Türkiye boğazları kapatırsa ne olur? sorusu, sabah saatleri itibarıyla araştırılmaya başladı. 24 Şubat 2022 tarihinde Rusya, Ukrayna'yı resmen işgal etti. Bunun ardından dünya borsası adeta yere çakılırken, Rusya'nın hamlesindeki etkiler araştırılmaya başlandı. Bununla birlikte akılla Montrö Boğazlar Sözleşmesi geldi. Peki, Türkiye boğazları kapatırsa savaş mı çıkar? İşte tüm detaylar...
TÜRKİYE BOĞAZLARI KAPATIRSA NE OLUR?
Lozan Antlaşması ve Montrö Boğazlar Sözleşmesi Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin egemenliğinin ve bağımsızlığının uluslararası toplumda kabul edilmesinin bir tapusudur. Bu durumda Türkiye eğer boğazları kapatacak olursa Rusya'nın karşısına geçmiş olur. Bu durumdan rahatsız olacak Rusya ise, Türkiye'ye savaş açmak ve kışkırtmak isteyebilir ancak, düşünülen eylem gerçekleştirilirse Montrö Sözleşmesini imzalayan Bulgaristan, Fransa, Büyük Britanya, Avustralya, Yunanistan, Japonya, Romanya, Sovyetler Birliği, Yugoslavya ülkelerini de karşısına almış olur. Bu sebeple Montrö devreye girdiğinden, zararlı çıkan ülke Rusya olur.
Türkiye savaşa müdahil olacaksa ya da savaş tehdidi hissediyorsa savaş gemisi ve askeri yardım gemilerinin geçişini engelleme hakkına da sahip.
TÜRKİYE BOĞAZLARI KAPATIRSA SAVAŞ MI ÇIKAR?
Karadeniz'e kıyısı olan tüm devletlerin imza altına aldığı uluslararası bir anlaşma olmasından ve Rusya'nın da bu anlaşma dahilinde boğazlardan serbest geçiş hakkına sahip olması sebebiyle, Türkiye'nin boğazları kapatması olası gözükmüyor ancak, bu durum tamamen Türkiye'nin inisiyatifine kalmış bir seçenek. Türkiye, eğer boğazları kapatma kararını uygularsa Montrö Sözleşmesi devreye girer bununla birlikte NATO'da ülkeye destek verir.
SÖZLEŞMENİN FESİH ŞARTLARI
Sözleşmenin süresi, 20 yıl sürecektir. Bununla birlikte, sözleşmenin 1. maddesinde doğrulanan geçiş ve gidiş-geliş (ulaşım) özgürlüğü ilkesi sonsuz bir süreye sahiptir.
Uluslararası Deniz Hukuku kuralları ve fesih şartlarında da belirtildiği gibi gemilerin uğraksız geçiş hakkı gereği sözleşmenin değişmesi durumunda dahi, sözleşmenin I sayılı Ek'i değişmedikçe Türk Boğaz'larından geçecek hiçbir gemiden zorunlu olarak, sözleşmenin I sayılı Ek'inde öngörülen vergilerden ve harçlardan başka ücret talep edilemeyecektir.
Sözleşmenin fesih şartları başlığı kaynak: Vikipedi
