Af yasası ile ilgili son gelişmeler internette merakla araştırılmaktadır. Peki Af yasası 2020 son dakika gelişmeleri nelerdir? Bu konudaki tüm merak edilenler haberimizde.

AF YASASI SON DAKİKA GELİŞMELERİ

Yeni İnfaz Yasası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayının ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Kanun yürürlüğe girmesinin ardından cezaevlerinden tahliyeler başlayacak.

Koronavirüs tedbirleri kapsamında da açık cezaevinde bulunan yaklaşık 45 bin kişi 31 Mayıs’a kadar izinli sayılacak.

15 bini kapalıdan 30 bini açıktan olmak üzere 45 bin hükümlü ise tahliye edilecek. 

AF YASASINDAN KİMLER YARARLANABİLİR?

Af yasasına göre, terör, cinayet, uyuşturucu, kadına şiddet ve cinsel suçlar haricinde, cezanın yarısı oranında infaz uygulanacak. "Milli istihbarat kanunu kapsamına giren suçlardan mahkum olanlar" kapsam dışında kalırken örgüt kuran ve yönetenlerin cezaları ile tefecilik yapanlar ile canavarca hisle kasten yaralama suçunu işleyenlere verilecek cezalar ise artırıldı.

AF YASASI CEZA İNDİRİMİ NEDİR?

Ceza infaz düzenlemesi bir genel af niteliğinde olmayacak. Ancak bazı suçlardan hüküm giymiş olan kişilerin içeride bulunma sürelerinde yapılacak olan değişiklikle birlikte belirlenen süreyi tamamlamış olanlar daha erken tahliye olabilecekler.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulan ve kısa bir süre içerisinde Meclis gündemine gelmesi beklenen düzenleme ile cezasızlık algısı ortadan kaldırılacak. 1 ay hapis cezası bile alan birisi belirli bir süre cezaevinde kalacak. Cinsel, uyuşturucu, örgütlü, terör suçlarını işleyenler ile mükerrerler (tekrar suç işleyenler) hariç cezaların infazı 2/3 (yüzde 67) yerine ½ (yüzde 50) olarak uygulanacak.

Cezaevinde kalınacak sürenin 5’te 1’i denetimli serbestlik kapsamında geçirebilecek. Doğum yapan bir kadın, doğumun üzerinden 1,5 yıl geçmeden cezaevine konulamayacak. 70 yaşın üzerindekiler 2 yıl ve altındaki cezalarını, 75 yaşın üzerindekiler ise 4 yıl ve altında kalan cezalarını konutlarında çekebilecekler.

AF YASASI MADDELERİ NELERDİR?

KOŞULLU SALIVERİLME ORANLARI

Meclis’te kabul edilen teklif ile cezaevlerinde geçirilmesi gereken süreler yeniden belirleniyor. Koşullu salıverilme oranı kural olarak 2/3’ten yarıya indiriliyor. Mükerrirler ve örgütlü suçlar bakımından infaz oranı 3/4’ten 2/3’e indiriliyor. Uyuşturucu ticareti ve cinsel istismar suçları ile terör suçlarının 3/4 olan koşullu salıverilme oranları aynen muhafaza ediliyor. Bu suçların çocuklar tarafından işlenmesi halinde 2/3 olan koşullu salıverilme oranı da korunuyor.

KASTEN ÖLDÜRMEDE İNDİRİM YOK

Kasten öldürme, yüzün sürekli değişikliğine sebebiyet veren kasten yaralama suçu, özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar ve devlet sırlarına karşı suçlar ile işkence ve eziyet suçları bakımından da herhangi bir indirim yapılmadı.

1 YILLIK DENETİMLİ SERBESTLİK KALDI

Denetimli serbestlik uygulamasındaki mevcut 1 yıllık maktu uygulama aynen muhafaza ediliyor. Açık cezaevinde bulunup da koşullu salıverilmesine 1 yıl kalan iyi halli hükümlülerin cezaları denetimli serbestlik altında infaz edilecek. Hükümlü, denetimli serbestlik uygulaması kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmez veya denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmez ise cezasını açık cezaevinde çekecek. Denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra hükümlü hakkında alt sınırı 1 yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açılmış ise infaz hâkimi tarafından hükümlünün açık cezaevine gönderilmesine karar verilebilecek

1 DEFAYA MAHSUS 3 YILLIK DENETİM SÜRESİ GELDİ

Denetimli serbestlik uygulamasına ilişkin geçici düzenlemeler de yapıldı. Buna göre, özellikle terör suçları, uyuşturucu ticareti suçları, cinsel saldırı ve istismar suçları, kasten öldürme, yüzün sürekli değişikliğine sebebiyet veren kasten yaralama suçu ve kadına karşı şiddet suçları, işkence ve eziyet suçları ile özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç olmak üzere, 30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlarda, 1 yıllık denetimli serbestlik süresi 3 yıla çıkarıldı.

