Seçimlere bir haftadan az süre kala dolar kurunda yaşanan türbülans bu sabah itibariyle yerini daha stabil bir kur seviyesine bıraktı. Merkez Bankası’nın önceki gün attığı adımlarla dolar, Türk Lirası karşısında düşüşünü dün de sürdürdü. Geçtiğimiz hafta 5.85 TL seviyesine kadar yükselen dolar dün 5,54 TL’ye geriledi. Dolar, TL karşısında salı kapanışında 5,33'ü; euro ise 6,10 seviyelerini gördü. Bu ani iniş çıkışların ardından kullanıcılar swap nedir? Swap oranı nedir? Swap faizi nedir, nasıl yapılır ve swap kimler için uygundur? Sorularına yanıt aramaya başladı. Tüm bu soruların cevapları ve merak edilenleri haberimizde bulabilirsiniz..

DOLAR-EURO DA SON RAKAMLAR

Geçtiğimiz hafta kurlarda görülen ani yükseliş sonrasında, Merkez Bankası’ndan 1 hafta vadeli repo ihalelerine bir süre ara verildiği duyurusu gelmiş, ardından da “Para politikası ve likidite yönetimine ilişkin tüm araçlar fiyat istikrarını desteklemek amacıyla kullanılmaya devam edecek” açıklaması yapılmıştı. Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya’da döviz rezervleriyle ilgili sıra dışı bir durum olmadığını duyurmuştu. Merkez Bankası’nın adımlarının yanı sıra BDDK ve SPK da dövizdeki manipülatif işlemlerle ilgili inceleme başlatıldığını açıklamıştı.

BAZI TRADER'LAR İŞİNDEN OLABİLİR

Dolar kurunda seçim öncesi yukarı harekete oynayan hedge fonlar Merkez Bankası’nın aktif önlemleri ile yüksek faizden pozisyon kapatmak zorunda kaldı. Akşam saatlerinde 5,45 ardından 5,33’lere kadar geri çekilme yaşandı. Bu dalgalanmada ters pozisyon alan bazı traderların işlerine son verilebileceği konuşuluyor.

Merkez Bankası'nın son swap atağı ile sıkışan hedge fonlar;

1. TL bulamadıkları için yüzde 300-400 arası swap faizi ödemek zorunda kaldılar.

2. Pozisyonlarını kapatmak için zararına hisse senedi sattılar.

3. Ellerindeki bonoları zararına satarak toparlanmaya çalıştılar.

Ağustos’taki yükselişte büyük kar yazan bu hedge fonların oyununu Merkez Bankası bozunca, kar yerine zarar yazdılar. Şimdi bunların Türkiye yatırımlarını yeninden gözden geçirmekle tehdit edeceği konuşuluyor. Türkiye’nin kredi risk primini gösteren CDS’lerin gerilemeye başlaması ile piyasalarda normalleşmenin başlaması, borsada yükseliş kurda azalan oynaklık olması bekleniyor.

SWAP HAMLESİ DÜŞÜŞ GETİRDİ

Merkez Bankası, Pazartesi günü de döviz karşılığı TL swap piyasasında "vadesi gelmemiş toplam swap satışı sınırının yüzde 10'dan yüzde 20'ye" çıkarıldığını açıkladı. Merkez Bankası bankalara gönderdiği yazı ile "Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap satış (TCMB tarafından spotta döviz alınması, vadede döviz satılması) işlem miktarı döviz ve efektif piyasaları işlem limitlerinin yüzde 20'si ile sınırlandırılmıştır" dedi. Daha önce ilgili sınır yüzde 10 olarak uygulanıyordu.

SWAP NEDİR, NE DEMEK? SWAP FAİZİ NEDİR, NASIL YAPILIR? 

Swap, kelime anlamı olarak “değiş, tokuş, takas” anlamına gelir. Finans piyasalarında ise; iki tarafın belirli bir zaman dilimi içinde bir varlık ya da yükümlülüğe bağlı olarak farklı faiz ödemelerini veya döviz cinsini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir takas sözleşmesidir. Forex işlemlerinde, alınan para borç verilir, satılan para ise borçlanılır. Swap bedelleri, işlem yapılan döviz kurunda pozisyon durumuna bağlı olarak,  düşük faiz ve yüksek faiz  ilişkisine göre hesaplanır. İki para biriminden yüksek faizli olanı satıp, düşük faizli olan alınıyorsa, düşük faizli para biriminin gecelik taşıma maliyeti ödenmeye razı olunmuştur ve yatırımcının hesabına swap maliyeti olarak yansıtılır.

SWAP ORANI NEDİR?

