Son zamanlarda sıklıkla dile getirilen ve duyduğumuz sözcüklerden biri olan kayyum merak edilip araştırılıyor. Peki Kayyum ne demek? Kayyum ataması ne demek? Kayyum kelimesinin anlamı nedir? Kayyum ne iş yapar? Görevleri nelerdir? Hangi durumlarda kayyum ataması yapılır? Kayyum türleri nelerdir? Kayyum kelimesine dair merak edilen tüm soruları sizler için araştırdık. Kayyum kelimesine dair tüm merak edilenler haberimizde...
KAYYUM NE DEMEK?
Kayyum, yasalarla belirlenen bazı durumlarda, başkasına ait bir işi görmek veya bir malı idare etmek için tayin edilen kimsedir. Arapça kama (durmak) kökünden gelir ve kıyam (yerine geçmek, yürütmek) kelimesinden türemiştir. Kayyum olarak atanan kişi "kamu görevlisi" sayılır. Kayyum, genellikle ilgili yerleşim biriminin en yüksek mal memurudur. Bu nedenle genellikle illerde defterdar, ilçelerde ise mal müdürü kayyım görevlerini yürütür. Kayyımluk ile ilgili şikayet ve başvurular varsa kayyım müdürlüklerine, yoksa mal müdürlüklerine veya defterdarlıklara yapılır.
1.Cami hademesi.
2.Belli bir malın yönetilmesi veya belli bir işin yapılması için görevlendirilen kimse.
3.Gökleri yeri ve herşeyi tutan. Herşeyin varlık sahibi olabilmesi için gerekeni veren. Allah'ın isimlerinden.
KAYYUM TÜRLERİ
Kanuni kayyum
İş veya mal sahibinin rızasına bakılmaksızın, yasalarda belirtilen durumlarda tayin edilen kayyumdur.
Suç şüphesiyle kayyum tayini
Yasalarda belirtilen belirli suçları işlemekte olduğu konusunda kuvvetli şüphe bulunan şirketlere kovuşturma sürecinde kayyım atanabilir. Bu suçlar: göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti, uyuşturucu ticareti, kalpazanlık, fuhuş yaptırma, kumar oynatma, zimmete mal ve para geçirme, kara para aklama, silahlı örgüt kurma, silah kaçakçılığı, casusluk, kaçakçılık ile kültür ve tabiat varlıklarına karşı işlenen bazı suçlardır.
İflasın ertelenmesi
İlgili mahkemenin, iflasın ertelenmesi talebi üzerine kayyım atamasıdır. Kayyım; şirketin faaliyetlerinin sürdürülmesi, işlerinin devam ettirilmesi, şirket mal varlığının korunması, şirketin iyileştirilmesi konularında şirketin yönetimi ve gözetimini sağlar ve bu sayede şirketin ve hissedarların yanı sıra şirket alacaklılarının da menfaatlerini korur.
Gaiplik durumu
Gaiplik (kayıplık), bir kimsenin sağ olup olmadığının bilinememesi veya yaşadığı yerin bulunamaması durumudur. Örneğin bir miras açıklandığına mirasçılardan biri bulunamıyorsa ve devletin menfaati söz konusuysa, mirasçının yerine kayyım atanabilir.
İhtiyari kayyum
Kendisinde ihtiyari hacir (kısıt) durumu bulunan reşit bir kimseye, kendi isteği üzerine atanan kayyımdır. İhtiyari hacire örnek olarak engellilik, ihtiyarlık ya da tecrübesizlik verilebilir.
HANGİ DURUMLARDA KAYYUM ATAMASI YAPILIR?
Kayyum'un hukuki anlamda uygulaması ise şöyle: Kayyum da vasi gibi vesayet organlarından birisidir. Ancak vasi vesayet altındaki kimsenin hem kendisini gözetlemek, hem de mal varlığını yönetmek ve hukuki işlemlerde onu temsil etmek üzere atandığı halde, kayyum sadece belirli işleri görmek veya mal varlığını yönetmek için görevlendirilir.
Kayyum genellikle; Usülsüzlük yapılan özel kurumlara, şirketlere, devletin el koyduktan sonra atadığı yöneticidir.
KAYYUMUN GÖREV VE YETKİLERİ NELERDİR?
Atanan kayyumun görevleri mahkeme tarafından belirlenir. Kayyumun görev yetkileri geçicidir. Kayyumun yetkileri atanmasına neden olan durumlarla sınırlıdır. Eğer kayyum atanması belli bir işin için istenirse, kayyumun görevi, yetkisi ve kalacağı süre, bu işe göre belirlenir. Kayyumun görevi, şirket ya da kuruluşun suç unsuru mahkeme kararıyla sabit olana kadar ya da söz konusu kuruluş, suçlamalardan aklanana kadar bulunduğu şirketi ve kurumu yönetmektir. Kayyum olan kişi, bu kapsamda her türlü kararı alarak uygulamaya geçirmek, yeni yönetimi belirlemek, suçlamalara konu olan faaliyetler varsa bunları sonlandırmakla görevlidir.
KAYYUM ATAMASI 3 ŞEKİLDE YAPILIR
Kayyum atamaları üç çeşit yapılır. Ergin kişilerin isteği üzerine kayyum ataması olabilir. Buna ‘İstek Üzerine Kayyımlık’ denir. Vesayet makamı bazı sebeplerden veya kanunda belirtilen hallerde, bir ilgilinin isteği üzerine de kayyım atayabilir. Buna da ‘Temsil Kayyımlığı’ denir. Son olarak da vesayet makamı, yönetimi kimseye ait olmayan yerler için gereken önlemleri alır ve bazı hallerde yönetim kayyumu atar. Buna da ‘Yönetim Kayyımlığı’ adı verilir.
