5 vakit ezan okumak gibi daha birçok görevi olan müezzin, bu görevleri camilerde yerine getirmektedir. Müezzinlik bir meslek olarak kabul edildiği için müezzin olacak kişinin buna uygun belirli bir eğitiminin olması gerekir. Peki müezzin nedir? Müezzinlik nasıl yapılır? Müezzin olmak için ne yapmak gerekir? Müezzinlik mesleğinin şartları nelerdir? Müezzinin ne gibi görevleri bulunur? Müezzin, hangi makamda hangi ezanı okur? İşte müezzin ve müezzinlik ile alakalı merak edilen tüm detaylar.
Müezzin Nedir?
Arapça’da tezin ve ezan kelimelerden türetilerek müezzin kelimesi meydana gelmiştir. İlk defa peygamberimiz zamanında kullanılan bu kelime ezan okuyan kişi anlamına gelmektedir. Namazın vakitlerini tam zamanında Müslümanlara bildirilmesi ve bunun ezan okunarak yapılması işi müezzinlik olarak kabul edilir. Müezzinlik meslek olarak kabul görmesinin yanı sıra sanat olarak da kabul edilmektedir. Ezan okumakla görevli kişilere müezzin adı verilmektedir. İslam tarihi boyunca ilk müezzin olarak kabul edilen kişi Bilal Habeşi olmuştur. Öncelerde köle olan Bilal Habeşi daha sonralarda Peygamberimizin onu azat etmesiyle birlikte müezzinliğe başlamıştır. Bu durumu görenlerin çoğu müezzinlik yapmaya başlamışlardır ve bu sayede müezzinlik bir meslek halini almıştır.
Müezzinlik Nasıl yapılır?
Tam namaz vakitlerinde ezanın okunması büyük önem taşımaktadır. Bundan dolayı ezan vaktinden 10-15 dakika öncesinde müezzinin camide hazır olarak beklemesi gerekmektedir. Ezanlar namazlara göre farklı makamlarda okunmaktadır. Akşam ezanının segâh makamında, öğle ezanının rast makamında okunması bu duruma örnektir. Müezzin ezan okurken yüzünü kıbleye doğru dönmek zorundadır. Müezzin aynı zamanda ezan duası ve salat da okumaktadır. Farz namazlarının sonunda kamet getirmek de müezzinin görevlerinden biridir.
Müezzin Nasıl Olunur?
Dinimizde yalnızca erkeklerin müezzin olması kabul görmektedir.
Müezzin olacak kişinin İmam Hatip Lisesi mezunu olmalı, Diyanet tarafından yapılan müezzinlik sınavına girmesi gerekmektedir.
Yapılan sınavda iyi bir derece yapan kişiler sonraki dönemde işe atanırlar.
İmam Hatip Lisesi’nden mezun olmayan kişilerin müezzin olabilmeleri için öncelikle hafızlık belgesi alması şarttır.
Hafızlık tespiti sözlü olarak yapılır ve bu sınavdan en az 70 ve üzerinde not alanlar müezzinlik yapabilme hakkını kazanır.
Hangi Ezan Hangi Makamda Okunur?
Öyle ki her bir vaktin ezanı kendine has bir makamla okunur. Osmanlı Camilerinde;
Sabah Ezanı: Sabâ makamında
Öğle Ezanı: Rast makamında
İkindi Ezanı: Hicaz makamında
Akşam Ezanı: Segâh makamında
Yatsı Ezanı: Uşşak makamında okunurmuş.
+ Sabah namazından önce verilen salâ da Hüseyni makamından okunurmuş
Müezzinlik Nasıl Yapılır?
1 - Müezzin ezan okur.
Öncelikle müezzin, namaz vaktinin girdiği belirtmek için ve Müslümanları namaza çağırmak için ezan okur;
Okunuşu:
Allahu Ekber, Allahu Ekber
Allahu Ekber, Allahu Ekber
Eşhedu en Lailahe illallah,
Eşhedu en Lailahe illallah
Eşhedu enne Muhammeden Resûlullah
Eşhedu enne Muhammeden Rasûlullah
Hayyaala's-salâh, Hayyaala's-salâh
Hayyaala'l-felâh, Hayyaala'l-felâh
Allahu Ekber, Allahu Ekber
La ilahe illallah
Anlamı:
Allah en büyük ve en yücedir.
Allah'tan başka ibadete lâyık olan bulunmadığına şehadet ederim.
Muhammed’in, Allah’ın peygamberi olduğuna şehadet ederim.
Haydi namaza geliniz.
Haydi kurtuluşa geliniz.
Allah en büyük ve en yücedir.
Allah'tan başka ilah yoktur.
2 - Ezandan sonra müezzin ezan duası okur.
