Ülkemizde fiyatı her geçen gün yükselen ve alınan tüm önleme rağmen bir türlü önüne geçilemeyen otomobil fiyatlarındaki artışa bir yenisi daha eklenecek. Son dönemlerde döviz kurunda yaşanan artış nedeniyle Kasım ayı itibariyle otomobil markalarının fiyatlara yüzde 5 zam eklemesi bekleniyor. Bununla birlikte yüzde 50'lik ÖTV vergi diliminde olan birçok model de yüzde 80'lik dilime geçecek. Yani zamlı fiyatlara 60 bin TL'lik vergi farkı eklenmiş olacak.
ÖTV İNDİRİMİNDEN ÖNCEKİ DÖNEMİ DE GEÇECEK
Otomobil vergisinde dünyada birinci sırada bulunan Türkiye'de, yüksek ÖTV oranları nedeniyle birçok otomobil modelinin fiyatlarının yarısından fazlasının vergi olduğu görüşüyor. Bazı modellerde ise bu oran aracın çıplak fiyatının üç katına çıkıyor. Bu fiyatlara döviz kurunda yaşanan yükseliş de eklenince fiyatlar el sürülemez derecelere yükseliyor. Geçtiğimiz dönemdeki fiyat artışlarına baktığımızda sadece Ocak ayından bu yana fiyatların yüzde 20’nin üzerinde arttığı görülüyor. Ağustos ayında hükümetin tarafından ÖTV matrah oranlarında yapılan indirim daha vatandaşın cebine yansıyamadan gelen zamlar ile fiyat o dönemi yeniden geçecek.
"ZAM KAÇINILMAZ OLUYOR"
Otomotiv Distribütörleri Derneği'nin Genel Koordinatörü Dr.Hayri Erce, ister ithalatçı ister yerli üretici olsun, Sektörü sektörün olumsuz etkilendiği en önemli etkenlerden birinin döviz kuru olduğunu söyleyerek “Markalar kur artışını hemen birebir yansıtmıyorlar. Ancak ay sonu geldiğinde, kurdaki yükselişle artan maliyetler katlanılamaz seviyeye geldiğinde, zam da kaçınılmaz oluyor. Rekabetin yoğun olduğu bu sektörde, markalar o günkü stratejisi, stoğu ve pazar payı hedefine bağlı olarak farklı oranlarda fiyatları güncelliyor” dedi.
FİYAT ARTIŞI VERGİ DİLİMİNİ ETKİLİYOR
Artan fiyatlar ile matrah vergisi değişiminin de yaşandığını ve bazı modellerde fiyatların bir anda yükseldiğini aktaran Erce, “Fiyatlardaki küçük değişimler nedeniyle bir model yüzde 50 ÖTV diliminden yüzde 80’e çıktığında fiyat bir anda 60 bin TL’ye yakın artıyor. Yani sadece kur artışı kaynaklı zam değil vergi yükü de ekleniyor ve çarpan etkisi yapıyor” diye konuştu.
TALEP KONUSUNDA YANLIŞ BİR ALGI VAR
Kur artışının devam ettiği sürece talepteki aşınmanın da süreceğini aktaran Erce, şu ifadeleri kullandı.
“Yıla iyi başladığımız pazarda, ilk çeyrekte yılsonu için 1 milyon adetlik satışın üzerine çıkabileceğimiz bir tempomuz vardı. İkinci çeyrekte 800 bine düştük. Üçüncü çeyrekte ise bu tempo 700 bin adede geriledi. Şimdi ne olacak bilemiyoruz. Çip bulunurluğu da burada etkili olacak. Ancak çip krizi gevşese bile bu yüksek kur gidişatı ve faizin yüksek olması talebi eninde sonunda olumsuz etkileyecek. Öte yandan talep konusunda yanlış bir algı var. Araç olmadığı için bir tüketici 10 bayi birden gezebiliyor. Bu da talebin çok yüksek olduğu algısı yaratıyor. Arz biraz arttığında, bayileri ziyaret eden tüketici ihtiyaçlarını giderdiğinde, iş realitesine dönecek.”
"KISA VADEDE HEMEN BİR FİYAT ARTIŞI OLMAYABİLİR"
Yüce Auto Skoda Genel Müdürü Zafer Başar da otomobil fiyatlarında kur değişiminin büyük bir belirleyici unsur olduğunu ifade ederek “Mevcut şartlarda kur seviyesi son bir haftadır dalgalı bir şekilde seyrediyor. Aylık fiyat stratejileri de bu dalgalanma payı gözetilerek belirlendiği için kısa vadede hemen bir fiyat artışı olmayabilir. Kurun özellikle ayın son döneminde kalacağı seviye bir sonraki dönem için fiyat artışı gereksinimi olup olmayacağını netleştirecek” diye konuştu.
DÜŞÜK DONANIMLI ARAÇLAR GETİRİLECEK
Öte yandan bazı markaların kur artışı sonrası daha ulaşılabilir olması açısından düşük donanımlı araçları Türkiye’ye getirmeyi planladığı öğrenildi. Özellikle fiyatı daha uygun olan ve yüzde 50 ÖTV dilimine girecek olan modellerde bu alt donanım paketleri tercih ediliyor. Sektörün önde gelenlerine göre, kur artışının devam etmesi durumunda, zaten az sayıda bulunan yüzde 50 ÖTV dilimindeki araç sayısı, birkaç ay içerisinde tamamen bitebilir.
İKİNCİ ELE TALEP ARTACAK
Sıfır kilometre araç fiyatlarındaki artışın son aylarda durgun olan ikinci el pazarını da yeniden harekete geçirmesi bekleniyor. Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, çip krizi, küresel tedarik problemleri ve sürekli artan döviz kurları nedeniyle Kasım ayından itibaren tüketicilerin yeniden ikinci el araçlara yöneleceğini aktardı. Bu talep artışının ikinci eldeki fiyatları da yükselteceğini ifade eden Yalçın, “Kur artışı nedeniyle sıfır kilometre araç fiyatlarının Ocak 2022’ye kadar yüzde 12 artacağını öngörüyoruz. Ekonomik nedenlerden ötürü tüketiciler ikinci eldeki ihtiyaçlarını bir miktar ötelemişti. Kasım ayından itibaren ikinci el araç pazarındaki talebin kademeli olarak artacağını öngörüyoruz. Bu durum da doğal olarak ikinci el araç fiyatlarını bir miktar artıracak. Dolayısıyla şu anda ikinci el araç almak için çok doğru bir zamandayız.” dedi.
EKİM AYINDAN İTİBAREN HAREKETLİLİK YAŞANACAK
Ekim ayından itibaren ikinci el araç ticareti yapan kurumların 2022 yılı için hazırlanmaya başladığını belirten Hüsamettin Yalçın, “Yaşanan gelişmeler 2022 yılının ikinci el araç pazarı açısından oldukça hareketli geçeceğini gösteriyor. Bunu fark eden bayi ve kurumsal ikinci el araç firmaları hatta büyük galeriler, yeni yıla hazırlık için şu anda araç toplamaya başladı. Belirli bir havuz oluşturup ihtiyaçlara hızlı yanıt vermek istiyorlar” diye konuştu.
