Skolyoz nedir?

Skolyoz hastalığı, daha çok bilinen adıyla omurga eğriliğidir. Omurganın sağa veya sola, normalden farklı şekilde kayması ve eğri durmasıdır. Omurga, vücudu dik tutan, 23 tanesi oynar 33 kemikten oluşur. İçinde omurilik denilen hayati organı bulundurur.

Sinir yapılarından oluşan omurilik ise beyin ile kol bacak ve gövde arasındaki iletişimi sağlayan yapıdır. Yani sağlık açısından oldukça etkileyiciliğe sahip, ciddi bir hastalıktır. Skolyoz doğuştan gelebileceği gibi yaşamın tüm evrelerinden sonradan da oluşabilir.

Özellikle büyümenin hızlı ve ani olduğu ergenlik çağında daha sık karşılaşılır. Peki bu durumun önüne geçmek ve önlemek mümkün mü?

Skolyoz nasıl önlenir?

Bir uzman yardımı alarak veya küçük araştırmalar sonucunda kendi başımıza yapabileceğimiz doğru egzersizlerle skolyoz ve diğer pek çok kemik hastalığının önüne geçmek mümkün olabilir. Doğru ve düzenli yapıldığı taktirde skolyoz hastası olunsa dahi omurganın, göğüs kafesinin, omuzların ve pelvisin yeniden hizalanmasına katkı sağlayacaktır.

Çok ileri düzey olmayan skolyoz durumunda hastalığı spor ve dengeli egzersizlerle ortadan kaldırmak mümkün olabilir. Ancak ileri düzey ve şiddetli ağrılara sebep olan, vücutta çok büyük orantısızlıklara sebep olan durumlarda uzman desteği ve doktor tedavisi de gerekli olacaktır. Aynı zamanda fizik tedavi de gerekebilir. Eğer belirtileri olmadığı halde ilerde böyle bir durumla karşılaşmamak gibi bir düşünceniz varsa belli birkaç egzersizle amacınıza ulaşabilirsiniz.

 Hastalığın baş gösterdiği ve ilerlediği dönemlerde egzersiz yapmak ve yeterince hareket etmek bile zorlaşacaktır. Bu yüzden öncesinde yapılacak bazı egzersizlerle skolyozu hiç hayatımıza almayabiliriz. Bunlardan en etkili olanları ise şöyle sıralanabilir.

PLANK;

Tüm vücut egzersizleri arasında en etkili ve zor olanlarının arasında şüphesiz ki plank üst sıralarda yerini alır. Kolların yere paralel şekilde koyularak düz bir çizi şeklinde, ayak parmak uçlarının üzerinde durulan bu egzersiz kemiklerin güçlenmesinde oldukça etkilidir. Spor idmanı olmayan, yeni başlayan kişilerin bu hareketi yapmaya başladıklarında 30 saniyeyi geçmemeleri tavsiye edilir. İlerleyen dönemde vücut alıştıkça süre artırılabilir. Vücudun şekillenmesinde, omurganın güçlenip doğru bir duruşa sahip olmasında oldukça etkili olacaktır.

TRİSEPS KALDIRMA;

Bu hareketi yaparken bacaklar omuz hizasında açılır, bir plates topuna veya o an ulaşabileceğiniz herhangi yumuşak bir yere oturulur. Eller baş hizasında kaldırılır. Sağ ele sizi zorlamayacak bir ağırlık alınır (bir kiloluk olası bir nesne kullanılabilir). Sol elle sağ el bileğinden tutulur ve baş arkasına omurgaya doğru çekilir. Birkaç saniye sonra hareket tekrarlanır. 10 tekrardan sonra ağırlık diğer ele geçirilir ve 10 tekrar daha yapılır. Bu hareket omurga sağlığını oldukça olumlu etkiler.

YOGA HAREKETLERİ VE AĞAÇ DURUŞU;

Yoganın sağlık üzerindeki olumlu etkileri saymakla bitmez. Bunun yanında ellerin baş üzerinde uzatılarak ve tek ayağın uyluğa yerleştirilerek denede durulduğu ağaç hareketi de skolyoz için faydalıdır.

