl?
Yıkayan oydu mürekkep lekeli parmaklarımı.
Akşam biraz geciksem yollara düşerdi .
Sokağa çıkarken «Yavrucuğum üşütme» derdi.
Hemen bir kazak örerdi biraz boş kaldı mı.
Nasıl hatırlamam anacığım nasıl?
Bilirim yine kalbinde yerim anacığım.
Selam sana Kadınlar Günü İstanbul'dan.
Yeni dönmüşçesine bir akşam okuldan,
Vefalı ellerinden öperim anacığım. (ÜMİT YAŞAR OĞUZCAN)
Dünya Kadınlar Günü
Her kadın kutsaldır,sakın unutma
Kutsal cennet serilmiş o kadına
Değer ver kadına,baksın tadına
Yaşam tadım adın,kutsaldır kadın
Kadın,en zirvede açan kardelen
Karlara inat çiçek açar kadın
Dağ zirvesi erkek,kadın bir çiçek
Yaşam tadım adın,kutsaldır kadın
Kadından kadına saygı duyalım
Onlara sahip çıkalım sevgiyle
Sezgisi güçlüdür sevgisi gibi
Yaşam tadım adın,kutsaldır kadın
Kadınlar günü kutlu olsun kalpten
Her güzelin eli öpülür,inan
Saygı sevgim senin olsun,ey kadın
Yaşam tadım adın,kutsaldır kadın! (SELİM TEMİZ)
Dünya Kadınlar Günü
Bugün dünya kadınlar günü
Aklıma geldi anamın yüzü
Mavi mavi iki gözü
Ve hep gülen yüzü
Bugün dünya kadınlar günü
Kadınlara bir gün yetmez
Kadınların çilesi hiç bitmez
Kadınların çektiğini kimse çekmez
Bugün dünya kadınlar günü
Anam, bacım, teyzem
Size yetmez 8 Mart günü
Her gün sizlere kadınlar günü (ALPAY TÜRKOĞLU)
Kadın Hakkı
Bak ağlıyor için için,
Hani nerde kadın hakları
Çalışırız geçim için,
Hani nerde kadın hakları
Meclislerden yerilmişiz,
Aklı kısa görülmüşüz,
Hep zorula verilmişiz,
Hani nerde kadın hakları
Kirmanını eğirmez mi,
Hamurunu yoğurmaz mı,
Seni beni doğurmaz mı,
Hani nerde kadın hakları
Tık demeden dövülürüz,
Ana avrat sövülürüz,
Sık sık evden kovuluruz,
Hani nerde kadın hakları
Derde yoğa alışığız,
Çilelerle buluşuğuz,
Birkez gülsek yılışığız,
Hani nerde kadın hakları
Hatuni'yim ne diyeyim,
Bitmezki daha sayayım,
Cevap verin de duyayım,
Hani nerde kadın hakları (AŞIK HATUNİ)
Kadınım
Anlatmak istesem seni
Dilim dönmez ki kadınım
Resmetmek istesem seni
Kalem çizmez ki kadınım
Katlandın hep şu huysuza
Sabır gösterdin arsıza
Gönlünü çalan hırsıza
Akıl ermez ki kadınım
İki kız bir oğlan verdin
Onlardı tek senin derdin
Ömrünü bizlere serdin
Gücün yetmez ki kadınım
Muhtaç olmayalım diye
Kaçıp koştun biteviye
Sendeki bu özveriye
Neler denmez ki kadınım
Rabbim alsın benimkini
Çok uzatsın seninkini
Halil senin kıymetini
Sanma “bilmez ki” kadınım... (HALİL MANUŞ)
