Çekmeköy depreme dayanıklı mı? Çekmeköy'de deprem riski nedir? 2000 yılı öncesi ve sonrası kaç bina var?

Kahramanmaraş’ta 9 saat arayla meydana gelen iki büyük deprem sonrası, uzmanlar olası İstanbul depremine dikkat çekti. 1999 depreminden büyük yara alan İstanbul’da olası bir deprem için bir çok senaryo hazırlandı.

Bu çerçevede İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile birlikte İstanbul'un Çekmeköy Olası Deprem Kayıp tahminleri Kitapçığı yayınladı. Kitapçıkta bir çok senaryo ele alındı.

Kitapçıkta yer alan bilgilere göre bu risk haritasında deterministik yaklaşım baz alındığı kaydedilirken Mw= 7.5 büyüklüğündeki deprem senaryosu kullanılarak sonuçlar oluşturulduğu aktarıldı.

Çekmeköy’de 2000 yılı öncesi ve sonrası kaç bina var?

Bina envanteri derlenmesi için gerekli olan veriler İBB kurumsal mekânsal bilgi altyapısından CBS tabanlı olarak temin edilmiştir. Bina verileri CBS tabanlı alan geometrisi olup, ITRF96TM30 koordinat sistemindedir

Çekmeköy için yayınlanan rapor bina yapım yılı 1980 öncesi yüzde 2 ile 5293 adet bina, 1980-2000 arası yüzde 66 ile 13 bin 813 bina, yapım yılı 2000 sonrası ise yüzde 32 ile 6 bin 605 adet bina olduğu görülüyor.

Aşağıdaki raporda ise binaların kaç katlı olduğunu gösteren bir veri gösteriliyor.

Çekmeköy depreme dayanıklı mı?

Yayınlanan kitapçıkta 7.5 şiddetinde bina yapım yılı baz alınarak oluşturulan risk analizinde aşağıdaki tabloya yer verilmiştir. Raporda Çekmeköy genelinde çok ağır hasarlı 16, ağır hasarlı 113, orta hasarlı 998 Hafif hasarlı ise 3 bin 392 şeklinde yer aldı.

Mahalle mahalle daha detaylı bilgi için aşağıdaki tablo paylaşılmıştır.

MAHALLE ADI	ÇOK AĞIR HASARLI	AĞIR HASARLI	ORTA HASARLI	HAFİF HASARLI
ALEMDAĞ	1	7	56	160
ASKERİ BÖLGE	0	0	0	0
AYDINLAR	1	5	53	191
CUMHURİYET	1	4	39	139
ÇAMLIK	0	2	25	145
ÇATALMEŞE	1	8	63	193
EKŞİOĞLU	1	7	59	171
GÜNGÖREN	0	3	22	82
HAMİDİYE	1	4	46	224
HÜSEYİNLİ	1	3	22	67
KİRAZLIDERE	0	2	21	87
KOÇULLU	1	5	27	67
MEHMET AKİF	1	7	66	310
MERKEZ	1	13	113	364
MİMAR SİNAN	1	7	70	251
NİŞANTEPE	0	4	48	143
ORMAN	0	0	0	0
ÖMERLİ	3	14	107	281
REŞADİYE	0	6	58	169
SIRAPINAR	1	3	25	70
SOĞUKPINAR	0	3	28	95
SULTANÇİFTLİĞİ	1	4	32	115
TAŞDELEN	0	2	18	68
TOPLAM	16	113	998	3.392

Çekmeköy'de ne kadar can kaybı olur?

Bu çalışmada can kaybı ve yaralanma hesaplarında, HAZUS-MH MR4 (2003, ve daha önceki HAZUS versiyonları) yaklaşımı kullanılmıştır. Bu yöntem bina hasarı ile ölüm ve yaralanmalar arasında doğrudan ilişki kurmaktadır.

