Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin, Rusya'nın başkenti Moskova'da bir araya geldi. Erdoğan - Putin görüşmesi 2 saat 40 dakikalık sürdü. Görüşme sonrası heyetler arası görüşmelere geçildi. Görüşme sona erdi. Baş başa ve heyetler arası görüşmeler 5 saat 40 dakika sürdü.
Heyetler arası görüşmenin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, Rusya'nın başkenti Moskova'da İdlib ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Putin'in açıklamalarından satırbaşları:
Bugün Suriye’nin İdlib bölgesinde oluşmuş durumu ele aldık. Suriye hükümet güçleri ve sivil yerleşim alanları ateş altında tutulmaktadır. Kritik durumlarda her zaman elde edilen mutabakatlara ikili ilişkilerimize dayanarak her zaman uzlaşa bilmeyi başarıyorduk. Bugün de öyle oldu. Astana süreci Suriye’deki problemi çözmekte büyük katkı sağladı. İstişare yapıldı. Heyetler İdlib’deki kriz konusunda detaylı görüşmeler yaptılar. Uluslararası terör örgütleriyle mücadelemizi azaltmayacağız, kararlıyız. Ortak bir belge hazırladık. Dışişleri bakanları bu belgeyi beyan edecekler. Erdoğan ile 6 saat süren görüşmelerin sonucu olarak bu belgeyi hazırlamış olduk.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından satırbaşları:
Öncelikle sayın Putin'e nazik daveti için teşekkür ederim. Bugün görüşmelerimizde özellikle Suriye ve İdlib'deki gelişmeleri ele aldık. Yaklaşık 6 saat sürdü. Bu arada samimi dialog kapsamında benzer veya farklı konuları görüşüp müzakere ettik. Köklü ilişkilerimizi karşılıklı saygıyı ortak çıkarlarımızla ilerletmek arzumuzdur.
2018 Eylül ayında Putin'le Soçi'de vardığımız mutabakatla İdlib'de, bölgeye yönelik saldırılar mutabakatla engellenecekti. İdlib'de tesis ettiğimiz sükünet, geçen dönemde gerçekleşen saldırılarla bozulmuştur. Bu bölgede yaşayan 4 milyon insanı terörist ilan edip ağır bombardımana bırakılmasını kabul etmemiz mümkün değildir. Rejim'den kaçan 1,5 milyon bölge halkı sınırlarımıza yığılmıştır. Türkiye böyge bir tehdit karşısında eli kolu bağlı kalacak değildir.
"ATEŞKES BU GECE 00.01'DE YÜRÜRLÜĞE GİRECEKTİR"
Artık hem rejimin saldırılarının önüne geçmek hem de ateşkese uymayan diğer unsurlara karşı bölgede yer aldık. Rusya ile. Rejimin doğrudan askerlerimizi hedef alan saldırıları neticesinde yeni kararlar alınması söz konusu hale gelmiştir. Rusya ile bu konuyu enine boyuna konuşup değerlendirdik. Siyasi süreç ve Fırat'ın doğusu gibi boyutları da bulunan çalışma bölgemizi geliştirmeyi arzu ediyoruz. Rusya'nın Rejimin iş birliğimizi bozacak hame. Öncelikle en kısa sürede ateşkesi gerçekleştirecek ardından birlikte kararlaştıracağımız adımları süratle atacağız. Bu gece 00:01'de ateşkes yürürlüğe girecek.
ATEŞKES METNİ
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesindeki temas hattı boyunca tüm askeri faaliyetler 6 Mart 2020 saat 00:01’den itibaren durdurulacaktır." açıklamasını yaptı.
İşte Çavuşoğlu'nun açıkladığı anlaşma maddeleri:
İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesindeki temas hattı boyunca tüm askeri faaliyetler 6 Mart 2020 saat 00:01’den itibaren durdurulacaktır.
M4 karayolunun kuzeyinde 6 kilometre ve güneyinde 6 kilometre derinliğinde bir güvenli koridor tesis edilecek. 7 gün içinde esasları kararlaştırılacak.
Türk ve Rus devriyeleri, 15 Mart'ta M4 karayolunun Trumba’dan (Serakib’in batısı) Ain Al Havr’a kadar olan kesimi boyunca başlatılacaktır.
İŞTE MUTABAKAT METNİ
İDLİP GERGİNLİĞİ AZALTMA BÖLGESİ'NDEKİ DURUMUN İSTİKRARLAŞTIRILMASINA İLİŞKİN MUHTIRAYA EK PROTOKOL
Türkiye Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu, Suriye Arap Cumhuriyeti'ndeki ateşkes rejiminin uygulanmasının garantörleri olarak (bundan sonra taraflar olarak anılacaktır),
Suriye Arap Cumhuriyeti'nde Gerginliği Azaltma Bölgeleri Oluşturulmasına İlişkin 4 Mayıs 2017 tarihli Muhtıra ve İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesindeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin 17 Eylül 2018 tarihli Muhtıra'yı hatırda tutarak,
Suriye Arap Cumhuriyeti'nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini yineleyerek,
Terörizmin tüm tezahürleriyle mücadele ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından terörist olarak tanımlanan tüm grupların ortadan kaldırılması yönündeki kararlılıklarını yinelerken, sivillerin ve sivil altyapının hedef alınmasının hiçbir şekilde mazur görülemeyeceğini kabul ederek,
Suriye ihtilafının askeri çözümünün olamayacağının ve ihtilafın yalnızca Suriyelilerin öncülüğünde ve sahipliğinde, Birleşmiş Milletler'in kolaylaştırıcılığında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararıyla uyumlu siyasi süreç yoluyla sona erdirilebileceğinin altını çizerek,
İnsani krizin daha da kötüleşmesinin önlenmesinin, sivillerin korunmasının, ihtiyaç sahibi tüm Suriyelilere önkoşulsuz ve ayrım gözetmeksizin koruma ve insani yardım sağlanmasının, keza ülke içinden yerinden edilmelerin önlenmesi ile mültecilerin ve ülke içinde yerinden edilen kişilerin güvenli ve gönüllü olarak Suriye'deki asıl ikamet yerlerine geri dönüşlerinin kolaylaştırılmasının önemini vurgulayarak,
Aşağıdaki hususlarda mutabık kalmışlardır:
1-İdlip gerginliği azaltma bölgesindeki temas hattı boyunca tüm askeri faaliyetler 6 Mart 2020 tarihinde saat 00:01'den itibaren durdurulacaktır.
2-M4 karayolunun kuzeyinde 6 km ve güneyinde 6 km derinliğinde bir güvenli koridor tesis edilecektir. Güvenli koridorun işleyişine dair ayrıntılı esas ve usuller, Türkiye Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu Savunma Bakanlıkları arasında 7 gün içinde kararlaştırılacaktır.
3-Türk-Rus ortak devriyeleri, 15 Mart 2020 tarihinde M4 karayolunun Trumba'dan (Serakib'in 2 km batısı) Ain-Al-Havr'a kadar olan kesimi boyunca başlatılacaktır.
İşbu Protokol, imzalandığı anda yürürlüğe girer.
Türkçe, Rusça ve İngilizce üç örnek olarak ve eşit yasal geçerliliği olacak şekilde 5 Mart 2020 tarihinde Moskova'da imzalanmıştır.
İmzacılar:
Türkiye Cumhuriyeti adına
Rusya Federasyonu adına
