ÖZET: Avukatlık ruhsatına sahip Devlet memurunun ebeveyni, eşi, çocukları, kardeşleri ile onların eşi ve çocuklarının, adli ve idari iş, işlem ve davalarında ücretsiz olarak avukatlıklarını üstlenip üstlenemeyeceği hk. (02/09/2013-14066)
.... Belediyesinde müfettiş kadrosunda görev yapmakta olan ve İstanbul Barosu avukatlık ruhsatnamesine sahip bulunan ...’ün ebeveyni, eşi, çocukları, kardeşleri ile onların eşi ve çocuklarının, adli ve idari iş, işlem ve davalarında ücretsiz olarak avukatlıklarını üstlenip üstlenemeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği ilgi yazınız ve ekleri incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 1136 sayılı Avukatlık Kanununun “Avukatlıkla birleşemiyen işler” başlıklı 11 inci maddesinde; “Aylık, ücret, gündelik veya kesenek gibi ödemeler karşılığında görülen hiçbir hizmet ve görev, sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve esnaflık veya meslekin onuru ile bağdaşması mümkün olmıyan her türlü iş avukatlıkla birleşemez.” hükmüne yer verilmek suretiyle, aylık karşılığında çalışan memurların avukatlık yapamayacağı ifade edilmiştir.
Öte yandan Aynı Kanunun “Avukatlıkla birleşebilen işler” başlıklı 12 nci maddesinde; “Aşağıda, sayılan işler 11 inci madde hükmü dışındadır:
- Milletvekilliği, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeliği,
- Hukuk alanında profesör ve doçentlik,
- Özel hukuk tüzelkişilerinin hukuk müşavirliği ve sürekli avukatlığı ile bir avukat yazıhanesinde ücret karşılığında avukatlık,
- Hakemlik, arabuluculuk, tasfiye memurluğu, yargı mercilerinin veya adli bir dairenin verdiği herhangi bir görev veya hizmet,
- Kamu iktisadi Teşebbüsleri Hakkında 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede başka iş veya hizmetle uğraşmaları yasaklanmamış bulunmak şartıyla; bu Kanun Hükmünde Kararnamenin kapsamına giren İktisadi Devlet Teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri ve iktisadi Devlet Teşekkülleri ile Kamu İktisadi kuruluşları dışında kalıp sermayesi Devlete ve diğer kamu tüzelkişilerine ait bulunan kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği, denetçiliği,
- Anonim, limited, kooperatif şirketlerin ortaklığı, yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği ve denetçiliği ve komandit şirketlerde komanditer ortaklık,
- Hayri, ilmi ve siyasi kuruluşların yönetim kurulu başkanlığı, üyeliği ve denetçiliği,
- Gazete ve dergi sahipliği veya bunların yayım müdürlüğü,...” ifadelerine yer verilerek avukatlık mesleği ile birlikte yapılabilecek işler belirtilmiş olup, müfettişlik mesleğinin avukatlıkla birleşebilen işler kapsamında yer almadığı maddeden anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, kamu kurumlarında aylık veya ücret karşılığında çalışmakta olanların, 1136 sayılı Kanunun 11 nci maddesi uyarınca, avukatlık mesleğini ücretli ya da ücretsiz icra etmelerinin mümkün bulunmadığı mütalaa edilmektedir.
