19 Aralık 2000 yılında gerçekleştirilen ‘Hayata Dönüş Operasyonu’ esnasında 'Diri diri yaktılar' sözleriyle hafızalara kazınan Birsen Kars hayata gözlerini yumdu. Kars'ın ölümüyle Birsen Kars kimdir? Kaç yaşında, neden öldü? Hayata Dönüş Operasyonu nedir? soruları merak konusu oldu. İşte detaylar...
BİRSEN KARS KİMDİR? KAÇ YAŞINDA, NEDEN ÖLDÜ?
19 Aralık 2000 tarihinde Bayrampaşa Cezaevi’nde 12 mahpusun hayatını kaybetmesine, yüzlerce kişinin de yaralanmasına sebep olan 'Hayata Dönüş Operasyonu'ndan yaralı bir şekilde kurtulan Birsen Kars 51 yaşında hayata gözlerini yumdu.
Kars Almanya'nın Stuttgart şehrinde kanser tedavisi görmekteydi.
Katliamdan ağır yaralı olarak kurtulanlar arasında yer alıyordu. Operasyon sonrasında hastaneye sevki sırasında “6 kişi… Çıkarılan yangında diri diri yaktılar…” sözleriyle hafızalarda yer etmişti.
29 yaşındayken katliama maruz kalan Kars'ın başı ve yüzünün büyük bölümü, elleri ve sırtı ağır şekilde yanmıştı.
Kars 1992 senesinde İstanbul Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümünde öğrenciyken bir eylem esnasında gözaltına alınmış ve “yasadışı örgüte üye olmak” suçlaması ile 15 yıl hapis cezası almıştı.
HAYATA DÖNÜŞ OPERASYONU NEDİR?
"Hayata Dönüş Operasyonu" kamuoyunda "19 Aralık Katliamı" olarak da isimlendirilmektedir. Cezaevlerinde bulunan tutuklu ve hükümlülerin F tipi hücre sistemine geçişi engellemek amacıyla 20 Ekim 2000 tarihinde başlattıkları açlık grevlerini, 19 Kasım'da ölüm orucuna dönüştürmeleriyle başlamıştır.
19 Aralık'ta 20 cezaevine aynı anda yaklaşık 20 bin askerin dahil olduğu operasyonda, ikisi asker 30'u tutuklu olmak üzere 32 kişi ölmüştür. Yüzlerce kişi ise yaralanmıştır.
Operasyonun yapıldığı tarihte iktidarda Demokratik Sol Parti Genel Başkanı Bülent Ecevit'in başbakanlığında, ANAP ve MHP koalisyonuyla kurulan Anasol-M hükümeti bulunuyordu. Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, İçişleri Bakanı Saadettin Tantan'dı.
Operasyon yapılırken çeşitli kimyasal gazların kullandığı öne sürülmüştür. Emekli bir uzman çavuş, Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada verdiği ifadede jandarmanın envanterinde bulunmayan değişik gaz bombaları kullanıldığını belirtmişti. Aynı uzman çavuş, rütbeli jandarmaların yanmakta olan koğuşlara atılan battaniyelere su yerine benzin döktüklerini açıklamıştı.
Operasyonu protesto etmek için sonrasında başlatılan açlık grevlerinde yüzün üzerinde insan hayatını kaybetmişti.