70 YAŞINI BİTİRENLER İÇİN DENETİM SÜRESİ 4 YIL OLACAK

Yine 30/3/2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından, terör suçları, cinsel saldırı ve istismar suçları, kasten öldürme suçları ve özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç olmak üzere; Sıfır-altı yaş grubu çocuğu bulunan kadın hükümlüler ile yetmiş yaşını bitirmiş hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 4 yıl olarak uygulanacak. Yine maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını cezaevinde yalnız idame ettiremeyen 65 yaşını bitirmiş hükümlülerin cezası, Adalet Bakanlığı’nın belirleyeceği Devlet Hastanesi’nden alınacak sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmek koşuluyla, denetimli serbestlik tedbiri altında infaz edilecek.

ÇOCUKLARIN 1 GÜNÜ 2 GÜN SAYILACAK

30/3/2020 tarihine kadar suç işleyen çocuk hükümlülerin 15 yaşını dolduruncaya kadar cezaevinde kaldığı 1 gün 3 gün; 18 yaşını dolduruncaya kadar kaldığı 1 gün ise 2 gün sayılacak.

KORONAVİRÜS İZNİ

Açık cezaevinde bulunan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanan hükümlüler, koronavirüs salgını nedeniyle 31/5/2020 tarihine kadar izinli sayılacak. Bu süre, gerektiğinde Sağlık Bakanlığı’nın önerisiyle her defasında iki ayı geçmemek üzere Adalet Bakanlığı’nca 3 kez uzatılabilecek. Ayrıca, terör ve örgütlü suçlar hariç olmak üzere, yapılan infaz sistemi değişikliklerine bağlı olarak kapalı cezaevinde bulunan iyi halli bazı hükümlülerden açık ceza infaz kurumuna ayrılmasına bir yıl kalanların açık cezaevine geçmesine imkan tanınacak.

KONUTTA İNFAZ

Özel infaz usullerinin kapsamı genişletildi. Hapis cezalarının hafta sonu, geceleyin veya konutta infazına ilişkin mevcut uygulamanın kapsamı genişletildi. Bu usuldeki 6 aylık sınır, kasıtlı suçlar bakımından 1 yıl 6 aya, ölüme neden olma hariç taksirli suçlar bakımından ise 3 yıla çıkarıldı. Kadınlar ve yaşlılar için öngörülen konutta infaz usulünün ceza sınırı da artırıldı. Çocuklar da bu usule dahil edildi. Bu kapsamda konutta infazın sınırı; kadın, çocuk ve 65 yaşını bitirmiş erkek hükümlüler için 1 yıl, 70 yaşını bitirmiş hükümlüler için 2 yıl, 75 yaşını bitirmiş hükümlüler için de 4 yıl, olarak belirlendi.

HASTA MAHKUMLARA ÖZEL DÜZENLEME

5 yıl veya daha az hapis cezasına mahkum olan hasta veya engelli hükümlüler, Adli Tıp Kurumu raporuna bağlı olarak cezalarını konutlarında infaz edebilecekler. Yeni doğum yapan ve toplam 3 yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahkum olan kadın hükümlüler de yine cezalarını konutunda infaz edebilecek. Yine, hamile kadınların cezası bir buçuk yıl ertelenebilecek.

“İYİ HAL”E YENİ DÜZEN

Hükümlülerin tutum ve davranışlarının değerlendirilmesine (iyi halin belirlenmesine) ilişkin esaslar yeniden belirlendi. Hükümlülerin iyi hal incelemesi infazın tüm aşamalarında yapılacak. Hükümlüler, cezaevinde bulunduğu tüm aşamalarda, en geç 6 ayda bir değerlendirmeye tabi tutulacak. 10 yılın üzerinde olan cezalarla terör ve kasten öldürme gibi önemli suçlardan mahkum olanların; açık cezaevine ayrılmalarına, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezalarının infazına ve koşullu salıverilmelerine ilişkin değerlendirmeleri, Cumhuriyet savcısının başkanlık edeceği genişletilmiş bir kurul yapacak. Bu kurula, cezaevi izleme kurulu üyesi ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı temsilcileri de katılacak. İyi hâllilikle ilgili yapılan değişiklikler, 1/1/2021 tarihinden itibaren uygulanacak.Açık cezaevine ayrılma koşulları yeniden belirlendi ve önemli suçlar bakımından infaz hakiminin onayı getirildi.

