Günler önce sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda Saturday Night Live'a konuk olacağını duyuran ve Dogecoin ile ilgili ne açıklama yapacağı merak edilen Elon Musk, programda asperger sendromu olduğunu söyledi. Peki Asperger sendromu nedir? Belirtileri nelerdir? | Asperger sendromu testi | Asperger sendromu olan ünlüler kim? İşte ayrıntılar...
ASPERGER SENDROMU NEDİR?
Asperger Sendromu Doktor Hans Asperger tarafından teşhis edilmiştir.
Asperger sendromu, günümüzde teknik olarak tek başına bir tanıyı ifade etmemektedir. Otizm spektrum bozukluğu adı verilen daha geniş bir kategorinin parçasıdır. İlgili sağlık sorunları bazı belirtileri de paylaşır. Ancak halen Asperger sendromu terimi yaygın olarak kullanılır. Asperger sendromu özellikleri belirgindir. Onlardan biriyle tanıştığınızda, diğer insanlar kadar zeki, ancak sosyal becerilerde zayıf olduklarını anlarsınız.
Asperger sendromu (AS), otizm spektrum bozuklukları olarak gruplandırılan nörolojik bozukluklardan biridir. Hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilir. Asperger sendromu olan kişiler üç ana belirti gösterir:
* Sosyal etkileşimde güçlük çekme
* Tekrar eden davranışlarda bulunma
* Kurallara ve rutinlere koşulsuz uyma
Genellikle, Asperger sendromu tanısı konulan bireyler normal veya normalin üzerinde bir zekaya sahip olur. Dolayısıyla, bu sendroma sahip kişiler çoğunlukla standart sınıflarda eğitim görebilir ve yetişkinler iş sahibi olabilir.
Asperger sendromu tam olarak iyileştirilemez. Erken teşhis ve müdahale ile, sendromlu çocuk daha kolay sosyal bağlantılar kurabilir, potansiyellerine ulaşabilir ve üretken bir yaşam sürebilir.
Asperger sendromunun otizmden farklılığı, dile ve bilişsel gelişime dayanır. Asperger sendromu olan bireyin konuşmaya başlama dönemi ve konuşma şekli, otizmli bireye göre normaldir. İlgi alanları hakkında da oldukça konuşkandırlar.
ASPERGER SONDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR?
- Sosyal farkındalık eksikliği
- Sosyalleşmede/arkadaş edinmede ilgi eksikliği
- Arkadaşlıklar kurma ve sürdürmede zorluk
- Başkalarının düşüncelerini ve duygularını anlayamamak (empati kuramamak)
- Göz temasından kaçınmak veya çok dikkatlice bakmak
- Yüz ifadeleri ve mimik kullanma eksikliği ya da abartılı mimiklerin kullanılması
- Vücut dilini anlayamama
- Kişilerarası sınırlara uymama; mahremiyet algısının gelişmemesi
ASPERGER SENDROMU TESTİ
Standard tanı ölçütleri sosyal etkileşimde bozukluk, yineleyici ve stereotipik davranış ve ilgiler, ve dil becerisi ile bilişsel gelişimde önemli bir gecikme olmamasıdır. Uluslararası standartın dışında ABD’de kullanılan ölçütler arasında gündelik yaşamda da önemli bozukluklar bulunmaktadır. Tanı için diğer ölçütler Peter Szatmari ve Christopher Gillberg tarafından önerilmiştir.
Tanı genellikle dört ile on bir yaş arasında konur. Geniş kapsamlı bir değerlendirme, multidispliner bir ekip tarafından, çeşitli ortamlarda gözlemleme, nörolojik ve genetik değerlendirme, bilişsel ve psikomotor işlevleri ölçen testler, sözel ve sözel olmayan güçlü ve güçsüz yanları, öğrenme tarzını, ve bağımsız yaşama becerilerini ölçen testler yardımıyla yapılr. Geciken ya da yanlış tanılar hem bireyler hem de aileleri için travmatik olabilir; örneğin yanlış tanı sonucu verilen yanlış ilaçlar davranış bozukluklarını daha da kötüleştirebilir. AS’li çocukların çoğuna başlangıçta yanlışlıkla dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tanısı konmaktadır. Erişkinlere tanı koymak daha da zordur çünkü standart tanı ölçütleri çocuklar için belirlenmiştir ve AS’in seyri yaşla değişkenlik gösterir. Ayırıcı tanı için diğer OSB’ler, şizofreni spektrumu, DEHB, obsesif kompulsif bozukluk, depresyon, semantik pragmatik bozukluk, sözel olmayan öğrenme güçlüğü (SOÖG),Tourette sendromu, stereotipik hareket bozukluğu ve bipolar bozukluk da göz önüne alınmalıdır.
Marjinal vakalarda, tanı konulamaması ya da yanlış tanı konması sorunları ile karşılaşılabilir. Tarama ve tanı koymanın maliyetinin yüksek olması ve bu maliyeti karşılayabilmenin zaman alması nedeniyle tanı konması gecikebilir ya da engellenebilir. Buna karşın ilaç ile tedavi opsiyonlarının popülerliğinin artması ve sağlanan yararların genişlemesi OSB tanısının aşırı bir şekilde konmasını teşvik etmiştir.[46] Son yıllarda giderek artan bir oranda yanlışlıkla AS tanısı konduğuna dair belirtiler vardır, özellikle otistik olmayan ama sosyal zorluklar yaşayan normal zekâ düzeyine sahip çocuklar üzerinde. Ayrıca AS tanısının geçerliliği, yani yüksek işlevli otizm ve YGB-BTA’dan ayırmanın pratik olarak bir yararı olup olmadığına dair şüpheler de bulunmaktadır; aynı çocuk için, değişik tarama araçlarına göre farklı tanılar konabilmektedir.
ASPERGER SENDROMU OLAN ÜNLÜLER KİM?
Asperger sendromu olan çok sayıda ünlü vardır. Elon Musk Saturday Night Live'da yaptığı açıklamada Asperger Sendromu olduğunu söyledi.
İşte Elon Musk'ın açıklaması:
Durumunu ti'ye alarak açıklayan Musk'ın konuşması sonrası asperger sendromu görülen diğer ünlü isimler merak konusu oldu.
İşte Asperger Sendromu olan ünlüler:
Andy Warhol
Tim Burton
Satoshi Tajiri
Stanley Kubrick
Daryl Hannah
Howard Phillips Lovecraft
Dan Harmon
Courtney Love
Anthony Hopkins
Dan Aykroyd
