ÖZET: sözleşmeli teğmen olarak atanan ve 30/08/2007 tarihinde sözleşmesini uzatmayarak görevinden ayrılan kişinin, … Genel Müdürlüğünde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi sözleşmeli personel statüsünde istihdam edilip edilemeyeceğine ilişkin 31/10/ 2007-17523
Kara Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinde 4678 sayılı Kanun uyarınca 30/08/2004 tarihinde sözleşmeli teğmen olarak atanan ve 30/08/2007 tarihinde sözleşmesini uzatmayarak görevinden ayrılan ….’ın, ……. Genel Müdürlüğünde 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi sözleşmeli personel statüsünde istihdam edilip edilemeyeceği hususundaki ilgi yazı ve ekleri incelenmiştir.
Bilindiği üzere, 4678 sayılı Türk Silahlı Kuvvetlerinde İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subaylar ve Astsubaylar Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinde; sözleşmeli subayın, bahsi geçen Kanunda öngörülen esaslara göre, kendileri ile sözleşme yapılarak subay nasbedilen teğmen, üsteğmen ve yüzbaşı rütbelerini haiz subayları; sözleşmeli astsubayın ise, bahsi geçen Kanunda öngörülen esaslara göre, kendileri ile sözleşme yapılarak astsubay nasbedilen, astsubay çavuş, astsubay kıdemli çavuş, astsubay üstçavuş ve astsubay kıdemli üstçavuş rütbelerini haiz astsubayları ifade edeceği hüküm altına alınmış; 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında, “Sözleşmeli subay adayları ön sözleşme yapılarak askerî eğitime alınırlar. Bu eğitimi başarı ile tamamlayanlardan yönetmelikte belirtilen şartları taşıyanlarla sözleşme yapılır ve bu kişiler teğmen rütbesine nasbedilirler. Sözleşme süreleri üç yıldan az ve dokuz yıldan fazla olmamak şartıyla, hizmet gerekleri ve yetiştirme maliyetlerine bağlı olarak kuvvet, sınıf ve branşlara göre yönetmelikte belirlenir. Yönetmelikte belirlenen şartları taşıyanların talepleri halinde sözleşmeleri yenilenebilir. Ancak sözleşmeli subaylardan rütbe yaş haddini dolduranlar hakkında 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.” hükmüne, 10 uncu maddesinde ise; “Sözleşmeli astsubay adayları, ön sözleşme yapılarak askerî eğitime alınırlar. Bu eğitimi başarı ile tamamlayanlardan yönetmelikte belirtilen şartları taşıyanlarla sözleşme yapılır ve bu kişiler astsubay çavuş rütbesine nasbedilirler. Sözleşme süreleri; üç yıldan az ve dokuz yıldan fazla olmamak şartıyla, hizmet gerekleri ve yetiştirme maliyetlerine bağlı olarak kuvvet, sınıf ve branşlara göre yönetmelikte belirlenir. Yönetmelikte belirlenen şartları taşıyanların talepleri halinde sözleşmeleri yenilenebilir. Ancak sözleşmeli astsubaylardan rütbe yaş haddini dolduranlar hakkında 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 92 nci maddesinde; “İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 nci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler.
657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyete atanabilirler...” hükmü yer almaktadır.
Ayrıca, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının, 2007 yılına ait Genel Yatırım ve Finansman Programının 3 üncü maddesinin (a) bendinin ikinci fıkrasında, kuruluş içi eleman nakli suretiyle personel ihtiyacının karşılanmasının mümkün olmadığı zorunlu hallerde, 2006 yılında ayrılan eleman sayısının (askerlik hariç) en fazla yüzde on (%10)’u kadar nitelikli personelin açıktan ve naklen atanması konusunda kuruluş yönetim kurulu yetkili olduğu, bu kapsamda istihdam edilecek personelde kuruluşun faaliyet konusu mal ve hizmetlerin üretildiği birimlerde doğrudan çalışması veya teknik nitelikleri haiz olması şartlarının aranacağı; sekizinci fıkrasında ise, açıktan atama yoluyla personel alımlarının, Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik, Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Daimi Kadrolarına İlk Defa İşçi Olarak Alınacaklar Hakkında Uygulanacak Sınav Yönetmeliği, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında İşçi Olarak İstihdam Edilecek Özürlüler Hakkında Uygulanacak Sınav Yönetmeliği, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında İşçi Olarak İstihdam Edilecek Eski Hükümlülere Uygulanacak Sınav Yönetmeliği ile Özel Yarışma Sınavına Tabi Tutulmak Suretiyle Girilen Meslekler İçin Yapılacak Eleme Sınavı Hakkında Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuat uyarınca Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığınca yapılacak sınavlarda başarılı olanlar arasından, söz konusu yönetmeliklerde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılacağı ifade edilmiştir.
29/01/1990 tarihli ve 20417 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 399 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin 58 inci maddesinde ise, “Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda uygulanması sırasında birliği sağlamak ve doğacak tereddütleri gidermekle Devlet Personel Başkanlığı yetkili ve görevlidir.
Sözleşmeli personele ilişkin olarak bu Kanun Hükmünde Kararnamede hüküm bulunmayan hallerde, Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınmak kaydıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.” hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, ilgili personelin kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarında Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte yer alan usul ve esaslar çerçevesinde istihdam edilebileceği mütalaa edilmektedir.
