Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin en uç köylerinden birinde yaşayan Kemal Deveci dedelerinden öğrendiği kaval yapımını 58 yıldır sürdürüyor. Deveci 13 yaşında öğrendiği zanaatı günümüzde de yaşatma mücadelesi veriyor.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) Türk bölgesi olarak bilinen Karpaz'ın en uç köylerinden Kaleburnu'nda yaşayan Kemal Deveci dedelerinden öğrendiği kaval yapımını 58 yıldır sürdürüyor. Kıbrıs'ın İngiliz sömürgesi zamanında yetişmesine rağmen kaval yapımını ilk günkü gibi öğrendiği şekilde tek başına devam ettiren Deveci zamanla olan mücadelesini İhlas Haber Ajansı'na (İHA) anlattı. Osmanlı'dan kalan geleneğinin ve el sanatının can çekişmekte olduğunu vurgulayan 71 yaşındaki Deveci, kaval yapımının unutmaması için ilerleyen yaşına rağmen çalışmalarını sürdürüyor.
"Ben babamdan öğrendim. Babam da dedemden, dedem ise büyük dedemden"
Yaptığı kavalları 5 ile 10 TL arasında sattığını özelikle Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nden çok talep olduğunu belirten Deveci, "Osmanlı zamanında çobanlar ovada vakit geçirmek için "kaval" adı verilen bu müzik aletini yaparlardı. Bunu ben babamdan öğrendim. Babam da dedemden, dedem ise büyük dedemden öğrenmiş. Ailemiz bu kültürü yaşatmaya çalışmaktadır. Günümüzde Kuzey Kıbrıs'ta kaval yapımını bilen ve yapan kişi artık pek kalmamıştır" şeklinde konuştu
Kavalın nasıl yapıldığına dair bilgiler veren Deveci, "İlk yapılışında işaret parmağı ile tartılır. Tartılmasının nedeni ses ayarlarını dengelemek içindir. Ortadan işaretlenir, ağzı kesilir. Ağzı kesildikten sonra tekrar çevresini çevirip işaret ile sesi verecek olan delik "saman deliği" oluşturulur. Daha sonra delikler çıkarılır. Kavalda 6 delik vardır zurnada ise 7 tane. Delikler bir ölçüde ve mesafenin eşit olması için ölçü ile ölçülür" ifadelerini kullandı.
"Öğrenmek isteyenlere yardımcı olmak istiyorum"
Gençlere de mesaj veren Deveci, "Bu kültürün bu kaval yapımının bitmemesi için genç nesillerin kaval yapımını öğrenmesini rica ediyorum. Öğrenmek isteyenlere ben yardımcı olmak istiyorum" dedi.
Kültürümüzün bir parçası olan değerlerin unutulmaması ve genç nesle aktarılması için bildiklerini gençlere öğretmek isteyen Kemal usta kapısının herkese açık olduğunu belirtti.
