Büyük Selçuklu Devleti Kurucusu Kimdir, Ne zaman kuruldu?

Büyük Selçuklu İmparatorluğu, 1037 yılında Tuğrul Bey tarafından bugün Türkmenistan’da bulunan Merv kentinde kurulmuştur. Orta Çağ’da kurulmuş olan imparatorluk, Oğuz Türklerinin Kınık Boyları tarafından kurulmuştur. İran kültürünün etkilerinin fazlasıyla olduğu imparatorluğun kurulduğu dönem başkenti Nişabur olarak bilinmektedir. Resmi dilleri Farsça olan Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun ordu dili Türkçe ve devlet içinde kullanılan bir diğer dil ise Arapça’dır. İran kültürünü imparatorlukta etkili olması, bu kültürün Anadolu’da da yayılmasını sağlamışlardır.

Büyük Selçuklu Devleti’nin Kuruluşu

Büyük Selçuk Devleti’nin kurucusu kimdir? Sorusunun cevabı şüphesiz ki Tuğrul Bey’dir. Dandanakan Zaferi’nde iyi bir asker ve yönetici olduğu kardeşi olan Çağrı Bey’e gösteren Tuğrul Bey tarafından o dönem toy adı verilen hükümdarlık makamına getirilmiştir. Bu durum Büyük Selçuklu Devleti’nin devlet olma yolunda en önemli aşamayı geçmesini sağlamıştır. Devlet kademelerine vezirler görevlendiren Tuğrul Bey, Merv ve Nişabur kentlerini ele geçirerek Gaznelileri yenilgiye uğratmış ve sultan ilan edilerek Büyük Selçuklu Devleti’ni kurmuştur.

Tuğrul Bey’in Büyük Selçuklu Devleti’ni Kurması

Büyük Selçuk Devleti’nin kurucusu kimdir? Resmi kayıtlara göre 995 yılında Horasan’da dünyaya gelen Tuğrul Bey, Oğuz Türklerinin Kınık Boyundan Selçuk Bey’in torunudur. Dedesinin yanında büyüyen Tuğrul Bey, Cend şehrinde büyümüş ve 1025 yılında Selçukluların başına geçmiştir. Dandanakan Savaşı sonrası kardeşi Çağrı Bey’in desteğiyle Merv ve Nişabur kentlerini Gaznelilerden alan Tuğrul Bey, Gazne Devleti’ne karşı üstünlük elde etmiştir.

İran’a karşı da zafer elden eden Tuğrul Bey, Selçuklu topraklarını önemli ölçüde genişletmiştir. 1055 yılında Bağdat’ı elinde tutan Şii mezhepli Büveyhoğulları’yla görüş ayrılıkları yaşaması nedeniyle savaşan Tuğrul Bey, bu devleti de yenilgiye uğratmıştır. Bu nedenle Abbasi halifesi Kaim tarafından Bağdat’a davet edilmiş ve halifeyi Şiilerden kurtardığı için İslam dünyasında da önemli bir yer edinmiştir.

Tuğrul Bey’in Hükümdarlığı

Büyük Selçuk Devleti’nin kurucusu kimdir? Hükümdarlığı boyunca birçok zafer elden eden Tuğrul Bey, hükümdarlığı sırasında kendi bünyesinde çıkan isyanla da uğraşmak zorunda kalmıştır. Üvey kardeşi olan İbrahim Yinal’in başlattığı isyan sonucunda Türkmenlerin de katılması ile zor bir süreç geçiren Tuğrul Bey, İbrahim Yinal ve Büveyhoğullarıyla savaşmış ve zafer kazanmıştır.

1060 yılında bastırdığı isyan sonrasında Bağdat’ı Fatimilerden alan Tuğrul Bey, Abbasi halifesi Kaim’in kızı Seyyide Fatıma el-Betül ile evlenmiş ve “Dinin Direği”, “Doğu’nun ve Batı’nın Sultanı” unvanlarıyla hükümdarlıkta sultan unvanına sahip olmuştur. Ayrıca savunma halinde olan İslam devletlerinden hücum yaparak bu geleneği bozan Tuğrul Bey, kazandığı başarılarla Anadolu’ya ilk giren Türk sultanı olarak da bilinmektedir.

Tuğrul Bey’in Ölümü

Hiç çocuğu olmayan Tuğrul Bey, ilk eşini hastalıktan dolayı 1060 yılında kaybetmiştir. İkinci eşi olan Abbasi halifesinin kızından da hiç çocuğu olmamıştır. 1063 yılında yakalandığı bir hastalık nedeniyle vefat ettiği bilinen Tuğrul Bey’in İran’ın Rey şehrinde ölmüştür. Öldüğünde 73 yaşında olan Tuğrul Bey’in hiç çocuğu olmadığı için yerine yeğeni Alp Arslan geçmiştir.