Piyasada üç tür swap işlemi vardır. Bunlar; para swapı, faiz swapı ve çapraz döviz swapı'dır. Kısaca swap türlerine değinecek olursak;

1) Para swapı işlemleri; tarafların önceden anlaştıkları oran ve koşullarda belirli miktardaki para birimlerini değiştirmek suretiyle gerçekleştirdikleri işlemlerdir.

2) Faiz swapı işlemleri; gösterge bir anapara tutarı üzerinden farklı faiz oranı esaslarına göre hesaplanacak faizlerin iki taraf arasında anlaşılan vadelerde değişimini öngören bir sözleşmedir. Bu sözleşmede, aynı para biriminden olan borçların faiz ödemelerinin yapısı değişmekte, anapara değişimi gerçekleşmemektedir.

3) Çapraz döviz swapı işlemleri; farklı para birimleri ve farklı faiz yapısı üzerine (sabit veya değişken) borçlanan taraflar, diğer tarafın borcuna ilişkin anapara ve faiz ödemelerini yerine getirmek üzere anlaşarak gerekli yükümlülüğü yerine getirirler.

FOREX PİYASALARINDA SWAP ORANLARI NASIL BELİRLENİR?

Uluslararası piyasalarda genellikle Londra bankalar arası para piyasasında likiditesi yüksek para birimlerinin USD cinsinden birbirlerine borç verme oranı olan LIBOR’a göre belirlenir. Ancak özellikle likiditesi düşük para birimlerinin merkez bankaları, politika faizi ve faiz bandı gibi birden çok faiz seçenekleri olduğundan egzotik diye tabir edilen ( majör olmayan ) dolar tl, Euro tl, dolar ruble gibi para birimlerinin swap faizleri, forex piyasasında fiyat sağlayan büyük bankalar ve piyasa yapıcı diğer fiyat sağlayıcı kurumların uygulamış oldukları swap oranlarında ufak farklılıklar oluşabilir.

MERKEZ BANKASI SWAP ORANI NE KADAR OLDU? DOLAR DÖVİZ KURU NASIL DÜŞTÜ?

Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada swap piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap satışı sınırının yüzde 10'dan 20'ye çıktığı belirtildi.

TCMB tarafından bankalara gönderilen duyuruda şöyle denildi:

"İlgide kayıtlı talimatımızla, Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasası işlemlerine ilişkin uygulama esas ve ayrıntıları belirlenmişti. Söz konusu talimatımızın, "16. Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap satış (TCMB tarafından spotta döviz alınması, vadede döviz satılması) işlem miktarı Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinin yüzde 10'u ile sınırlandırılmıştır. Bu çerçevede, banka bazında limitler de banka bazında belirlenmiş olan Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinin yüzde 10'u ile sınırlıdır: Limit kullanımları Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinden düşülmeden bağımsız olarak uygulanır." maddesi "16. Döviz Karşılığı Türk Lirası Swap Piyasasında vadesi gelmemiş toplam swap satış (TCMB tarafından spotta döviz alınması, vadede döviz satılması) işlem miktarı Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinin yüzde 20'si ile sınırlandırılmıştır. Bu çerçevede, banka bazında limitler de banka bazında belirlenmiş olan Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinin yüzde 20'si ile sınırlıdır. Limit kullanımları Döviz ve Efektif Piyasaları işlem limitlerinden düşülmeden bağımsız olarak uygulanır." olarak değiştirilmiştir."

SWAP KİMLER İÇİN UYGUNDUR?

Swap Sözleşmeleri, döviz kurları ve faiz oranlarındaki dalgalanmaların yarattığı riskten kaçınmak isteyen müşteriler için uygundur.

PARA SWAPLARI NEDİR? 

İlk modern para swapı 1982 yılında Dünya Bankası ve IBM arasında gerçekleştirilmiş ve sabit faizli Alman Markı ve İsviçre Frankı borçlarının Dünya Bankası'ndan sağlanan US Dolar borcu ile swap edilmesini içermiştir.

Bir para swapı iki taraf arasında, belirlenen tutarda bir paranın başka bir para ile değiştirilmesi ve belirli bir süre sonunda değiştirilen ana paraların geri verilmesini içeren bir anlaşma olarak tanımlanabilir.

SWAP TİCARİ OLARAK NE DEMEK?

