Lenfoma kanseri genç yaştaki oyuncular Boğaç Aksoy ve Arif Güloğlu'nda ortaya çıkmasıyla internet aramalarında en çok taratılan konuların başında yer aldı. Vatandaşlar bu kanserinde ne olduğunu ve nasıl ortaya çıktığını araştırıyor. Peki, Lenfoma kanseri nedir, neden oluşur? Lenfoma kanserinin belirtileri nelerdir? Yanıtlarını sizler için derledik...

LENFOMA KANSERİ NEDİR, NEDEN OLUŞUR? 

Son günlerde gençlerde görülmesi sebebiyle gündeme gelen lenfoma kanserinin detayları merak ediliyor. Lenf kanseri diğer adıyla lenfoma, vücudun savunma hücreleri olan lenfositlerin kanserleşerek kontrolsüz büyümesi anlamına gelmektedir. Hastalığın en sık görüldüğü bölge lenf bezleridir. Bunun nedeni lenf bezlerinin vücudun en önemli savunma mekanizmalarından biri olmasıdır. Vücudumuzda bulunan lenf bezleri, bağışıklık sisteminin en önemli parçasıdır ve  enfeksiyon ve hastalıklara karşı direnmemizi sağlar.

İnsan enfeksiyon durumu yaşadığında ise lenf bezlerinde büyüme meydana gelmekte, hastalık bittiğinde yeniden eski boyutlarına dönmektedir. Bu durum lenf bezlerinin normal çalışma prensibinin bir parçasıdır. Lenfoma meydana geldiğinde ise lenfatik sistemin hücreleri olan lenfositler bozulur ve çoğalarak anormal hücreler oluşur. Hodgkin ve non-Hodgkin (Hodgkin olmayan) olmak üzere iki grupta incelenen lenfomada her ikisinin de belirtileri benzer olabilmekle beraber, lenfomanın hangi tür olduğuna yapılan tetkiklerde rastlanabilecek bir takım özel hücrelere göre karar verilir. İzlenecek tedavi sürecinin belirlenmesi adına enfomanın hangi tür olduğunun belirlenmesi oldukça önemlidir.

LENFOMA KANSERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Lenfomanın pek çok değişik türde çeşitli belirtileri bulunmaktadır. En çok dikkat çekenleri aşağıdaki gibidir;

• Ağrısız, büyüyen ve çoğalan lenf bezleri
• Sebebi bilinmeyen ateş,
• Açıklanamayan kilo kaybı,
• Rahatsız edici gece terlemesi,
• Sürekli yorgunluk,
• Öksürük, solunum problemi ve göğüs ağrısı,
• Karında şişlik, şişkinlik, dolgunluk hissi veya ağrı,
• Kaşıntı

Bu belirtilerin olması kişinin mutlaka lenfoma olduğu anlamına gelmemektedir. Bir takım mikrobik hastalıklar ve diğer sağlık problemleri de bu bulgulara neden olabilir. Önemli olan bu belirtilerin 2 hafta içinde düzelmemesidir. Belirtilerin 2 haftadan uzun sürmesi halinde  doktora başvurularak nedeninin araştırılmasında yarar var.

LENF KANSERİ (LENFOMA) RİSK FAKTÖRLERİ

Nedeni, tam olarak neyin tetiklediği tespit edilememekle birlikte hastalık için bir takım risk unsurları bulunmaktadır. Hodgkin lenfoma erkeklerde, kadınlara oranla daha sık görülmektedir. Özellikle genç erişkinlik yani 15-34 yaş aralığı ile 55 yaş ve üstünde daha sık görülür. Risk unsuru olarak kabul edilen etkenler;

• Aile öyküsü
• Epstein-Barr virüsü (EBV) enfeksiyonu
• HIV enfeksiyonu
• Non-Hodgkin Lenfomalar ise Yaş İlerledikçe Daha Sık Görülen Hastalıklardır. Non-Hodgkin Lenfomalar İçin Tanımlanmış Kimi Risk Faktörleri Aşağıdakilerdir:
• EBV enfeksiyonu
• HIV enfeksiyonu
• HTLV (insan T hücreli lösemi virüsü) enfeksiyonu
• Helicobacter Pylori enfeksiyonu (özellikle mide lenfomalarında)
• HHV-8 (insan herpes virüs tip 8) enfeksiyonu
• Hepatit C virüsü enfeksiyonu
• Bir takım kimyasallar (özellikle zirai ilaçlar ve ısıtma-soğutma endüstrisinde kullanılan kimyasallar)
• Bazı kanserlerin tedavisinde kullanılan kemoterapi ilaçları
• Kleinefelter, Chediak-Higashi sendromları gibi kimi genetik hastalıklar
• Sjögren sendromu, çölyak hastalığı, sistemik lupus gibi bazı romatolojik hastalıklar

Bu risk unsurlarını taşıyan kişilerde kesin olarak lenfoma ortaya çıkacağı anlamı bulunmamaktadır. Birçok risk unsuru taşımasına rağmen kişide lenfoma görülmediği gibi, hiç risk unsuru taşımayan kişilerde lenfoma gelişimi mümkündür.

LENFOMA TANI YÖNTEMLERİ

Büyüyen lenf nodu ve lenfomaya işaret eden belirtiler varsa, , bireyin hastalık ve aile öyküsü alındıktan sonra detaylı bir fizik muayene yapılır ve boyun koltuk altı, dirsek, kasık ve diz gerisindeki çukurluk büyümüş lenf nodu varlığı için muayene ediliyor. Aynı zamanda dalak ve karaciğer büyüme olup olmadığının tespiti için kontrol edilir. Bu testlerin ardından tanının kesinleştirilmesi ve kanserin yayılımın saptanması amacıyla yapılabilecek testler ise;

Kan Testleri

Akciğer Filmi

Biyopsi

Bilgisayarlı Tomografi

LENFOMA KANSERİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Lenfomanın tespit edilmesinden sonra tedavi aşamasına geçilmektedir. Tedavi kararını etkileyen unsurlar arasında ise  lenfomanın tipi, hastalığın evresi, büyüme ve yayılma hızı, hastanın yaşı, hastanın diğer sağlık problemleri sayılabiliyor. Hastalığın yavaş ilerlemesi ve belirtisi olmaması durumunda  hasta, hastalığın ilerlemesi, belirtilerin ortaya çıkması ve tedavi gerekliliğinin doğması açısından düzenli aralıklarla kontrol ediliyor. Belirtileri yavaş seyreden hastalıkta  kemoterapi, biyolojik tedaviler (monoklonal antikorlar) ve radyoterapi kullanılabiliyor. Hızlı seyreden lenfoma türünde ise  genellikle kemoterapi ve biyolojik (monoklonal antikorlar) tedaviler tercih ediliyor. Gerektiği durumda radyoterapi tedaviye eklenebiliyor. 

Hastalığın tedaviye direnç vermesi durumunda veya hastalığın tedaviden sonra nüksetmesi durumunda ise kemoterapi, biyolojik tedaviler, radyoterapi, yüksek doz tedavi ve kök hücre veya kemik iliği nakilleri uygulanıyor. Tedavinin tamamlanmasının ardından 2 yıl, hastalığın nüksetmesi bakımından risklidir. Bu sebeple hastalar 5 yıla kadar yakın takipte tutuluyorlar. Sigara, alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzaklaşarak düzenli egzersiz ve sağlıklı besinler tüketmek gibi yaşam tarzı değişiklikleri, lenfomalardan korunma noktasında tavsiye ediliyor.

Kaynak: Acıbadem Web ve Yayın Kurulu