Kirada oturan yurttaşlar Eylül ayı TEFE TÜFE kira artışı ile alakalı araştırmalarına devam ediyor. Son olarak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan oranlara göre Türkiye'de Temmuz'da 12 aylık TÜFE oranı 19,91 olmuştu. Açıklanan oranlara nazaran, ev sahipleri kiracılarına Ağustos ayında yüzde 19,88 oranından daha fazla zam yapamayacak
Peki, 2019 Eylül ayı kira artış oranı ne zaman açıklanacak? 2019 senesinde meydana getirilen yasal değişim ile beraber kira artış oranı 12 aylık ÜFE ortalaması yerine 12 aylık TÜFE ortalaması üzerinden hesaplanmaya başlandı. Yani kira sözleşmesinin dolduğu tarihi takip eden ayda açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması senelik kira artış oranı olarak kullanılır. Peki 2019 TEFE TÜFE Eylül ayı kira artış oranı açıklandı mı? Kira artış oranı hesaplama nasıl yapılır?
2019 EYLÜL AYI KİRA ARTIŞ ORANI NE ZAMAN AÇIKLANACAK?
Eylül ayında en fazla ne kadar zam yapılacağına dair detaylar 3 Eylül Salı günü belli olacak. TÜİK kira artış hesaplamalarında kullanılan enflasyon rakamlarını da açıklayacak. Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2019 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %0,99 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 7,02, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21,66 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 32,34 artış gösterdi.
BİR ÖNCEKİ AY KİRA ARTIŞ ORANI NE OLMUŞTU?
TÜK tarafından açıklanan rakamlar arasında yer alan 12 aylık TÜFE ortalaması yapılan kanun değişikliği ile kira artış oranı olarak kullanılmaya başlandı. Temmuz ayı itibari ile kira sözleşmesi tarihi sona eren ve yenilenen sözleşmelerde ev sahipleri en fazla yüzde 19,91 oranında zam yaparken karşılıklı anlaşma şartı ile daha düşük bir oranda zam yapılmasına da olanak sağlanacak.
Konut Kirası: 1.000 Lira
TÜİK TÜFE Temmuz 2019 Kira Artış Oranı: % 19,91
Ağustos Ayı Kira Artış Oranı Tutarı: 199,10 Lira
Ağustoy Ayı Kira Artış Oranı Dahil Yeni Zamlı Kira Tutarı: 1.199,10 Lira
İŞYERİ İÇİN SÜRE VAR
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün enflasyon oranlarını açıkladı. Buna göre; 12 aylık ortalama TÜFE yüzde 19.91 oldu. ÜFE'ye ayarlı artış devam etseydi kira artışı yüzde 32 olacaktı. İşyerlerinde enflasyona göre kira artışı uygulamasına 1 Temmuz 2020'de geçilecek. Bu tarihten sonra işyerleri kiraları için yenilecek kontratlarda 12 aylık ortalama TÜFE baz alınacak. Ancak şu aşamada kira sözleşmesinde yazan hüküm ya da mülk sahibinin talebi dikkate alınacak.
ENFLASYONDA HEDEF TEK HANE
TÜİK, verilerine göre TÜFE, temmuzda beklentilerin altında aylık yüzde 1.36 artış gösterirken, yıllık enflasyon ise hazirandaki yüzde 15.72'den yüzde 16.65'e yükseldi. Beyaz eşya, mobilya ve otomotivde KDV ve ÖTV indirimleri 30 Haziran'da bitti. 1 Temmuz'dan elektriğe yüzde 15 zam yapıldı. Bunların etkisiyle özelikle genç odası, yemek odası gruplarında yüzde 12'nin üzerinde fiyat artışları görüldü. Otodaki ÖTV muafiyetinin de sona ermesiyle araç fiyatlarında yüzde 10 civarında artış oldu. Sebze ve meyve fiyatlarındaki sert düşüş enflasyon artışını frenledi. Eylül, ekim gibi enflasyonun tek haneye inmesi, yılı da yüzde 14 civarında tamamlaması bekleniyor.
2019 yılında yapılan yasal değişiklik ile beraber kira artış oranı 12 aylık ÜFE ortalaması yerine 12 aylık TÜFE ortalaması üzerinden hesaplanmaya başlandı. Bu sayede kiracılara büyük bir kolaylık sağlanmış oldu ve yüksek enflasyon rakamları altında ezilmesinin önüne geçilmiş oldu. Açıklanan bu rakamlar için bilinmesi gereken en önemli nokta bunun kesin kira artış oranı olarak hesaplanmayacağıdır.
Açıklanan Haziran 2019 kira zam oranı ev sahiplerinin kiraya yapabileceği maksimum zam oranı olarak uygulanmakta olup ev sahibi ile kiracı bu oranın altında bir rakama anlaşma hakkına da sahiptir. Burada önemli olan kira sözleşmesi ile belirlenen rakam varsa bu rakamın uygulanacağı, bu rakam yoksa yani kira sözleşmesinde kira artış oranı yani yıllık kira zam oranı belirlenmediyse bu durumda TÜİK 12 aylık TÜFE ortalamasını aşmayacak bir rakam olarak belirlenmektedir.
KİRAYA EN FAZLA NE KADAR ZAM YAPILABİLİR?
Kira sözleşmesinin dolduğu tarihi takip eden ayda açıklanan 12 aylık TÜFE ortalaması yıllık kira artış oranı olarak kullanılır. Örneğin Ocak ayında kira sözleşmesi dolan bir kişi Şubat ayında zamlı kira öder ve bunun için TÜİK Ocak 2019 TEFE TÜFE rakamları içerisinde yer alan 12 aylık TÜFE ortalaması Şubat 2019 kira zam oranı olarak uygulanır. Ancak açıklanan bu rakam ev sahibi tarafından uygulanabilecek en yüksek tavan zam oranıdır. Yani açıklanan rakam yapılabilecek en yüksek zam oranı olup kiracı ve ev sahibi karşılıklı anlaşma ile bu oranı aşmayacak şekilde daha düşük bir tutarda kira zammı ile uzlaşmaya varabilir. Buradaki yasal kriter tarafların karşılıklı anlaşma ile yasal sınır olarak belirlenen 12 aylık TÜFE rakamını aşmadan zam yapmalarıdır.
.
