İnternet dünyasında son yıllarda giderek daha popüler bir hal alan ve yeni para birimi olarak nitelendirilen Bitcoin için Antalya'da işlenen cinayetin ardından bazı sorular akıllara geldi. Bitcoin nedir? Yatırım yapmak için Bitcoin doğru bir adres mi? Ekonomi uzmanları bu konu hakkında ne diyor? Bitcoin güvenilir mi? 1 Bitcoin kaç dolar? Beraberinde birçok tartışmayı beraberinde getirmesine rağmen popülerliğini koruyan Bitcoin, hukuki olarak tartışılsa da büyük firmalar tarafından destekleniyor. Merak edilen soruların cevaplarını sizler için derledik...
BİTCOİN NEDİR?
Bitcoin 2008 yılında Satoshi Nakamoto tarafından kuruldu. Deneysel olarak başlatılan Bitcoin, herhangi bir merkez bankası, resmi kuruluş ile ilişiği olmamasına rağmen, ülkelerin para birimleriyle alınıp satılabilen, herhangi bir üçüncü parti hizmetine aracı kurumuna gerek kalmadan transferi yapılabilen bir tür dijital para birimidir. Küresel piyasalarda, Dolar ve Euro’ya alternatif olarak lanse edilen Bitcoin’in sembolü ฿, kısaltma ise BTC‘dir.
BİTCOİN KAĞIT PARA GİBİ KULLANILIR MI?
Bitcoin sanal para birimi; ancak kağıt paranın yerine geçip geçmeyeceği bir süredir tartışılıyor. Ciddiye alınması gereken bir para birimi olduğu çok açık; ancak kağıt paranın yerine geçeceğini düşünmek biraz gerçeklerden uzak.
BİTCOİN'İN ÜRETİM AŞAMASI
Bitcoin üretim aşaması için madencilik tabiri kullanılıyor. Bitcoin madenciliğinin nasıl yapıldığı çok önemlidir ancak en az onun kadar önemli olan başka bir konu ise neden yapıldığıdır. Çünkü Bitcoin'i bu kadar önemli bir teknoloji ve büyük bir buluş yapan şey Proof of Work. Yani İş İspatı. Genel yaklaşımla; istek sahiplerinin ne kadar hevesli olduklarını anlayabilmek için onlardan talep edilen fedakarlığı ispat etme eylemine verilen isimdir.
Nakamoto merkezi bir otorite olmayan bir yapı kurmayı hedeflediği için yapının kendini koruyacak bir kurala ihtiyacı vardı. Örneğin bir banka müdürünün “parayı gönderimini onaylama” imzasını atması daha kolay olabilir ama hiçbir otorite olmayan (yani kimsenin kimseyi tanımadığı) bir ortamda bu o kadar da kolay değil. İşte PoW buna olanak sağlar.
BİTCOİN MADENCİLİĞİ NASIL YAPILIR?
Yeni çıkan kaliteli oyunları oynayabilmek için bilgisayarın RAM ve Ekran Kartının arttırmanın gerektiğini düşünelim. Bitcoin madenciliğini şöyle düşünebiliriz; bir oyun var ve her seviyeyi geçtiğinizde para kazanıyorsunuz.
Bitcoin üretimi biraz buna benziyor. Eskiden evdeki bilgisayarlarla Bitcoin üretebiliyordu. Fakat sektör öyle hızlı ilerledi ve gelişti ki şuanda bu neredeyse mümkün değil. Artık Bitcoin üretimi için özel cihazlar çıktı ve bunları temin edip kullanmak gerekiyor. Fakat bu da oldukça pahalı bir yöntem, çünkü hem cihazlar pahalı, hem de elektrik ve soğutma giderleri kazancı sıfırlayacak kadar çok oluyor. Ayrıca bu cihazlar çok gürültülü çalıştığı için ev ortamında pek hoş karşılanmıyorlar.
BİTCOİN NASIL KULLANILIYOR?
Bitcoin için sanal cüzdan gerekiyor. Bu sanal cüzdanınızı cep telefonunuzda, bilgisayarınızda oluşturabileceğiniz gibi internet üzerinde bulunan web servislerinden de yararlanabilirsiniz. Kişi başına cüzdan sınırı bulunmuyor. Dilediğiniz kadar cüzdan oluşturabilirsiniz. Üstelik oluşturacağınız cüzdan için özel bilgilerinizi vermenize de gerek yoktur. Oluşturacağınız bu sanal cüzdan ile para alabilir, para gönderebilir hatta alış-veriş bile yapabilirsiniz.
