Koronavirüs tüm dünyayı tehdit etmeye devam ederken şimdi de yeni bir tehlike olarak hantavirüs ortaya çıktı. Peki Hantavirüs nedir? Belirtileri nelerdir? Nasıl bulaşır? İlk nerede ortaya çıktı? Tedavisi var mı? Tüm merak edilenler haberimizde.
HANTAVİRÜS NEDİR?
RNA virüsü olan hantavirüs adını ilk izole edildiği yer alan Güney Kore’deki Hantaan nehrinden alıyor. Kırım-Kongo kanamalı ateşi virüsünde olduğu gibi hantavirüs de kanamalı ateş ile seyrediyor.
HANTAVİRÜS BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hantavirüs enfeksiyonları damar çeperlerinin hasar gördüğü viral bir hastalıktır. Damar geçirgenliğinin artması ve trombositopeni sonucu hemorajik (kanamalı) belirtilerle seyredebilir.Hipertansiyona, akciğer ödemi, böbrek yetmezliği ve şoka kadar gidebilen ölümcül bir tabloya yol açabilir.
Erken belirtiler: Yorgunluk, ateş, kalça, sırt, omuz gibi büyük kas gruplarında ağrıyı içerir. Ayrıca baş ağrısı, baş dönmesi, karın ağrısı, ishal, kuma, bulantı gibi nonspesifik semptomlar da görülebilir.
Geç belirtiler: Hastalığın başlangıcından 4-10 gün sonra, Hantavirüs Pulmoner Sendromu tablosu gelişir.Akciğer ödemi ve buna bağlı olarak öksürük, nefes darlığı gibi geç bulguları görülür.HFRS sendromu gelişmişse: Oliguri (idrar miktarında azalma) ve böbrek yetmezliği gelişir.
Nadiren geç tablo olarak kulak ağrısı, boğaz ağrısı gibi nadir semptomlar da görülebilir.
HANTAVİRÜS NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Çin'de farelerden insanlara bulaşan hantavirüs tespit edilen bir kişinin hayatını kaybetmesi, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının ortaya çıktığı ülkede yeni salgın endişesine yol açtı.
Çin'in resmi yayın kuruluşu Global Times'ın haberinde, ülkenin batısındaki Yunnan eyaletinde hantavirüs tespit edilen bir kişinin iş için Şantung eyaletine seyahat ederken otobüste hayatını kaybettiği bildirildi.
Haberde otobüste bulunan 31 kişiye de test yapıldığı belirtildi.
Global Times'ın haberinin ardından sosyal medyada yeni bir salgının ortaya çıkabileceği yorumları yapıldı, Twitter'da "hantavirüs" etiketi dünya çapında trend oldu.
Farelere veya fare idrarı, tükürüğü veya dışkısına temasla insanlara bulaşan hantavirüsler, "Hantavirüs Akciğer Sendromu" (HPS) adı verilen hastalığa yol açıyor. İnsandan insana bulaşmayan hantavirüs salgın tehlikesi yaratmıyor.
HANTAVİRÜS NASIL BULAŞIR?
- Fareler ve diğer bazı kemirgenler hantavirus taşıyıcısıdır.Özellikle kırsal bölgelerde ve şehirlerde insanlar için ciddi tehlike teşkil ederler. Dünyada da oldukça yaygındır.
- Kemiricilerde kronik asemptomatik bir enfeksiyon oluşur. Viremi neticesinde viruslar en yoğun olarak hayvanın dalak, böbrek ve daha çok da akciğerlerinde yerleşir.Virusu taşıyan asemptomatik kemiricilerin idrarı, dışkısı ve sekresyonları çevreyi ve ortam havasını enfekte edebilir.
- İnsana bulaş yolunun özellikle enfekte kemirgenlerinin virüs bulaşlı çıkartılarının, solunması aracılığıyla olduğu düşünülmektedir.
- Kemirgenin insanı ısırmasıyla virus geçişi çok nadirdir.
- Hantavirüs temasla insandan insana geçmez.
- Kemirgenlerin çıkartılarıyla kirlenmiş yiyeceklerle bulaşıp bulaşmadığı ise virüsün mide asidine dirençsiz oluşu nedeniyle şüphelidir.
- Yapılan araştırmalar virüsün kan transfüzyonuyla da geçmediğini göstermiştir.
- Hantavirusun inek, tavuk gibi çiftlik hayvanları veya kedi, köpek gibi ev hayvanları tarafından taşınmazlar, ancak bu hayvanlar kemiricilerle temas halindeyseler onların çıkartılarını taşıyarak aracılık yapabilirler.
HANTAVİRÜSÜN TEDAVİ YÖNTEMLERİ NASILDIR?
Hantavirus enfeksiyonun aşısı veya spesifik bir tedavisi yoktur.Hastanın hayati fonksiyonları desteklenmelidir.
Hantavirüs Pulmoner Sendrom gelişmişse, erken dönemde entübasyon ve yoğun bakım şartlarında Oksijen inhalasyon tedavisi ile solunum, sıvı replasmanı ile de kan basıncı desteklenmelidir.
Hantavirüs Ateşli Renal Sendrom gelişmişse de Hemodiyaliz hayat kurtarıcı olabilir.Her ne kadar henüz ispatlanmamış olsada bazı çalışmalar Ribavirin gibi bazı antiviral ilaçların hayati tehlikeyi azaltmak üzerinde etkisi olduğunu düşündürmektedir.
Bilim adamları bu virüse karşı aşı geliştirme çalışmaları sürdürmektedir.
Hanta virüs enfeksiyonun önlenmesine primer strateji, yerleşim yerleri çevresinde kemiricilerin kontrolüdür.
·Kapı ve pencerelere sineklik konulmalı, çöp konteynırlarının kapakları sürekli kapalı tutulmalıdır.
·Kemirgenlerin yaşam alanı olan rögar kapakları tamir edilmeli.
·Depolarda fare gibi kemirgenlere yaşam alanı olabilecek gereksiz eşya saklanmamalı, hijyen tedbirlerine özen gösterilmelidir.
·Bulaşma şüphesi varsa ilk olarak vücudunuzun bu virüsle temas etme ihtimali olan kısmını dezenfekte edip en kısa zamanda doktora başvurmalısınız.
·Farenin yaşadığını tahmin ettiğiniz alanları eğer kullanıyorsanız, karıştırmadan(süpürmeden,kurcalamadan) alan deterjanlı su ile yıkanmalıdır.
·Fare veya herhangi bir kemirgenin leşlerinin bulunduğu bir alanda bulunmak zorundaysanız eldiven ve maske kullanarak alan karıştırılmadan çamaşır suyu ile dezenfekte edilmelidir.
TÜRKİYE'DE DE BİR KİŞİ ÖLMÜŞTÜ
İki ay önce Bartın'da hayatını kaybeden İlyas Bilgin'in fareden insana geçen "hanta" virüsünden öldüğü tespit edildi.
