İçişleri Bakanlığına bağlı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, mahkeme kararı olmaksızın yapılan isim değişikliği düzenlemesi hakkında açıklama yaptı. Özellikle düzenlemenin Suriyeliler için yapıldığı iddialarına cevap verilirken, örneklerle düzenlemenin detayları anlatıldı.
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılan yazılı açıklamada, "5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununda 17.10.2017 ve 06.12.2019 tarihlerinde yapılan düzenlemeler ile ad veya soyadında; yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanımından kaynaklanan anlam değişlikleri bulunan, genel ahlaka uygun olmayan ve toplum tarafından gülünç karşılandığı değerlendirilen kişiler, yurtiçinde ilçe nüfus müdürlüğüne, yurtdışında ise dış temsilciliklerimize ya da e-Devlet üzerinden başvurmaları halinde, il ve ilçe idare kurulunun vereceği kararla bir kereye mahsus mahkeme kararı aranmaksızın değiştirilmesine olanak sağlanmıştır." denildi.
Örnekler verilerek düzenlemenin detaylarının anlatıldığı açıklamada şöyle denildi:
"- Ad ve soyadlarında noktalama işareti eksiliği, harf eksikliği ve düzeltme işareti eksikliği bulunanlar ve değiştirmek isteyenler, (Yasmin/ Yasemin, Memet/ Mehmet, Melhat/Melahat, Çığdem/Çiğdem, Alı/Ali, Nıhal /Nihal, Ulku/Ülkü, Adem/Âdem, Bilal/Bilâl, Kazım/Kâzım, Kamil/Kâmil, vb.)
- 2525 sayılı Soyadı Kanununda belirtilen umumi edeplere uygun olmayan ve gülünç ad veya soyadı olduğu değerlendirilenler, (Yalak, Kalas, Sıçan, Deli, Koyun, Top, Boynuz, Ördek vb.)
- Ayrı yazılmış olan adların birleştirilmesini (Ayşe Gül/ Ayşegül) ya da bitişik şekilde yazılmış olan adların ayrı yazılmasını (Mehmetcan/Mehmet Can) talep edenler başvurmaları halinde il/ilçe idare kurulu kararı ile ad veya soyadları değiştirilebilmektedir."
BELİRTİLEN KOŞULLARA DİKKAT ÇEKİLDİ
İsim ve soyisim değişikliğinin kanun kapsamında belirtilen hallerde yapılabileceğine dikkat çekilen açıklamada," Yukarıda hem mevzuatsal hem de örneklerle açıklandığı üzere; ad ve soyadı değişikliği için mahkeme kararı gerekmekte, kanun kapsamında olan durumlarda, kişinin sadece başvurusu yeterli olmamakla birlikte il/ilçe idare kurulunun kararı gerekmektedir.
Ayrıca 2017’de yapılan düzenleme ile ilgili istatistiki bilgiler, Genel Müdürlüğümüzce birçok defa paylaşılmış ve basın yayın organlarınca çok defa haber olmuştur. Arama motorlarında “ad soyad değişikliği” ya da “mahkeme kararı olmaksızın ad ve soyad değişikliği” olarak aratıldığında 2018 yılından günümüze uygulama hakkında birçok haber bulunduğu da görülecektir." denildi.
"SONRADAN TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAZANAN KİŞİLER KAPSAM DIŞINDA"
Çıkan haberlere ilişkin örnekler verilen açıklamada, bazı milletvekillerinin düzenleme hakkında yaptığı açıklamalarla kamuoyunu yanlış yönlendirdiğine dikkat çekilerek şöyle denildi:
"Çıkan haberlerden bazı örnekler:
Mahkeme kararı olmadan ad ve soyad değişimi başladı
https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/mahkeme-karari-olmadan-ad-ve-soyad-degisimi-basladi-915634
30 bin kişi yararlandı... İşte en çok değiştirilen kadın ve erkek isimleri
https://www.hurriyet.com.tr/amp/gundem/30-bin-kisi-yararlandi-iste-en-cok-degistirilen-kadin-ve-erkek-isimleri-40964244
Ad ve soyad değişikliği uygulaması 3 yıl daha uzatıldı
https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/ad-ve-soyad-degisikligi-uygulamasi-3-yil-daha-uzatildi/1682262
Türkiye'de 263 bin kişi ad ya da soyadını değiştirdi: Listenin başında 'Top' var
https://tr.euronews.com/2019/10/26/turkiye-de-263-bin-kisi-ad-ya-da-soyadini-degistirdi-listenin-basinda-top-var
Bazı milletvekillerinin son günlerdeki açıklamalarıyla düzenleme hakkında bilgilerinin olmadığı, bilgilerinin olmadığı konu hakkında ise kamuoyunu yanlış yönlendirdikleri görülmüştür. Hatta öyle ki düzenlemeye yönelik uygulamayla ilgili FETÖ mensuplarını kurtarmak ve yabancılara vatandaşlık verilmesi gibi akla mantığa sığmayacak ilişkilendirmeler bile yapılmıştır.
Söz konusu düzenlemeden sadece doğumla Türk vatandaşı olan kişiler yararlanabilmektedir. Sonradan Türk vatandaşlığını kazanan kişiler kapsam dışındadır."
DÜZENLEME HAKKINDA ÖRNEKLER VERİLDİ
Düzenlemenin yaklaşık 5 yıldır yürürlükte olduğu belirtilen açıklamada uygulamadan faydalanan vatandaşların sayısı hakkında bilgi verilerek şunlar kaydedildi.
"Yaklaşık 5 yıldır yürürlükte olan, mahkemelerin iş yükünü azaltıp vatandaşlarımıza kolaylık sağlayan uygulama ile bugüne kadar 298 bin 670 kişi soyadını değiştirmiş, 134 bin 818 kişi ise ismini düzelttirmiştir.
Ülke genelinde ilçe nüfus müdürlüklerine yapılan başvurular kapsamında; 946 Yunis Yunus oldu, 588 Ümüt Ümit oldu, 770 Memet Mehmet oldu, 340 Abubekir Ebubekir oldu, 298 Ferat Ferhat oldu, 218 Çoşkun Coşkun oldu. Kadınlarda; 971 Sümeyya Sümeyye oldu, 276 Keziban Kezban oldu, 592 Firdes Firdevs oldu, 441 Sadet ise Saadet oldu. En çok düzeltilen soyadları ise; 6.550 Top, 3.531 Koyun, 2.432 Satılmış, 2.115 Çoşkun, 2.017 Çakal, 1.830 Deli, 1.729 Uğuz, 1.707 İşik, 1.695 Çıplak, 1.442 Kör oldu."