Satın aldığınız ya da çıkarttığınız Bitcoin'leri internet üzerinden harcayabilir, alış-veriş yapabilirsiniz. Dünya üzerinde Bitcoin'i kullanan mağazalar ve restoranlar bulunuyor ve bu yerlere Bitcoin Travel ve Bitcoin Navigator üzerinden ulaşılabilir. Ayrıca bu yıl içerisinde Paypal, Bitcoin’i ödeme sistemi olarak kabul ettiğini açıkladı.
Bitcoin belli başlı protokollere tabidir. Bu protokoller çerçevesince yaptığınız her işlem şifrelenir. Aynı zamanda Bitcoin yapı itibariyle sağlam bir işlem kayıt hafızasına sahiptir. Cüzdanınızın şifresini çaldırmanız ya da bilgisayarınızın hacklenmesi gibi kullanıcı hatası ya da dikkatsizliği sonucu oluşan durumlar dışında sistemin güvenlik sorunu bulunmamaktadır. Bu durum cüzdanınızı ya da kredi kartınızı kaybetmekten ya da çaldırmaktan farksızdır. Bitcoin kriptosu gereği aynı paranın iki kez harcanması mümkün değildir. Paranın size ait olduğunu ve daha öncesinde başka birisine gönderilmediği, işlem öncesinde sistem tarafından teyit edilir. Bu nedenle kontrolsüz bir şekilde, hileli yollarla Bitcoin yaratıp satmak mümkün değildir.
BİTCOİN NE KADAR GÜVENİLİR?
Bitcoin belli başlı protokollere tabidir. Bu protokoller çerçevesince yaptığınız her işlem şifrelenir. Aynı zamanda Bitcoin yapı itibariyle sağlam bir işlem kayıt hafızasına sahiptir. Cüzdanınızın şifresini çaldırmanız ya da bilgisayarınızın hacklenmesi gibi kullanıcı hatası ya da dikkatsizliği sonucu oluşan durumlar dışında sistemin güvenlik sorunu bulunmamaktadır. Bu durum cüzdanınızı ya da kredi kartınızı kaybetmekten ya da çaldırmaktan farksızdır. Bitcoin kriptosu gereği aynı paranın iki kez harcanması mümkün değildir. Paranın size ait olduğunu ve daha öncesinde başka birisine gönderilmediği, işlem öncesinde sistem tarafından teyit edilir. Bu nedenle kontrolsüz bir şekilde, hileli yollarla Bitcoin yaratıp satmak mümkün değildir.
UZMANLAR BİTCOİN İÇİN NE DİYOR?
Dünyanın en büyük bankalarından biri JP Morgan Chase'in CEO'su Jamie Dimon, "Bitcoin çalışmaz. İnsanların bir parayı yoktan var edebildikleri bir yerde iş yapamazsınız. Bu parayı satın alan insanların gerçekten akıllı oldukları düşünülemez. Eğer bir JP Morgan çalışanı Bitcoin’le işlem yapıyorsa anında kovarım. İki sebepten dolayı: Birincisi kurallarımıza aykırı olduğu için. İkincisi ise bu hamle aptallık olduğu için. Her iki durum da tehlikeli." dedi.
Bitcoin almak için belirli bir kur üzerinden mevcut paranızla değiş tokuş (exchange) yapabilir veya direk olarak Bitcoin satan birinden satın alabilirsiniz. Bitcoin almak için ödemelerinizi nakit para veya para transferi gibi bir çok yol kullanabilirsiniz. Bu yollar sizin kimden aldığınız veya nerede yaşadığınıza bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
İlk olarak kendinize bir “çevrimiçi cüzdan” (wallet) edinin !
NASIL BİTCON ALINIR?
Her şeyden önce, Bitcoinlerinizi koyabileceğiniz bir cüzdanınız olmalı. Bitcoin dünyasında bu “wallet”olarak adlandırılsa da, siz bunu internet ortamındaki cüzdanınız (çevrimiçi cüzdan) veya bir banka hesabı olarak düşünebilirsiniz. Burada size iki seçenek sunuluyor:
1. Hard diskinizde Bitcoin depolayabileceğiniz bir software wallet (yazılımsal cüzdan)
2. Çevrimiçi, web tabanlı bir wallet (cüzdan) servisi
İki seçeneğin de güvenlik açıkları bulunabilir. (güvenlik açığı deyince korkmayın, kullanıcı hatasından kaynaklanan sorunları kastediyoruz.)
Eğer Bitcoinlerinizi hard diskinizde depoluyorsanız, hard diskinizin çökmesi ihtimaline karşılık sürekli yedekleme yapmanızı öneririz.