Kelime anlamıyla iki tarafın karşılıklı olarak konusu ve değeri aynı olan iktisadi ve mali değerleri birbiriyle değiş - tokuş etmeleri anlamına gelir. Bu anlamda mübadele, değişim veya takas demektir. Döviz piyasasında swap işlemleri: Belli miktar dövizin aynı anda yapılan tek bir işlemle, farklı vadelere tabi olarak satın alınması ve satılması. Örneğin yurt dışındaki yüksek faiz oranlarından yararlanmak isteyen bir kimseyi ele alalım. Bu kimse döviz piyasasında faaliyet gösteren bir bankadan, önce elindeki ulusal para fonları ile döviz satın alır. Sonra da buna bağlı olarak yapacağı ikinci bir işlemle bu dövizleri, diyelim ki üç ay sonra teslim kaydıyla aynı bankaya geri satar. Böylece bir Spot Piyasa işlemi ile bir Vadeli Döviz İşlemi tek işlem halinde birleştirilmiş, yani farklı vadelere tabi olarak aynı miktar döviz önce satmalınmış sonra satılmış olmaktadır.

Bir kimsenin böyle bir işlem yapmasındaki neden, yurt dışına döviz ihraç ederek bir bankaya yatırıp (veya kısa - vadeli menkul değer satın alıp) oradaki yüksek faiz oranlarından yararlanmak, fakat bunu yaparken de dövizin fiyatındaki bir düşmeye (ulusal paranın değer kazanması) karşı kendini korumaktır. Bu olaya Garantili Faiz Arbitrajı da denir. Döviz piyasasındaki swap işlemleri her zaman spot-vadeli işlem şeklinde olmayabilir. Bazan süreler farklı olmak kaydıyla vadeli vadeli şeklinde swap işlemi de yapılabilir. Örneğin, bir kimsenin bir ay vadeli olarak bir dövizi satın alması ve dokuz ay vadeli olarak satması gibi. Aynı cins ve miktardaki bir dövizin, bu şekilde farklı vadelere tabi olarak alınıp satılmasını öngören bu işlem bir vadeli - vadeli swap işlemidir. Fertlerin bu gibi işlemleri yapmalarındaki neden, örneğin dövizin faiz oranlarında bir yükselme beklemeleri ve bu yüksek faizden yararlanma arzulan olabilir. Yukardaki örnekte söz konusu kişi, bir ay sonra devralacağı dövizleri sekiz ay dışarıdaki bir bankada tutarak aradaki yüksek faiz oranı farkından yararlanmış olur.

Vadeli döviz kurunun spot döviz kuruna göre iskonto veya prim yapması durumu: Örneğin üç ay vadeli doların TL fiyatı, spot fiyatına göre daha yüksekse buna TL/Ş kurunun "swap primi" adı verilir. Aksine üç ay vadeli TL/S kuru, spot kurdan daha düşükse buna da "swap iskontosu" denilir.

Merkez bankaları arasında swap : İki merkez bankasının, aralarında yaptıklan anlaşma ile, karşı ülkenin parasına ihtiyaç duyduklarında birbirinin belirli miktarlardaki paralarını değiş tokuş etmeleri. Değiş tokuş edilen bu paralar, ihtiyaç durumu ortadan kalkınca geri verilir

Faiz swapı: Borçların faiz yapısını değiştirmeye yönelik işlemler. Örneğin sabit faizin değişken faize dönüştürülmesi, ya da tersi. Bunun gibi, kredilerin faiz oranlannı değiştirmeye yönelik işlemler de faiz swapı sayılır.

SWAP İŞLEMİ NEDEN TERCİH EDİLİR?

Karşılıklı tarafların swap işlemini tercih etmesinin birçok nedeni vardır:

– Bir yatırımcının hedefleri veya geri ödeme senaryolarında yaşanan değişiklik.

– Yeni mevcut veya alternatif nakit akışlarına geçişte maddi fayda artmış olabilir.

– Bir değişken faizli kredi geri ödemesine ilişkin riskten korunma veya risk azaltma ihtiyacı olabilir.

– Swaplar, karşılıklı sözleşmelerin tasarlanması ve yapılandırılmasında büyük esneklik sunar. Bu esneklik, her biri belirli bir amaca hizmet eden birçok takas varyasyonu üretir.

SWAP HESAPLAMA NASIL YAPILIR? 

Swap, belli bir zaman dilimi içinde, varsayılan parasal değeri eşit olan herhangi iki varlığın yaratacağı nakit akışlarının takas yapılması işlemine verilen addır. Finansal piyasalarda faiz, para, emtia ve hisse senedi swapı gibi ilgili varlıklar üzerinden swap gelir / giderleri elde edilmektedir. Forex piyasasında ise swap diğer finansal piyasalardan farklılık göstererek taşıma maliyeti olarak karşımıza çıkmaktadır. Swap hesaplama işlemi için arama motorları aracılığı ile aratarak karşınıza çıkan farklı swap hesaplama botlarından yardım alabilirsiniz.

Yerel seçimden sonra dolar kaç olur? Dolar kuru yükselir mi? Dolar düşer mi? 

