İlk kez 1972 yılında ilan edilen Dünya Çevre Günü Küresel Isınma, hava kirliliği, kentsel nüfusun artması gibi insan eliyle yaratılan tehditler nedeniyle her yıl önemini artırmaya devam ediyor. Peki Dünya Çevre Günü nedir?
DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ NEDİR?
1972 yılında İsveç’in Stokholm kentinde yapılan Birleşmiş Milletler Çevre Konferansı'nda alınan bir kararla, 5 Haziran günü Dünya Çevre Günü olarak kabul edildi. Birleşmiş Milletler tarafından “İnsan Çevresi Konferansında” çevre sorunlarını küresel boyutta ele alarak, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) organının kurulmasına ve her yıl 5 Haziran tarihinin “Dünya Çevre Günü” olarak belirlenmesine karar vermiştir.
DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ TEMASI 2021
Her yıl belli bir temayla gerçekleşen Çevre Gününün 2021 için belirlenen teması 'Ekosistem Onarımı ve Yenilenmesi'. Bu yıl Dünya Çevre Gününde “Birleşmiş Milletler Ekosistem Onarımı On Yılı” da resmen başlatılacak.
Ekosistem onarımı; fidan dikerek, kentlerde daha fazla yeşil alana yer vererek, yerel ve küçük ölçekli işletmeleri destekleyerek, doğayla uyumlu yaşam modellerini ve kırsal yerleşimleri koruyarak, iklim değişikliğini önlemeye yönelik politikaları hayata geçirerek ve başka birçok farklı şekilde/seviyede gerçekleşebilir. Ekosistemler için en büyük iş hükümetlere ve politika yapıcılara düşse de hepimizin atabileceği adımlar var. İşte bunlardan bazıları;
- İşe, evinin bahçesinde ya da balkonunda sebze, meyve, çiçek yetiştirerek başlayabilirsin. Özellikle hemen her gün tükettiğimiz maydanoz, tere, roka, fesleğen gibi otları ya da arıların sevdiği çiçekleri ekebilirsin. ücretsiz olarak PDF formatında indirebilirsin.
- Mahallende âtıl varsa bunları belediyenin desteğini alarak küçük mahalle bostanlarına çevirebilirsin.
- Evinde, balkonunda, bahçende yetiştiremediğin ürünler için zehirsiz üretim yapan çiftçilerin olduğu gıda kooperatiflerini araştırıp üye olabilir, gıdanı bu kooperatiflerden temin edebilirsin.
- Pestisitlerin zararları konusunda farkındalık yaratmak için kurulan Zehirsiz Sofralar Ağını http://zehirsizsofralar.org/ takip edebilir, doğa-dostu, zehirsiz tarım yöntemlerini teşvik etmek için kampanyaya bir imza da sen verebilirsin.
- İklim değişikliğine sebep olan sera gazı salımlarını önlemek için, yakın mesafelerde bisiklet kullanabilirsin. Böylece sağlığın için de bir adım atmış olursun.
- Yediğin meyvelerin çekirdeklerini çöpe atmak yerine uygun olan yerlere gömebilirsin ya da fidan dikmek için çalışan sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte çalışabilirsin.
- Çevre konusunda bilgini derinleştirebilirsin.
- Çevre eğitimi veren kişilere ve kurumlara destek olabilirsin.
- Ekosistemlere yönelik en büyük tehditlerden biri doğa-dostu olmayan, bilinçsiz ve ihtiyaç fazlası tüketim. Haydi, Dünya Çevre Gününde tüketimi azaltmak için adım at! Satın alman gereken bir ürün olduğunda kendine şu soruları sor:
- Kim üretiyor/yapıyor?
- Nereden geliyor?
- Doğaya nasıl bir etkisi var?
- Tekrar kullanılabilir ya da geri dönüştürülebilir mi?
- Doğa-dostu başka bir alternatifi var mı?
DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ AMACI NEDİR?
Amacı, doğayı ve yeryüzünü korumak için, insanlarda çevre bilincini oluşturarak, küresel farkındalık oluşturmaktır. Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından 1973 yılından beri düzenlenmektedir. Çevre Günü, Eko Günü olarak da bilinir.
5 Haziran Dünya Çevre Günü, doğaya duyulan derin sevginin dile getirildiği, Birleşmiş Milletler’in (BM) çevre alanında dünya çapındaki farkındalığı ve faaliyetleri desteklemek için temel araçlarından biridir.
Dünya Çevre Günü geçtiğimiz yıl, “İnsanları doğaya bağlama” teması ile temiz bir ortamın insanlığa sağladığı temiz gıda güvenliği ve gelişmiş sağlıktan, su temini ve iklim istikrarına kadar geniş faydalara dikkat çekti.
Çevre Günü, yıllar geçtikçe kamuya ulaşan daha geniş bir küresel platform haline gelmiş olup 100’den fazla ülkede paydaşlar tarafından kutlanmaktadır. Ayrıca, çevre için pozitif bir şeyler yapmak isteyen insanların da günü olan Çevre Günü, bireysel eylemlerin bir araya gelerek gezegen üzerinde artan pozitif etki yaratılmasını sağlamaktadır.
ÇEVRE SORUNLARI NELERDİR?
Başlıca çevre sorunları su, hava ve toprak kirlenmesidir.
Su kirlenmesi ile deniz hayvanlarının yaşam ortamları bozulur. Kirli sularda avlanan balık ve öteki deniz ürünlerini yemeyelim. Böyle sularda yüzmeyelim.
Hava kirliliği daha çok yakıtların gereği gibi yakılmaması sonucu ortaya çıkar. Kirli hava solunuma elverişsiz havadır. Kirli hava solunum yolları hastalıklarını artırır. Solunum organlarımızı yorar. Hava kirliliği ölümlere bile sebep olur.
Toprak kirlenmesi; çeşitli ilaç ve gübrelerle toprağın tarıma elverişsiz duruma gelmesidir. Çiftçilerimiz; tarlada kullanacakları ilaç ve gübre çeşidini ziraat mühendislerine, teknisyenlerine sormalıdır. Hangi gübrenin hangi cins topraklarda yararlı olacağı bilinmektedir. Bu nedenle; ilgili uzmana danışmaksızın ilaç ve gübre kullanılmamalı. Toprak kirlenmesi toprağın verimini azaltır. Bitki hastalıklarını çoğaltır.