Çevrimiçi wallet (cüzdan) veya web tabanlı wallet sağlayan servislerdeki güvenlik protokolleri de hangisini seçtiğinize bağlı olarak çok iyi korumalı ya da düşük korumalı olabilir. Seçim tamamıyla sizin hangisine daha çok güvendiğinizle ilgilidir.
Paribu, BTCTurk ve Koinim borsaları Türkiye’deki Bitcoin depolayabileceğiniz web siteleri, Blockchain ve Coinbase ise yurtdışındaki çevrimiçi cüzdan hizmetleri olarak karşımıza çıkıyor.
Bitcoin Borsası ve Çevrimiçi Cüzdan
Değiş-tokuş yapmanız için bulunan platformlar için seçenekler sürekli artmakta, çünkü bu pazara girmek için bir çok yeni girişim gerçekleşmekte. Bazıları tüm dijital para birimleri ve fiat para birimleri (altın, gümüş gibi değerli madenler için karşılığı olmayan para) ile exchange imkanı sunarken, bazıları sadece limitli işlem yapan, Bitcoin exchange yapabileceğiniz platformlardır.
Çevrimiçi cüzdanlar, Bitcoin borsasında alım-satım yapabilmek ve Bitcoin depolamak için en iyi seçenek. Değiş-tokuş ve çevrimiçi cüzdan için en iyi seçenek, nerede ikametgah ettiğinize bağlı olarak değişir.
Türkiye’de daha önce de belirttiğimiz gibi Paribu (En Yüksek Hacimli Borsa), BTCTurk ve Koinim aracılığı ile Bitcoin satın alabilir ve satabilirsiniz.
Yurtdışındaki diğer büyük exchange siteleri ise: Bitstamp (İngiltere), BTC-e (Bulgaristan), Cryptsy (ABD), BTC China ve Huobi (Çin).
Hesabınızı bir kez oluşturduktan sonra, banka hesabınızla cüzdanınız arasında bağlantı kurup, banka hesabınızdaki parayı kullanmak için, cüzdanınıza para aktarmak isteyeceksinizdir. Bu para transferi sırasında sizden düşük bir ücret alınır.
Çoğu ülkedeki insanlar, denizaşırı ülkelerdeki hesaplarına para transferi yapmak istediklerinde (Bitcoinleri TL ya da Dolar’a bozdurduktan sonra), genel olarak daha fazla işlem ücreti öderler ve işlem gecikmeleri daha uzun süreli olur. Bu işlemi yaparken kullandığınız exchange platformu ile sadece o platformun bulunduğu ülkenin bankalarını kullanabilirsiniz.
Exchange, wallet ve banka hesapları hakkında uyarılar!
Kimlik bilgileri gerekliliklerine rağmen, değiş-tokuşlar ve cüzdanlar bankalardaki gibi düzenlenmemiştir. Yani hesabınızın hackerlar tarafından çalınmasına karşılık hiçbir sigortanız bulunmamaktadır. Bitcoin şu an çoğu ülkede legal bir para birimi olarak değer görmediğinden, otoriteler de bu hırsızlıklara karşı nasıl bir uygulama yapacaklarını tam anlamıyla belirleyememiş durumdalar. Hırsızlar wallet (çevrimiçi cüzdan) şifrenizi bir kere çaldıktan sonra ve şifrenizi değiştirdikten sonra, hesabınızı geriye almak için hiçbir garantiniz yoktur.
Bazı bankalar, dijital para biriminin iş modellerine karşı olduğunu düşünmekte ve bu yüzden Bitcoin ile ilgili uygulamalarda, diğer işlere göre fark gözetmektedir. Hatta bu bankalar, Bitcoin ile ilgili bağlantıları bulunan hesapları, açıklama yapmaksızın tek taraflı olarak feshetmektedir.
Eğer bir şehirde yaşıyorsanız, anonimliğe önem veriyor ve banka işlemleri ile uğraşmak istemiyorsanız, Bitcoin elde etmenin bir yolu da yerel satıcılar ile yüz yüze yapılan ticarettir. “LocalBitcoins”, bu tarz işlemleri ayarlayan ve fiyat teklifleri veren ana site olarak karşımıza çıkıyor.
Eğer yapılacak ticaret büyük paralar içeriyorsa, sitenin bununla ilgili güvenlik hususları mevcut. Örnek olarak ticaretin yapılacağı mekan kalabalık bir halka açık mekan olmalı; özel bir mekan olmamalı. Ayrıca satıcının ve alıcının da taşıdıkları nakit miktarı karşılığında gerekli tüm önlemleri almaları gerekli.
