Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun bir ay süren mesaisi sona erdi. Komisyon, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk başkanlığında gerçekleştirdiği dördüncü toplantının ardından 2021 yılında uygulanacak asgari ücretin tutarını brüt 3 bin 577 lira 50 kuruş, net olarak ise net 2 bin 825 lira 90 oldu. Asgari ücretin tutarının değişmesiyle birlikte kıdem tazminatı, işsizlik maaşı, doğum ve askerlik borçlanması, sigorta primi, kısa çalışma ödeneği ve engellilere ödenen aylıklarında da tutarı değişmiş oldu. Bu kapsamda kıdem tazminatının ne kadar olduğunu ve nasıl hesaplandığını merak edenler Kıdem tazminatı tavan fiyatı ne kadar oldu 2021? Kıdem tazminatı hesaplama nasıl yapılır? sorularına yanıt arıyor. İşte detaylar...
KIDEM TAZMİNATI TAVAN FİYATI NE KADAR OLDU 2021?
2020 yılı asgari ücretine göre kıdem tazminatının fiyatı 7 bin 117 lira 17 kuruş idi. Bu tutar 2021 yılında artış göstererek 7 bin 638,96 TL kuruşa yükseldi.
KIDEM TAZMİNATI NEDİR?
Kıdem tazminatı; iş sözleşmesi en az bir yıl süren işçinin kanunda sayılı olan nedenlerle iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, işveren tarafından kendisine ödenmesi gereken bedeli ifade etmektedir.
KIDEM TAZMİNATI HESAPLAMA NASIL YAPILIR?
Kıdem tazminatı çalışılan her tam yıl için 30 gün üzerinden hesaplanmaktadır. Bir yıldan fazla artan süreler de oranlanır ve hesaplamaya dahil edilir.
Kıdem tazminatı hesaplanırken ödenen ücretin yanı sıra, düzenli olarak sağlanan yardımlar da brüt tutar içerisinde dikkate alınmalıdır.
Her tam çalışma yılı için ödenen kıdem tazminatı tutarı, fesih tarihinde geçerli olan kıdem tazminatı tavanı ile sınırlandırılmıştır.
Kıdem tazminatı almaya hak kazanan işçiye işe başladığı tarihten itibaren iş sözleşmesinin devamı süresince her geçen tam yıl için otuz günlük ücreti tutarınca kıdem tazminatı ödenir. İşçiye bir yıldan artan süreler (altı ay, sekiz ay, gibi) için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.
Yüksek maaş alan işçilerin kıdem tazminatı hesaplamalarına bir üst sınır getirilmiştir. Buna göre kıdem tazminatı hesaplanırken esas alınan maaş miktarı en yüksek devlet memurunun maaşını geçemez.
Ödenecek tutardan sadece damga vergisi (% 0,759) kesintisi yapılmaktadır.
Örneğin, çalıştığınız işyerinde son aldığınız brüt ücret 3 bin 500 liraysa, ve işyerinde 5 yıldır çalışıyorsanız ve işten çıkartıldıysanız; kıdeminiz 17 bin 500 bin lira tutuyor. Ücretin içinde yer alan; yol yardımı, yemek, ikramiye, prim gibi tüm ödemeler de tazminat hesabına katılıyor.
KIDEM TAZMİNATINI KİMLER ALABİLİR?
Kıdem tazminatı talep edebilmek için kural olarak işçinin aynı işverene bağlı çalışma süresinin en az 1 yıl olması gerekmektedir. Yani iş sözleşmesinin işçinin işe başladığı tarihten itibaren en az bir yıl devam etmiş olması gerekir ve iş sözleşmesinin İş Kanunu hükümlerine tabi olması gerekir. Ayrıca sözleşmenin kanunda belirtilen fesih hallerinden birine dayalı olarak veya işçinin ölümü ile sona ermesi gereklidir.
KIDEM TAZMİNATI ŞARTLARI NELERDİR?
Kıdem tazminatı, almak için birtakım yasal şartları sağlamak gerekmektedir.
İşçi , işveren tarafından, haklı bir neden olmadığı halde işten çıkarılmış ise,
İşçi, sağlık sebepleri ya da işverenin ahlak veya iyi niyet kurallarına aykırı hareketleri gibi haklı bir nedene istinaden veya zorlayıcı sebepler nedeniyle işi bırakmış ise,
İşçi, askerlik görevini yapmak maksadıyla işten ayrılmış ise,
İşçi emekliliğe hak kazanmış ya da emeklilik için gerekli prim gün sayısı ile sigortalılık süresini doldurmuş ise,
İşçi evlendikten sonra 1 yıl içerisinde işi bırakmış ise, (haklı neden)
İşçi vefat ederse yasal mirasçıları da kıdem tazminatını talep edebilirler. (Yasal mirasçılar hakkında detaylı bilgi için miras nasıl paylaşılır başlıklı yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.)
KIDEM TAZMİNATI'NIN KOŞULLARI
İş sözleşmesinin sona erdiği her durumda işçi kıdem tazminatı talep edemez. İşçinin kıdem tazminatına hak kazanacağı haller kanunda açıkça belirtilmiştir.
Kıdem tazminatının ödenmesi için iş süresinin belirsiz ya da belirli olmasının bir önemi yoktur. ancak belirli süreli iş sözleşmesi ,sürenin dolması ile sona ererse işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz.
İşçinin iş kanunu 24. Maddede belirtilen haklı sebeplerden birine dayanarak iş sözleşmesini bildirimsiz feshetmesi halinde işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanır.
Yine işveren iş sözleşmesini sağlık sebepleri, zorlayıcı sebepler, işçinin gözaltına alınması veya tutukluluk hallerinden biriyle bildirimsiz feshetmesi halinde işçi kıdem tazminatı talep edebilir. Ancak ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerden biriyle iş sözleşmesinin işveren tarafından feshinde ise işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz.
İş sözleşmesi kanunda öngörülen hallerden biri ile sona eren işçinin ,kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmesi için ,ayrıca iş sözleşmesinin en az bir yıl sürmüş olması gerekmektedir. İşçinin kıdem tazminatı alabilmesi içi geçmesi gereken bir yıllık sürenin başlangıcı iş sözleşmesinin yapıldığı tarih değil, işçinin fiilen işe başladığı tarihtir. Belirtilen süre içinde geçen deneme süresi, işçinin izni, tatil, dinlenme gibi nedenlerle çalışmadığı günler de kıdemden sayılmalıdır. Ancak Yargıtay tutuklulukta geçen süre ile ücretsiz izinleri işçinin kıdemine dahil etmemektedir.
