14 Nisan’da silahlı bir grup onlarca araba ve kamyonla Chibok şehrine geldi. Hristiyan ve Müslüman kızların kaldığı pansiyonun önünde durduktan sonra, onlarca silahlı erkek pansiyona girerek uyumakta olan kızları uyandırdı ve araçlara doldurarak hızlı bir şekilde şehirden uzaklaştılar.
Giderken pansiyonu yakmayı da ihmal etmeyen teröristlerin elinden sadece 50 kız kaçarak kurtulabildi. Kimse 12 ile 17 yaşları arasında 270 liseli kızı kaçıranların kim olduğunu bilmiyordu ama bütün şüpheler Boko Haram adlı cihatçı örgüt üzerinde yoğunlaşıyordu. Daha önce de buna benzer kız kaçırma ve onları zorla evlendirme vakaları olmuş ve işin arkasından Boko Haram örgütü çıkmıştı. Derken kötü haber çabuk yayıldı. Örgütün lideri olduğu söylenen bir kişi görüntülü olarak yayınladığı bir mesajda, kızları Boko Haram‘ın kaçırdığını, onları pazarda satacaklarını ya da zorla evlendireceklerini söylüyordu. Başta aileler olmak üzere herkes şoke olmuştu.
Peki Allah adına bu liseli kızları kaçırmakla ve onları pazarda köle olarak satmak veya zorla evlendirmekle tehdit eden, camilere, kiliselere, okullara, devlet güçlerine saldırarak sadece 2014’te 1500’den fazla insanı öldüren Boko Haram örgütü ne zaman kuruldu, ne savunur, kimle hareket eder ve askeri hedefleri nelerdir?
Boko Haram Örgüt Nijerya’nın Kuzeyinde kuruldu
Resmi adı “Cemaat es-Sulh Sünnet Li Dava Vel Cihad” (Dava ve cihad için barış ve sünnet cemaati) olan Boko Haram 2002 yılında Nijerya’nın Kuzey’inde kuruldu. Hausa dilinde “Batılı eğitim haram” anlamına gelen Boko Haram‘ın amacı Nijerya’nın kuzeyinde şeriat kanunları ile yönetilen bir İslami devlet kurmak. İlk başlarda Ndimi Maidigouri camisinde örgütlenen radikal islamcı gençlerden oluşan bir grup olan Boko Haram, daha sonra Yobe eyaletindeki Konama şehrine geçip orada radikal bir cemaat kurdular. Ilk başlarda herkes onları “Nijerya Talibanları” olarak anmaya başladı.
Yoksullara yardım, yoksulluğa karşı mücadele ve bedava dini eğitim
Afrika’nın en büyük petrol üreten ülkesi olan ve çoğunlukla Müslümanların yaşadığı Kuzey Bölgesi’ni geri kalmışlığı ve yoksulluğu ile biliniyor. Bu durumu iyi kulanan örgüt, yoksul ailelere yiyecek yardımı yaparak ve çocuklarına kendi camilerinde bedeva eğitim vererek yoksul kitleler arasında örgütlenmeye başladı. Örgütün çok iyi kulandığı diğer argümanlardan biri de merkezi ve yerel hükümetlerin yolsuzlukları ve gelir dağılımındaki adaletsizlik. Yoksulluğa karşı dayanışma, Batı tarzı eğitime karşı kendi islami eğitimleri ve yolsuzluğa karşı politik mücadeleyi birleştiren Boko Haram kısa sürede bölgede ciddi bir güce kavuştu.
Boko Haram’ın baş düşmanı: Batı kültürü ve kadınlar
Boko Haram‘ın adından da anlaşıldığı gibi örgütün en tehlikeli bulduğu şey Batı kültürü. Bunun için kurulduğu günden itibaren Boko Haram‘ın en büyük hedefi batı kültürünü yaymakta en etkili araç olarak gördüğü okullara yönelmek oldu.
Okullarla birlikte Batı kültürü ile yetiştirilmekle sucladıği kadınlar da başından beri Boko Haram‘ın en büyük hedefi. Kadınları ve çocuk yaşta kızları kaçıran, küçük cocukları zorla askeri eğitimden geçirerek silahlandıran Boko Haram daha öncede 26 kadını kaçırmış ve orman içinde gizli bir kampta zorla alıkoymuştu. Kamptaki kadınlar askerler tarafından kurtarıldığında bazılarının hamile olduğu, bazılarının ise önceden doğum yaptıkları açıklanmıştı.