Eğer birebir görüşmeler sizin için uygun değilse, “meetup.com” adlı sitede Bitcoin ile ilgili buluşmaların yapıldığı bir platform bulabilirsiniz. Bu görüşmelerde Bitcoin ticaretinden, Bitcoin işlemlerinin nasıl gerçekleştirildiğini öğrenmeye kadar bir çok konuda sohbet ediliyor. Bu tür buluşmalar 2013’ ün ikinci yarısından itibaren daha da sıklaştı. Hatta bazı büyük şehirlerde, “Satoshi Squares” (Satoshi Meydanı) adlı etkinlikler düzenlenmekte ve bu etkinliklerde yürüyerek etkinlik alanına girip, Bitcoin alıp, yolunuza devam edebiliyorsunuz. Bu grup buluşmaları diğerlerine göre daha güvenli, fakat bir o kadar da anonimlikten uzak.
Satıcıya bağlı olarak, Bitcoin satın alırken %5-10 aralığında bir ek ücret ile daha kolay bir alışveriş ve daha fazla gizlilik elde edebiliyorsunuz. Çoğu saygın tüccar buluşmadan önce Bitcoin alışverişindeki fiyatı önceden belirliyor, fakat çoğu Bitcoin’ in anlık düşme ve yükselmelerinden etkilenmemek için o anki Bitcoin fiyatı üzerinden alışveriş yapmayı tercih ediyor.
Bazı satıcılar PayPal üzerinden gönderilen para ile Bitcoin alışverişi yapmayı kabul ediyor, fakat çoğu bilgilerinin gözükmediği platformları tercih ediyor.
Ek olarak belirtmek isteriz ki bu tür ticaretlerin yapıldığı şehirlerde, alışveriş yapılmadan önce bu ticaretin o şehirde yasal olup olmadığını kontrol etmeniz önerilir. Mekanlarda yaptığınız nakit ödemeleri polislerin dikkatini çekebilir ve yasal olmayan bir iş yaptığınızdan dolayı büyük cezalara çarptırılabilirsiniz.
Bitcoin ATM leri
Bitcoin ATM leri yeni bir konsept ve oldukça az bulunan bir oluşum, ancak kurulduğundan itibaren oldukça popüler ve çok basit bir oluşum olduğunu kanıtladı. ATM leri, yüz yüze alışveriş yaptığınız tüccarlara benzetebilirsiniz. İnsan yerine makine ile yapacağınız bu alışverişte, nakit parayı ATM’ ye koyuyor ve karşılık olarak wallet (cüzdan) ınıza Bitcoin yüklyebileceğiniz bir kod alıyorsunuz.
Tekrar belirtmekte fayda görüyoruz, ATM leri kullanabilmek için çevrimiçi ve yerel bir wallet (cüzdan) a sahip olmalısınız.
ANTALYA'DA BİTCOİN CİNAYETİ
Antalya'nın Serik ilçesinde 3 gün önce otomobilde cesedi bulunan kişinin, sanal para birimi " Bitcoin" yüzünden öldürüldüğü ortaya çıktı.
Antalya Asayiş Şube Müdürlüğü Cinayet Büro Amirliği ve Serik İlçe Emniyet Müdürlüğü ekipleri, maktul Ersoy ile cinayetin ardından tutuklanan M.A'nın, 8 ay önce Finlandiya merkezli sanal para organizasyonu "Bitcoin"e dahil olduğunu belirledi. Ekipler, Ersoy ile M.A'nın, bu organizasyon aracılığıyla tanışarak arkadaş olduğunu tespit etti.
Soruşturmayı derinleştiren polis, M.A'nın irtibata geçtiği, Kadriye Mahallesi'nde turizm ve inşaat sektöründe çalışan M.Y, F.B, S.Y. ve S.S'ye, Ersoy'da yüklü miktarda "Bitcoin" olduğunu, bunları kendi hesaplarına aktarabileceklerini anlattığı, bunun üzerine 4 zanlının, sosyal medya aracılığıyla "Bitcoin" organizasyonuna girmek için bilgi almak istediklerini söyledikleri Ersoy ile buluştuklarını saptadı.
Öte yandan, Ersoy'un sosyal paylaşım sitelerine yüklediği videoda "Bitcoin" sistemine teşekkür ettiği öğrenildi. Olayın, Türkiye'de "Bitcoin" yüzünden işlenen ilk cinayet olduğu öne sürülüyor.
1 BİTCOİN KAÇ DOLAR?
1 Bitcoin, 3 906.2500 Dolar'a tekabül ediyor. Bu da 1 Bitcoin, 13 606.2617 Türk Lirası demek oluyor.
