Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet yönetimi ilan etmesiyle birlikte her sene 29 Ekim günü Türkiye’de ve Kuzey Kıbrıs’ta Cumhuriyet Bayramı olarak kutlanır.
1925 bir kanun çıkarılmış ve Cumhuriyet’in ilan günü yeni Türk Devleti’nde bayram olarak ilan edilmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu, büyük önder Mustafa Kemal Atatürk, cumhuriyetin onuncu yılının kutlandığı 29 Ekim 1933’de seslendiği 10. yıl nutkunda, 29 Ekim’i en büyük bayram olarak tanımlamıştır.
Bayramı kutlandığı ülkelerde 28 Ekim öğleden sonra, 29 Ekim tam gün şeklinde bir buçuk gün resmi tatil olmaktadır. 29 Ekimlerde statlarda şenlikler düzenlenir, akşam olduğunda ise fener alayları oluşturulur.
29 EKİM CUMHURİYET BAYRAMI'NIN ANLAM VE ÖNEMİ NEDİR?
29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, Türkiye Cumhuriyeti’nin resmen kurulduğu tarih olmaktadır. Diğer bayramlarda olduğu gibi Ulu Önder Atatürk, bu bayramı da gelecek nesillere miras olarak bırakmıştır.
29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde gerçekleşen anayasa değişikliği ile Türkiye’nin yönetim biçimi cumhuriyet olmuştur. Bu kararın 101 top atışı ile kutlanması aynı gün mecliste kararlaştırılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti bugün bile aynı coşku ile her yıl cumhuriyet bayramı kutlamaktadır.
BU YIL 29 EKİM CUMHURİYET BAYRAMININ KAÇINCI YILDÖNÜMÜ?
Türkiye Cumhuriyeti 29 Ekim 1923 yılında kurulmuştur ve 2022 yılında 99. yılı gerisinde bırakmıştır.
Türkiye Cumhuriyeti 29 Ekim 2022 tarihinde cumhuriyetinin 99. yılını kutlayacaktır.
CUMHURİYET BAYRAMI NE ZAMAN İLAN EDİLDİ?
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda yenilmesinden sonra Anadolu işgal edilmişti. Halk Mustafa Kemal Paşa önderliğinde milli mücadeleye girişmişti. Bu mücadele 1923 senesinde milli güçlerin zaferi ile sonuçlandı.
Bu dönemde, , "Büyük Millet Meclisi" ismi altında 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara’da toplanan halkın vekilleri, 20 Ocak 1921 tarihinde Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nu kabul ederek egemenliğin Türk ulusuna ait olduğunu ilan etmiş ve 1 Kasım 1922 tarihinde alınan kararla saltanatı kaldırmıştır. Meclis hükümeti ülkeyi yönetmekteydi.
27 Ekim 1923 tarihinde İcra Vekilleri Heyeti istifa etti, yerine yeni bir kabine kurulamadı. Mustafa Kemal Paşa; İsmet Paşa ile beraber bir kanun değişikliği tasarısı hazırladı ve 29 Ekim 1923 tarihinde meclise sunuldu. Kanunda yapılan değişikliklerin kabulüyle beraber Cumhuriyet, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından resmen ilan edilmiş oldu.
Cumhuriyetin ilanı, Ankara'da 101 top atışı ile duyuruldu. 29 Ekim gecesi ile 30 Ekim 1923 tarihinde başta Ankara olmak üzere tüm ülkede bir bayram havası içerisinde kutlandı.