MAHALLE ADI	CAN KAYBI SAYISI	HASTANEDE TEDAVİ SAYISI	HAFİF YARALI SAYISI
ALEMDAĞ	0	1	2
ASKERİ BÖLGE	0	0	0
AYDINLAR	0	1	10
CUMHURİYET	0	2	7
ÇAMLIK	0	1	7
ÇATALMEŞE	0	1	4
EKŞİOĞLU	0	1	4
GÜNGÖREN	0	1	4
HAMİDİYE	0	2	12
HÜSEYİNLİ	0	0	0
KİRAZLIDERE	0	1	4
KOÇULLU	0	0	1
MEHMET AKİF	0	3	19
MERKEZ	0	0	8
MİMAR SİNAN	0	2	12
NİŞANTEPE	0	0	0
ORMAN	0	0	0
ÖMERLİ	1	0	2
REŞADİYE	0	0	0
SIRAPINAR	0	0	0
SOĞUKPINAR	0	0	3
SULTANÇİFTLİĞİ	0	1	6
TAŞDELEN	0	1	4
TOPLAM	1	18	109

HAZUS-MH MR4 (2003) yöntemi kapsamında, her bir yaralanma derecesine tekabül eden bina sakinlerinin yaralanma oranları, binaların hasar derecelerine göre değişik bina sınıfları için sunulmaktadır. Bu oranlar gözlemsel verilere ve verinin olmadığı durumlarda uzman yorumuna dayanmaktadır. Her bir bina sınıfı için, her bir hasar seviyesindeki bina sayısı bu tür binalarda bulunan ortalama nüfus ve ilgili bina sakinlerinin yaralanma oranı ile çarpılarak ilgili yaralanma seviyesindeki kişi sayısı tahmin edilir.

Kullanılan tüm modellerin mevcut bilgi birikimi ve gözlemleri yansıttığı ancak deprem can kaybı ve yaralanmalarındaki büyük belirsizlikler nedeniyle hata payları içerebileceği ifade edilmelidir.

Çekmeköy geçici barınma risk analizi

Deprem nedeni ile meydana gelen bina hasarlarının en önemli sonuçlarından birisi, binaların sağladığı en temel ihtiyaç olan barındırma özelliğini kaybetmeleridir. Bu nedenle bir senaryo depremi sırasında oluşabilecek bina hasarlarının tahminini takiben kullanılamayacak durumda olan konutlarda ikamet eden hane sayısı ile ilişkili olarak, acil barınma ihtiyacı konusunda değerlendirmeler yapılabilir. 1999 Kocaeli depremi sonrasında, bina hasarı ve barınma ihtiyacına dair İstanbul’da da gözlemlenen en önemli husus, depremin hemen sonrasında, hasarlı olmasa dahi insanların binalara girmekten ve orada yaşamaktan korkmasıdır. Bu nedenle, depremi takip eden ilk günlerde, azımsanmayacak ölçüde bir barınma ihtiyacı olacaktır.

MAHALLE ADI	GEÇİCİ BARINMA İHTİYACI HANE SAYISI
ALEMDAĞ	140
ASKERİ BÖLGE	0
AYDINLAR	296
CUMHURİYET	233
ÇAMLIK	184
ÇATALMEŞE	180
EKŞİOĞLU	146
GÜNGÖREN	118
HAMİDİYE	355
HÜSEYİNLİ	22
KİRAZLIDERE	119
KOÇULLU	42
MEHMET AKİF	455
MERKEZ	459
MİMAR SİNAN	399
NİŞANTEPE	142
ORMAN	0
ÖMERLİ	121
REŞADİYE	60
SIRAPINAR	28
SOĞUKPINAR	127
SULTANÇİFTLİĞİ	233
TAŞDELEN	119
TOPLAM	3.978

Olası İstanbul depremi sonrasında bu tür acil barınmaya ihtiyaç duyacak olan aile sayısının tahmininde, çok ağır, ağır ve orta hasarlı konut türü binalardaki hane sayısı kullanılmıştır. Bu doğrultuda Mw=7.5 senaryo depremi için Çekmeköy ilçesi geçici barınma ihtiyacı mahalle bazlı değerleri Tablo 5-4 ve dağılım haritası, Şekil 5-14’te verilmiştir.

Çekmeköy Deprem Riski Nedir, Zemin Sağlamlığı Nedir?

Bu raporun yayınlamasıyla Çekmeköy’te hangi mahallelerin zemininin daha sağlam olduğu da ortaya çıktı. Aşağıdaki tabloda mavi daha sağlam, kırmızı ise daha kötü zemini ifade etmekte olduğu gözüküyor.

Kaynak: Bu sayfada yer alan tüm istatistiksel veriler İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin yayınladığı "Çekmeköy Olası Deprem Kayıp Tahminleri Kitapçığı"'ndan elde edilen verilere dayandırılarak yayınlanmıştır.