31 mart 2019 tarihinde yerel seçimler yapılacak ve kim kaç belediye alır, kim oy kazanır hangi ittifak tutar tartışmalarına ek bir tartışmamız daha oldu. Yerel seçimden sonra dolar ne kadar olur?

Öncelikle şunu belirtelim sermaye piyasası kanunu kapsamında ilgili SPK lisanslarına sahip olmayan kişiler piyasayı yönlendirecek nitelikte yatırım tavsiyesi veremez. Aksi takdirde yaptırımı süreli hapis cezası olan bir suçu işlemiş olursunuz. Bu yüzden net olarak yazımızın amacının yatırım tavsiyesi vermek olmadığını net olarak belirtelim yazının amacı sadece tartışmanın sağlıklı veriler üzerinden devam edebilmesini sağlamaktır.

Öncelikle Amerikan Doları ve Türk Lirası kur grafiğini ve dalgalanmaları bir incelemek uygun olacaktır. Geçen yıl bu dönem yani mart 2018’de bir ABD doları 3.8 TL civarından işlem görüyordu bugün yani mart 2019 için bu değer 5.3 TL civarında ve kur hala çok değişken. Yani aynı gün içerisinde 5.4’ü görmesi veya 5.2 düzeylerine inmesi dahi mümkün. Gün içerisindeki oynamalar ayrı bir tartışmanın konusu olup bizim bu bir sene içerisinde gördüğümüz en düşük ve en yüksek kur değerlerini dönemlere bağlı olarak incelememiz daha sağlıklı değerlendirme imkanı sunacaktır.

Son bir yıl içerisinde 13 ağustos tarihinde 7.1 TL ile gördüğümüz en yüksek ABD dolar kuru oldu. Bahsettiğimiz tarih genel seçimler ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden hemen sonra başlayan ve istikrarlı şekilde devam eden ABD dolarının yükselişi sürecinin zirve noktasıdır. Yaz sonuna kadar yapılan müdahaleler, Katar’ın 15 milyar dolarlık desteği ve ekonomiye güven açıklamalarıyla birlikte ekim ortasında dolar tl kuru 6 TL seviyesine çekilmiştir. Buna ek olarak yabancılara 250 bin dolarlık emlak yatırımı karşılığından vatandaşlık verilmesi de ülkemize dolar akışını hızlandırmıştır.

2018 yılının son çeyreğinde ise net hata noksan payı yani nereden ve kimden, ne karşılığı ne amaçla geldiği belli olmayan para girişi olmuştur. Açıklanan resmi rakamlara göre 17 milyar dolarlık net hata noksan payı girişi mevcut olup Cumhuriyet tarihinin rekorudur. Bahsi geçen paraya Katar ve benzeri siyasi ilişkilerimizin iyi olduğu ülkelerin yatırım olarak getirdiği paralar dahil değildir.

Yerel Seçimlerden Sonra Dolar Yükselir mi?

Siyasetçi ve ekonomistler başta olmak üzere herkes başta dolar kuru ve enflasyon olmak üzere ekonomi verilerinin seçim sonuçları üzerinde etki yarattığı konusunda hem fikir. Bu nedenle yerel seçimlerden önce dolara müdahale edildiği ve bu nedenle doların belirli bir seviyede tutulabildiğini düşünenlerin sayısı çoğunlukta. Bu durumu doğrulayacak veri olarak elimizde yukarıda belirttiğimiz bilgilerin haricinde bir de Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından başlatılan altın, dolar veya euro üzerinden faiz alabileceğiniz kampanyaların mevcut olduğu eklenebilir.

Akademisyenler ve uzmanlar arasında nispeten karamsar bir hava hakim 2019 sonuna doğru dolar yükselir diyenler çoğunlukta.Piyasada uzun süredir dolar alan satan, döviz bürosu işleten veya benzeri işler yapan kişilerin dediği gibi dolar gördüğü yeri unutmaz 7 TL seçim sonrası tekrar görülür diyen de mevcut uzun süre bu seviyeden işlem görür diyen de. Kesin olarak bilinense dolarizasyon yani birikimini dolara çevirme eğiliminin arttığıdır.

Kısacası evet dolar kuruna ekonomik müdahale olduğu ve yükselmemesi için çeşitli önlemler alındığı doğru bir bilgi. Bu müdahalenin seçim sonrasında devam edip etmeyeceği veya devam edilse dahi etki yaratıp yaratamayacağı ise tahmin edilebilir bir değişken değildir. Dolar yükselir mi düşer mi kesin yorum yapmak mümkün değil.(Kaynak: https://finans.tercihiniyap.net/analiz/yerel-secimden-sonra-dolar-ne-olur/) 

.