Manifesto nedir? Manifesto ne demek? soruları Yeni Zelanda'da yaşanan çirkin saldırının ardından en çok merak edilen sorularının başında geliyor. İşte manifestonun sözlük anlamı ve TDK’da açıklanan kapsamı…
MANİFESTO NEDİR? MANİFESTO NE DEMEK?
Toplumsal bir hareketin duyurulması ve savların belirtilmesi üzerine kurulan, bir akımın, bir hareketin oluşunu bildiren yazılara manifesto ya da bildiri denmektedir. Manifesto, İtalyanca manifesto, Fransızca ise manifesto yeminli ifade veya imzalı bildiri sözcüğünden alınmıştır. Manifesto, toplumsal bir hareketin duyurulması ve savların belirtilmesi üzerine kurulan, bir akımın, bir hareketin oluşunu bildiren yazılara manifesto ya da bildiri denmektedir.
TDK açıklaması şu şekilde:
1. Bir gemideki malları göstermek için kaptan tarafından boşaltma işlemlerinin yapılacağı gümrük idaresine verilen liste
2. Bildiri
3. Toplumsal bir hareketin siyasal inanç ve amaçlarının açık ifadesi
MANİFESTO KELİMESİNİN KÖKENİ NEREDEN GELMEKTEDİR?
Manifesto Kelimesinin Kökeni, İtalyanca manifesto, Fransızca ise manifeste "yeminli ifade veya imzalı bildiri sözcüğünden alınmıştır. Latince manifestum "'el basılmış şey'" sözcüğünden evrilmiştir.
Manifesto kelimesi sanat alanında da kullanılmaktadır: Toplumsal bir hareketin duyurulması düşüncenin belirtilmesi üzerine kurulan, bir akımın, bir hareketin oluşunu bildiren yazılara manifesto denilmektedir. Bu bildiri şeklinde de ifade edilmektedir.
Manifesto kelimesi Turizm ve Otelcilik terimi şeklinde de kullanılmaktadır. Öte yandan Gönderilecek yükleri gösteren belge anlamı taşımaktadır. Terim olarak ise, Bir yük gemisinde bulunan ticaret mallarını gösteren ve kaptan tarafından yükün boşaltılacağı liman gümrük yönetimine verilen bir bildirge olarak ifade edilmektedir.
Fakat genellikle bildiri anlamında veya toplumsal bir hareketin siyasal inanç ve amaçlarının açıklanmasında kullanılmaktadır.
EN ÜNLÜ MANİFESTOLAR
Sanat Manifestoları
Soylu Yenilikçi Şiir Manifestosu 2003 Bâki Ayhan T.
Fecr-i Ati Encümen-i Edebisi Beyannamesi
Parçalı Ham Manifesto
Somut Şiir Manifestosu
Yenibütün Şiir Manifestosu
Fütürizm Bildirgesi 1909 Filippo Tommaso Marinetti
Kübizm Manifestosu Pablo Picasso
Sürrealizm Manifestosu 1924 Andre Breton
Rus Fütürist Manifesto 1912 D.Burliuk, Aleksandr Krutçenykh, V.Mayakovski ve V.Hlebnikov
Doğuş Bildirisi 1964 Haluk Aker, Rahmi Akseki, Ataol Behramoğlu, Erhan Etiker, Eser Gürson, Abdullah Nefes, İsmet Özel ve Semih Tezcan
Diğer Manifesto Örnekleri
Komünist Manifesto 1848 Karl Marx ve Friedrich Engels
Radikal Dadacı Manifesto Hans Arp, Hans Baumann, Viking Eggeling, Alberto Giacometti, Walter Helbig, Carl-Henning, Marcel Janco, Otto Morach, Hans Richter
Debian Manifesto
Hacker Manifestosu 1986 The Mentor aka Loyd Blankenship
Yön bildirisi 1961 Yön Dergisi
Atlantik Bildirisi 1941
Amasya Genelgesi 1919 Mustafa Kemal Atatürk, Hüseyin Rauf Orbay, Refet Bele ve Fuat Cebesoy.
12 Mart 1971 Muhtırası 1971
Dogma 95 Manifestosu 1995 Lars Von Trier ve Thomas Vinterberg
Russell-Einstein Manifestosu 1955 Bertrand Russell ve Albert Einstein
