Gabon’da darbe girişimi oldu, bastırıldı. Bir Afrika ülkesi olan Gabon’da kimin ne derdi var, bu darbe girişimi ne anlama geliyor, darbeyi kimler yapmaya kalktı, kimler bastırdı?
ELMAS, ALTIN, URANYUM, PETROL VE DOĞALGAZ
Afrika’da doğal zenginlik boldur, Gabon’da ise diğer Afrika ülkelerine göre daha da boldur. Gabon denince akla elmas gelir, uranyum gelir, altın madenleri de vardır. Bunun yanı sıra enerji kaynakları olarak da petrol ve doğalgaz rezervleri bulunmaktadır.
GABON FRANSIZ SÖMÜRGESİDİR
Gabon 1960’da bağımsızlığına kavuştu. Eski bir Fransız sömürgesidir. Ama aslında bu durum kağıt üzerinde bir bağımsızlıktan ibarettir de denilebilir. Çünkü Fransa’nın yarım asırdan fazla süredir haraca bağlamak suretiyle sömürdüğü Frankofon ülkelerinden biridir Gabon.
FRANSA GABON’U NASIL SÖMÜRMEKTEDİR
Fransa diğer eski sömürgeleri gibi Gabon’u da haraca bağlamıştır. Ülkenin para rezervleri Paris’te bulunmaktadır. Gabon ve diğer Frankofon ülkelerinde orduların kontrol mekanizmaları Fransa etkisindedir, yönetimler de Fransa’ya tabi olmak zorundadır aksi halde Fransız baskısını reddeden devlet başkanları Fransa’nın kontrol ettiği ordu içerisindeki askerler tarafından darbelere hedef olabilir.
GABON DEVLET BAŞKANI ALİ BONGO VE ÇÖL DAVOSU
Gabon Devlet Başkanı Ali Bongo 23 Ekim’de Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’daki Çöl Davosu olarak adlandırılan yatırım zirvesine katılmıştı. O günden sonra kendisinden uzun süre haber alınamadı. Kaşıkçı cinayetinden hemen sonra yaşanan bu gelişme üzerine oklar Suudi Arabistan veliaht prensi Muhammed bin Selman’a çevrilmişti. 29 Kasım’da Ali Bongo Fas’ta ortaya çıktı, tedavi gördüğü açıklandı.
ALİ BONGO FAS’TAYKEN ÜLKESİNDE DARBE OLDU
Ali Bongo 23 Ekim’de ayrıldığı ülkesine henüz dönmeden Gabon’da darbe girişimi oldu. Bongo’nun yokluğu dünyanın ilgisini çekmiş, kayıp devlet başkanıyla ilgili çok sayıda haber çıkmıştı. Sonrasında darbe girişimi olması ve bu girişimin bastırılması Gabon’un dünya gündemindeki yerini korumasına yol açtı.
SARI YELEK İSYANI GABON’DAKİ DARBE GİRİŞİMİ
Fransa’da hükümet karşıtı sarı yelek isyanı devam ediyor. Fransa’da Cumhurbaşkanı Macron’la sokaktaki sarı yelekliler arasındaki gerginlik aslında ABD-Fransa veya başka bir deyişle hanedanlar arası bir çatışmanın yansıması olarak görülüyor. Sarı yelek isyanının perde arkasında bir takım anlaşmazlıklar var.
Fransa’nın Afrika’daki askeri ve siyasi etkisine karşı ABD’nin CENTCOM’u Afrika’da etkin hale getirmesi bunlardan biri. Bunun üzerine Fransa da Avrupa Ordusu kurma fikrini ön plana çıkarmış ardından sarı yelek isyanı patlak vermişti.
DARBEYE KALKIŞANLAR KİM?
Gabon’da darbe girişimi cuntacılar tarafından yapıldı. Bunun arkasında Fransa olduğu sanılıyor. Çünkü Devlet Başkanı Ali Bongo ile Fransa’nın arası pek iyi değil. Fransa diğer Frankofon ülkelerinde olduğu gibi burada da kendisine itaat etmeyen lideri ordu içerisinde kendisine bağlı olan askeri grupların darbe girişimleri ile cezalandırmayı düşünmüş olabilir.
FRANSA İLE ALİ BONGO ARASINDAKİ GERGİNLİK
Ağustos ayında Fransız televizyonunun yayınları Gabon’da yasaklanmıştı. France 2 kanalı Gabon Devlet Başkanı Ali Bongo’nun mensubu olduğu Bongo Kabilesini eleştiren bir belgesel yayınlıyordu. O belgeselde ülkenin doğal zenginliklerinin yüzde 18’sinin devlet başkanı ve ailesinin kasasına gittiği iddia ediliyordu. Bu belgesel nedeniyle Fransız televizyonuna yasak gelmişti.
DARBEYİ FRANSA DESTEKLEDİYSE BASTIRAN AMERİKA MI?
Darbeyi Fransa’nın desteklediği söyleniyor. Gerekçe olarak da Gabon Devlet Başkanı Ali Bongo ile Fransa arasındaki anlaşmazlıklar gösteriliyor. Bu durumda darbe girişimini bastıran güç ABD’mi. Bu soruya yanıt 2 Ocak’taki Amerikan heyetinin Gabon ziyaretinde gizli. O ziyarette Amerika 80 askerini Gabon’da konuşlandırma kararı almıştı. Bu gelişmeyi yorumlayanlar Amerika’nın Gabon’da olası darbe girişimine karşı harekete geçtiğini ve darbeyi engellediğini söylüyor.
AFRİKA SAVAŞINDA BAŞKA KİMLER VAR?
Bugün Gabon’da yaşananlar konusunda ABD-Fransa arasında bir gerilimin olduğu açık. Ancak Ali Bongo’nun Suudi Arabistan’da ortadan kaybolması sonrası şu da ortaya çıktı ki Gabon üzerinde Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrail’in de tasarrufları var.