Boko Haram, Boko Haram nedir, Boko Haram terör örgütü, Boko Haram terör, Boko Haram neden kız kaçırıyor, Boko Haram kimlerden oluşuyor, Boko Haram terör kimlerle çalışıyor, Boko Haram ne zaman kuruldu
Boko Haram’ın devlet güçleriyle ilk çatışması
Boko Haram‘ın devlet güçleriyle ilk çatışması 2003’te oldu. Gölde balık tutma hakkı ile ilgili çıkan çatışmalarda, örgüt polis karakolların saldırarak silahlara elkoydu ve onları sakladı. Bunun üzerine camilerini işgal eden askerler aralarında liderleri Muhamed Ali’nin de bulunduğu onlarca kişiyi öldürür. Çok ağır kayıplar veren örgüt, sağ kurtulanlar ve yeni liderleri Muhamed Yusuf’la birlikte Maidigouru’da kurdukları yeni camide örgütlenerek etkilerini artırmaya başladılar. 2009’a kadar direkt çatışmalardan kaçınan örgüt, 2009’da polislerle girdiği çatışmalarda 1000’den fazla insan yaşamını yitirdi.
30 Temmuz 2009’da Boko Haram‘ın lideri Muhamed Yusuf Nijerya polisi tarafından yakalandı iki polis arabasının ortasında kurşunlanarak infaz edildi. Aynı operasyon kapsamında Maidigouru camisine baskın yapan polis orada 200’den fazla kadın ve çocuğun rehin tutulduğunu açıkladı. Boko Haram, liderlerinin ölümünden sonra misilleme eylemlerine başlayarak okulları, polisleri ve kamu binalarını hedeflerken, belli bir süre sonra Boko Haram Hristiyanlara, gazetecilere ve “sahte Müslümanlar” dediği Müslümanlara yönelik de eylemler yapmaya başladı. Çıkan çatışmalarda binlerce insan hayatını kaybederken 500 000 insan da göçetmek zorunda kaldı ve zaten yoksul olan bölge tamamen yoksulluğun pençesine düştü.
Boko Haram kimlerle hareket ediyor?
Kimi kaynaklara göre Boko Haram‘ın Afganistan’daki Talibanlarla ilişkileri var ve taliban tarzı bir şeriatı savunuyor. ABD içgüvenlik Departmanının hazırladığı rapora göre ise, örgütün El Kaide’nin Kuzey Afrika kolu olarak bilinen AQMI ve Asaru örgütleriyle işbirliği yapıyor ve militanlarını AQMI’nin kamplarında eğitiyor. Yine aynı rapora göre, örgüt otuz kişiden oluşan bir Şura tarafından yönetiliyor. Bu otuz kişi diğer hücreleri yönetiyor ve bu hücreler genelde birbirleriyle direkt görüşmüyorlar. Yüz civarında profesyonel kadrosu olduğu tahmin edilen örgütün kaç militanı olduğu net olarak bilinmiyor. Bilinen tek şey örgütün Nijerya’nın kuzeyinde 12 şehirde uygulanan şeriat kanunlarını şiddet ve terrör yoluyla once Kuzey’e sonra da bütün Nijerya’ya yayarak bir İslam devleti kurmak.
Boko Haram terör listesinde
2014’te tehlikesiz görmeyen ve diğer cihatçı gruplarla hareket etmediğini söyleyen ABD, 2013’de Boko Haram‘ı terörist örgütler listesine alarak daha önce öldürüldüğü sanılan Ebubekir Shekau’nun başına 7 milyon dolar ödül koydu. Lideri Shekau ABD tarafından Afrika’nın en tehlikeli teroristi ilan edilerek başına 7 milyon dolar ödül kondu. Örgütün Ansaru, Somalili Shebab grubu ve AQMI gibi örgütlerle ilişkilerinin ne düzeyde olduğu net bir şekilde bilinmiyor. Nijerya’nın Kuzeyi’nde etkili olan örgütün bazı militanları Mali’deki askeri operasyonlardan sonra bölgeye geliyorlar istihbarat servislerinin iddialarına göre. Yine iddia göre, AQMI’nin askeri kamplarında eğitim aldıklarını, bir kısmının ise Kamerun’un Kuzeyinde bulunduğunu belirtiyorlar.
