Siroz hastalığı nedir? Neden olur? Karaciğerde büyük hasarlara sebep olan bir rahatsızlık olan siroz birçok kişi tarafından oldukça merak edilen ve araştırılan konular arasında yer alıyor. Peki Siroz hastalığı nedir? Neden olur? Belirtileri nelerdir? Bulaşıcı mıdır? Tedavisi var mı?
SİROZ HASTALIĞI NEDİR?
Karaciğer sirozu, farklı hastalıklara bağlı olarak oluşan, karaciğerde büyük hasar oluşumuna sebep olan bir rahatsızlıktır. Karaciğerde geriye dönüşümsüz yapısal değişiklikler olmaktadır. Karaciğer normal işlevlerini yerine getirememeye başlar ve siroz süreci başlar. Bu hastalık sık görülen rahatsızlıklardan biridir.
SİROZ NEDENLERİ NELERDİR?
Karaciğer sirozu farklı hastalıkların sonucu olarak meydana gelebilir. Gelişmiş ülkelerde görülen sirozların %50’sinin sebebi alkol bağımlılığıdır. Ülkemizde görülen karaciğer sirozlarının başlıca sebebi ise hepatit B enfeksiyonudur. Bunlar dışında hepatit C & D enfeksiyonları da karaciğer sirozuna sebep olmaktadır. Diğer nedenler aşağıdaki gibidir:
-Otoimmün Hepatit
-Primer biliyer siroz (PBC) ve Primer Sklerozan Kolanjit (PSC)
-Bazı konjenital karaciğer hastalıkları: Wilson hastalığı, hemokromatoz, kistik fibros, alfa-1 antitirpsin eksikliği
-Kardiyak siroz: uzun süreli sağ kalp yetmezliğine bağlı olarak
-Hepatotoksik ilaç ve ya toksinler
SİROZ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Genel Belirtiler
-Bitkinlik, çabuk yorulma,
-Davranış değişiklikleri, sinirlilik hali, uyku bozuklukları, unutkanlık
-Üst karında basınç hissi, meteorismus
Karaciğer deri belirtileri
-Spider naevi (Üst gövdede ve yüzde görülen örümcek damarsal benlerdir, gebelikte de görülebilir)
-Palmar eritem (Avuç içinde - tenar ve hipotenar bölgelerinde - artan östrojen miktarı sebebiyle görülür.)
-Kuru ve kırmzı dil ve dudaklar (Lackzunge, Lacklippen)
Hormonal belirtiler
-Erkeklerde: erkeğe özgü kıllanmanın kaybı, erektil disfonksiyon, testiküler atrofi, jinekomasti
-Kadınlarda: menstrüasyon bozuklukları ve sekonder amenore
Diğer Belirtiler
-Hemostaz buzuklukları (Sentezi karaciğerde yapılan koagulasyon faktörlerinin yeterli üretilememesi sonucu)
-Portal hipertansiyon ve varis kanamaları
-Bacaklarda ödem ve karında sıvı birikmesi (Assit)
-Hipersplenizm
-Hepatik ensefalopati
SİROZ TANISI NASIL KONULUR?
Yukarıdaki başlıklarda yer alan siroz belirtilerinin bir veya birkaçı ile sağlık kuruluşuna başvuran hastalarda detaylı olarak hastalık öyküsünün alınması oldukça büyük önem taşımaktadır. Özellikle kronik alkol kullanımının olup olmadığı, geçmişte viral hepatit geçirilip geçirilmediği hastalara mutlaka sorulmalıdır. Detaylı bir şekilde öyküsü alındıktan sonra tıbbi değerlendirmeler yapılır. Hastalığın teşhisinde elle muayenenin önemli bir yeri vardır. Siroz hastalarında rastlanan karaciğer sertliği, büyümesi, karaciğer kenarlarının belirginleşmesi, dalak büyümesi ve karında sıvı birikimi elle muayene sırasında saptanabilir. Ayrıca sarılık, ödem ve vücutta morarmalar da ilk muayenede göze çarpan teşhis kriterleri arasında yer alır. Hekim tarafından yapılan muayenenin yanı sıra ultrason ve diğer görüntüleme yöntemleri, çeşitli kan tahlilleri ve biyopsi sonucunda siroz hastalığının kesin teşhisi konulabilir.
SİROZ BULAŞICI MIDIR?
Siroz hastalığı genellikle aşırı alkol tüketiminden hepatit B ve C hastalıklarından dolayı meydana gelir. Alkol nedeniyle oluşan karaciğer sirozu bulaşıcı değildir. Hepatit hastalıkları nedeniyle siroz hastalığı oluştuysa hepatit diğer insanlara geçebilir ve onların da siroz hastası olmasına neden olabilir. Sonuç olarak siroz bulaşıcı bir hastalık değildir ancak siroz hastalığına neden olan hastalıklar diğer kişilere bulaşabilmektedir.