Okunuşu:
Allahumme Rebbe hazihi'd-da'veti't-tamme. Vesselatil kâimeti ati Muhammedenil vesilete vel fazilete ved-dereceter-refîate. vebashu makamen Mahmudenillezi veadteh. İnneke lâ tuhlifu'l-mîâd.
Anlamı:
Ey şu eksiksiz davetin ve kılınacak namazın rabbi Allahım! Muhammed'e vesîleyi ve fazîleti ver. Onu, kendisine vaad ettiğin makâm-ı mahmûda ulaştır, Muhakkak ki sen vaadinden dönmezsin"
3 - Müezzin farz namazdan önce kamet getirir.
Allahu Ekber, Allahu Ekber
Allahu Ekber, Allahu Ekber
Eşhedü en Lailahe illallah,
Eşhedü en Lailahe illallah
Eşhedü enne Muhammeden Resûlullah
Eşhedü enne Muhammeden Rasûlullah
Hayyaala’s-salâh, Hayyaala’s-salâh
Hayyaala’l-felâh, Hayyaala’l-felâh
Kad kâmetis-Salâh, Kad kâmetis-Salâh
Allahu Ekber, Allahu Ekber
La ilahe illallah
4 - Müezzin, namazın farzından sonra “Selam Duası” Okur.
Okunuşu:
Allâhumme ente’s-selâmü ve minke’s-selâm, tebârekte yâ zelcelâli ve’l-ikrâm."
Anlamı:
Allahım sen selamsın. Bütün noksanlardan berisin, uzaksın. Dünya ve ahiret selameti senin inayet ve yardımınla olur. Sen mukaddessin, tazime gerçekten layık olansın. Ey celal ve ikram sahibi olan yüce mabudum!
5 - Müezzin namaz tesbihatına devam eder.
Müezzin "Peygamberimiz üzerine salavat" (getirin) anlamına gelen; “Alâ Rasulina salavat" der. Bunun üzerine cemaat salavat getirir. Sonra Müezzin:
Okunuşu:
Subhanallahi vel hamdu lillahi ve la ilahe illellahu vallahu ekber. Ve la havle ve la kuvvete illa billahil aliyyil azim." duasını okur.
Anlamı:
Allahı bütün noksan sıfatlardan tenzih eder, kemal sıfatlarla muttasıf olduğunu kabul ederim. Bütün hamd ve şükürler Allah'adır. Allah'tan başka hiç bir ilah yoktur. İhtiyaçları gideren ve zararları yok eden yalnız yüce ve güçlü olan Allah'tır.
Dua bitince bütün cemaat sessizce Ayete’l Kürsiyi okur.
6- Herkes Ayete’l-Kürsi Okunduktan Sonra Tesbih Çekilir.
Müezzin;
Ve huvel aliyyil azimi zul celali Subhanallah der. Herkes 33 kez; Subhanallah der.
Anlamı: Allah noksan sıfatlardan uzaktır.
Müezzin;
Subhanel Kerimi daimenil hamdulillah der. Herkes 33 kez; Elhamdulillah der.
Anlamı: Hamd Allah'adır.
Müezzin;
Rabbil alemine teala şanuhullahu ekber der. Herkes 33 kez; Allahu Ekber der.
Anlamı: Allah en büyüktür.
7- Müezzin Tesbihlerden Sonra Şu Duayı Okur:
La ilahe illallahu vahdehu la şerikeleh, lehul mulku ve lehul hamdu ve huve ala kulli şey’in gadir.
Anlamı:
Allah Tealadan başka ilah yoktur, tek ilah sadece odur, ortağı da yoktur. Bütün mülk ona aittir. Bütün hamd ve senalar onadır. Her şeye kadirdir.
Müezzin şu duayı okur;
Subhane Rabbiye'l-aliyyi'l-a'le'l-vehhab
Anlamı:
Yüce, ulu ve lütufkâr olan Rabbimi tesbih ederim.
Bu duadan sonra cemaat hep birlikte ellerini açıp dua eder. Bu şekilde müezzinin görevi tamamlanmış olur.
Teravih Namazı Müezzinliği Nasıl Yapılır?
Teravih namazında müezzinlik yapmak için, müezzin olacak kişinin öncülüğünde yatsı namazına başlanır. Yatsının farzı öncesi kamet okunur. Farzından sonra 2 rekâtlık son sünnet kılınır. Son sünnetten sonra müezzin: "Subhanallahi vel hamdü lillehi vele ilehe illallahü vallahü ekber. vela havle vela guvvete ille billehil aliyyil azim." "Salli Ala Muhammed Salatü Teravihe Niyet" der. Cemaat teravih namazına niyetlenir ve namaza başlanır.