Skolyoz Tedavisi var mı?

Skolyoz yani omurga eğriliğinin tedavisi, skolyozun meydana çıkma yaşına ve nedenlerine göre değişiklik gösterir.

Doğuştan (konjenital) skolyoz tedavi seçenekleri

Kontrollü izlem:

Belirli Aralıklarla oluşturulan fizik muayeneler ve çekilen röntgenlerle yapılır ve eğrilikte artış olmadığı prosese özel bir tedavi verilmeden iskelet sistemi olgunluğa erişene kadar devam eder (cerrahi tedaviden sonra da yapılmalıdır).

Cerrahi tedavi:

Günümüzde büyümekte olan bir çocuktaki konjenital spinal deformitenin tedavisi amacıyla oluşturulan cerrahi tedavilerin çoğunluğunda omurga füzyonu yapmadan ya da kısıtlı bir alana füzyon yaparak eğrilik denetim altına alınmaya çalışılır.

Doğuştan Gelen Skolyoz Belirtileri;

Bebeklerde daha sık görülen bu sağlık problemi, bir gelişim bozukluğu olarak değerlendirilir ancak tam olarak sebebi bilinmez.
- Bacaklarda ve kollarda anormal uzunluklar,
- Vücutta orantısızlık,
- Sırtta kıllanma ve kamburluk,
- Sağa veya sola doğru örülen eğiklik,
- Sırtta kemik çıkıntıları,
- Denede bozukluklar,
- Kalça ve omuzlarda orantısızlıklar,
- Nefes almada zorlanma.

Çocukluk Döneminde Ortaya Çıkan Skolyoz Belirtileri;

Bebeklik dönemindeki belirtilerle benzerlik göstermektedir.
- Sırtta cilt problemleri (belde gamze, kıl, vücut rengine göre farklı renkler vs.),
- Kollar ve bacaklarda anormal uzunluk ve dengesizlikler,
- Bel ağrısı ve kemik çıkıntıları,
- Vücut orantısızlıkları,
- Kamburluk ve dene bozukluğu,
- Yürümede bozukluk,
- Nefes almada ve idrar tutmada zorlanma.

Erişkinlik Döneminde Ortaya Çıkan Skolyoz Belirtileri;

Bu dönemde kişi vücudundaki farklılıkları fark eder ve kendisi geç olmadan doktor müdahalesi için muayene olur. Bu da her hastalıkta olduğu gibi skolyozda da oldukça fayda sağlayacaktır. Belirtileri yine bebeklik ve çocukluk döneminden çok fazla farklı değildir.
- Sırt ve bel ağrısı,
- Yürüme bozuklukları,
- Omuzlarda ve kalçada orantısızlıklar,
- Kamburluk
- Yeti kaybı ve yürüme mesafesinde hastalık ilerledikçe ortaya çıkan kısalmalar,
- Kuvvet kaybı ve nefes alıp vermede zorlanmalar,
- Yorgunluk hissi,
- Nefes alma ve idrar tutmada zorlanma.

Yaşlılık Döneminde Ortaya Çıkan Skolyoz Belirtileri;

Yaşlılıkta kemiklerin daha yumuşak ve dayanıksız bir forma kavuşmasıyla bu tür hastalıkların belirtileri kolay anlaşılmayabilir. Çünkü yaşlılıkla birlikte gelen kemik ağrıları olacağı düşünülebilir. Ancak burada belirleyici unsur kişideki vücut orantısızlıkları ve sırtta kendini gösteren kemik çıkıntıları olabilir. Yine bu dönem belirtileri de erişkinlik atta çocukluk ve bebeklik dönemi belirtileriyle oldukça benzerlik gösterir. Nefes almada güçlük ve idrar tutamama gibi belirtilerin de yaşlılık yüzünden olduğunu düşünüp önlem almamak, bir tedaviye başlamada geç kalmak, hasta için oldukça kötü sonuçlar doğurabilir. Bu yüzden bilinçli her bireyin yapacağı kendini veya yakınını iyi gözleyerek şüpheli durumlarda bir uzman yardımı almak olacaktır.