İNFAZA ARA VERİLMESİ

Zorunlu ve çok ivedi durumlarda, Cumhuriyet başsavcılığının hapis cezasının infazına 6 ay ara verebilmesine ilişkin yetkisi, 1 yıla çıkarıldı. Ayrıca, hükümlülerin eş veya çocuklarının sürekli hastalık veya malullükleri halinde infaza ara verilebilmesine imkan tanındı. Çocuk hükümlülere verilebilecek ödül imkanının kapsamı genişletildi. Bu kapsamda kardeşiyle de görüşmelerine imkan tanındı. Hükümlülerin hediye kabul etme hakkı genişletildi. Ayrıca, çocuk ve altmış beş yaşını tamamlamış hükümlüler ile beraberinde çocuğu bulunan kadın hükümlüler bakımından, belirli zaman dilimi dışında da hediye alabilme imkanı sağlandı. Açık cezaevinde bulunan hükümlülerin 3 günlük mazeret izin hakkı 7 güne çıkarıldı. Hükümlülerin mazeret iznini kullanabilmesi için cezaevinde iyi halli olarak geçirmesi gereken süre kısaltıldı.

HASTA YAKINI ZİYARETLERİ

Hükümlülere, hasta olan yakınlarını ziyaret edebilmesi amacıyla verilen mazeret izin hakkı, 1 defadan 2’ye çıkarıldı. Açık ve kapalı cezaevlerindeki hükümlülerin salgın hastalık halinde de kuruma ait telefon ve faks cihazından derhâl yararlandırılmasına imkan tanındı. Hükümlünün bakıma muhtaç çocuklarının barındırılmasına ilişkin hükümlerin tutuklular bakımından da uygulanabilmesine imkan tanındı.

DİSİPLİN YAPTIRIMLARI

Hükümlülerin kamu kurum ve kuruluşlarının iş alanlarında, geceleyin bu kurum ve kuruluşlar tarafından barındırılmak koşuluyla çalıştırılabilmelerine imkan tanındı. Bu durum, hükümlünün çalıştığı süre daha erken denetimli serbestliğe ayrılmasını sağlayacak. Hükümlülere, duruşma, sağlık, eğitim ve çalışma gibi nedenlerle geçici olarak cezaevi dışında bulunduğu yerlerde gerçekleştirdiği disipline aykırı eylem ve sözleri nedeniyle de disiplin yaptırımları uygulanabilecek.

BAZI SUÇLARIN CEZALARI ARTIRILDI

Bazı suçların cezaları artırıldı. Bu kapsamda; yaralama suçunun canavarca his saikiyle (örneğin; kezzap atmak suretiyle) işlenmesi hali nitelikli haller arasına alınmakta ve suçun bu suretle işlenmesi durumunda verilecek azami ceza 18 yıla çıkarıldı. Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek ve üye olmak ile tefecilik suçlarının cezaları da artırıldı.

KAÇAKÇILIK SUÇUNDA ÖNEMLİ DÜZENLEME

Kaçakçılık suçlarında malın değerinin azlığı indirim nedeni olarak kabul edildi ve kovuşturma evresi için de etkin pişmanlık imkanı getirildi. Kaçakçılık suçlarında malın değerinin hafif veya pek hafif olması halinde cezadan oransal bir indirim yapılacak. Ayrıca, kovuşturma evresi için de etkin pişmanlık getirilerek kaçakçılık konusu malın değerinin iki katı parayı Devlet Hazinesine ödediği takdirde cezada belli bir oranda indirim yapılması sağlanacak.

AF YASASI HANGİ SUÇLARI KAPSAMIYOR?

17 maddelik taslak metinde infaz düzenlemesi kapsamına alınmayacak suçlar kalem kalem yazıldı. Kapsam dışı tutulan suçlar şöyle sıralandı:

• Terör suçları
• örgütlü terör suçları,
• kasten adam öldürme,
• cinsel istismar,
• kadına ve çocuğa şiddet,
• soykırım suçları,
• insanlığa karşı işlenen suçlar,
• insan üzerinde deney suçu,
• organ ve doku ticareti,
• reşit olmayana cinsel istismar, çocukların cinsel istismarı suçu,
• devlet topraklarının tamamını veya bir kısmını yabancı bir devletin egemenliği altına koymaya veya
• devletin bağımsızlığını zayıflatmaya veya birliğini bozmaya veya devletin egemenliği altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya yönelik fiiller, cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye veya bu düzenin fiilen uygulanmasını önlemeye teşebbüs, 
• TCK'nın 76'ncı maddesinde düzenlenen (Kasten öldürme, kasten yaralama, işkence, eziyet veya
• köleleştirme, kişi hürriyetinden yoksun kılma, bilimsel deneylere tabi kılma, zorla hamile bırakma, zorla fuhşa sevk etme)
• suçların tamamı her türlü eziyet, işkence,
• Atatürk aleyhine işlenen suçlar ve
• Orman Kanunu'na aykırı suçlar."