Deniz Gezmiş neden asıldı, kim astı? Deniz Gezmiş olayı ve asılma tarihi merak edenler için Deniz Gezmiş, Ankara’nın Ayaş ilçesinde 27 Şubat 1947 tarihinde dünyaya geldi. Anne ve babası öğretmen olan Deniz Gezmiş ortaöğretime kadar Sivas’ta okuyup ardından lise ve Üniversite eğitimi için İstanbul’a geldi. Çok genç yaşta eylemlere katılan Deniz Gezmiş kendini solcu partisinde buldu. 1966 tarihinde Türk-iş yöneticilerini protesto amaçlı katıldığı bir yürüyüş sonucunda ilk tutuklanmasını yaşadı.
1966 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini kazanarak üniversite eğitimine başladı. 1967 yılında Türkiye Milli Talebe Federasyonu eylemleri sırasında arkadaşları ile birlikte gözaltına alındı ve ardından serbest bırakıldı. Aynı yılın Kasım ayında Aşık İhsani ile beraber ABD bayrağını yakarak tekrar tutuklandı.
Yapılan Eylemler ve Örgüt Çalışmaları
Deniz Gezmiş neden asıldı, kim astı? Deniz Gezmiş olayı ve asılma tarihi olarak 1968’de arkadaşları ile beraber Devrimci Hukuklular örgütünü kurarak 1968’de İstanbul Üniversitesinde düzenlenen AIESEC konuşmacısı Seyfi Öztürk’ü protesto ettiği için tekrardan gözaltına alındı. 2 Mayıs 1968’de tekrardan özgürlüğüne kavuştu. 1968 yılının haziran ayında İstanbul Üniversitesini işgal ederek Baltalimanında ki görüşmelere katıldı. Amacı öğrenci haklarını savunmak olan bu eylemden dolayı ABD filosunu protesto ettiği gerekçesiyle tekrardan tutuklanarak cezaevine girdi.
Bu dönemlerde belli aralıklarla cezaevine girip çıkan Deniz Gezmiş ve arkadaşları düzenlemiş olduğu öğrenci hareketleri sebebiyle bir ay kadar süren bir tutukluluk daha yaşadı. İstanbul Üniversitesi protestolarına önderlik etmesi sebebiyle çıkan çatışmadan dolayı yaralandı ve Yusuf Küpeli ile bir devrim programı hazırladı. Bu olaylardan dolayı hakkında tutuklama kararı çıktığı için Filistin’e kaçtı.
İdam Kararının Çıkması
Aynı dönemlerde İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden atılarak öğrenimine son verildi. Battal Mehetoğlu’nun sağcı kesim tarafından öldürülmesi ve yapılan çalışmalar sonucu silahların Deniz Gezmiş’e ait olduğu gerekçesiyle Aralık 1969’da tekrardan tutuklandı ve bir yıl hapis cezasına çarptırıldı. Hapisten sonra Türk Halk Kurtuluş ordusunu kurarak silahsız mücadele örgütünü kurdu. Yürüttüğü çalışmalar ve eylemlerden sonra arkadaşları ile beraber 4 Mart 1971’de bu örgütü kamuoyuna tanıttı. Yapılan eylemlerin neticesinde arkadaşları ve kendisi idam kararının iptal olması için protestolar düzenledi.
Ne Zaman Asıldı
Deniz Gezmiş, 1971 tarihinde Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu olarak Ankara Emek bölgesinde bulunan İş Bankası soygununa katıldı. Aynı dönemlerde hakkında yakalama ve tutuklama kararı çıkarılan Deniz Gezmiş 12 Mart darbesinden sonra Sivas’a kaçmaya çalıştı. Yolda yakalanması sonucunda arkadaşı Yusuf Aslan ile beraber Kayseri’ye götürüldü. Daha sonra dönemin İç İşleri Bakanı Haldun Menteşeoğlu’na getirildi.
16 Temmuz 1971’i gösterdiğinde sıkıyönetim mahkemesi tarafından Altındağ Veteriner Okulu Binası önünde Tuğgeneral Ali Elverdi başkanlığında mahkeme düzenlendi. TCK’nın 146. Maddesinin ihlali gerekçe gösterilerek 9 Ekim 1971’de idam edildi.
