Şile depreme dayanıklı mı? Şile'de deprem riski nedir? 2000 yılı öncesi ve sonrası kaç bina var?

Kahramanmaraş’ta 9 saat arayla meydana gelen iki büyük deprem sonrası, uzmanlar olası İstanbul depremine dikkat çekti. 1999 depreminden büyük yara alan İstanbul’da olası bir deprem için bir çok senaryo hazırlandı.

Bu çerçevede İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile birlikte İstanbul'un Şile Olası Deprem Kayıp tahminleri Kitapçığı yayınladı. Kitapçıkta bir çok senaryo ele alındı.

Kitapçıkta yer alan bilgilere göre bu risk haritasında deterministik yaklaşım baz alındığı kaydedilirken Mw= 7.5 büyüklüğündeki deprem senaryosu kullanılarak sonuçlar oluşturulduğu aktarıldı.

Şile’de 2000 yılı öncesi ve sonrası kaç bina var?

Bina envanteri derlenmesi için gerekli olan veriler İBB kurumsal mekânsal bilgi altyapısından CBS tabanlı olarak temin edilmiştir. Bina verileri CBS tabanlı alan geometrisi olup, ITRF96TM30 koordinat sistemindedir

Şile için yayınlanan rapor bina yapım yılı 1980 öncesi yüzde 7 ile bin 417 adet bina, 1980-2000 arası yüzde 59 ile 11 bin 923 bina, yapım yılı 2000 sonrası ise yüzde 34 ile 6 bin 762 adet bina olduğu görülüyor.

Aşağıdaki raporda ise binaların kaç katlı olduğunu gösteren bir veri gösteriliyor.

Şile depreme dayanıklı mı?

Yayınlanan kitapçıkta 7.5 şiddetinde bina yapım yılı baz alınarak oluşturulan risk analizinde aşağıdaki tabloya yer verilmiştir. Raporda Şile genelinde çok ağır hasarlı 22, ağır hasarlı 106, orta hasarlı 774, Hafif hasarlı ise 2 bin 402 şeklinde yer aldı.

Mahalle mahalle daha detaylı bilgi için aşağıdaki tablo paylaşılmıştır.

MAHALLE ADI	ÇOK AĞIR HASARLI	AĞIR HASARLI	ORTA HASARLI	HAFİF HASARLI
AĞAÇDERE	0	1	5	13
AĞVA MERKEZ	1	4	39	117
AHMETLİ	2	6	38	110
AKÇAKESE	0	2	12	40
ALACALI	0	1	15	53
AVCIKORU	0	1	6	17
BALİBEY	0	3	50	185
BIÇKIDERE	1	3	14	33
BOZGOCA	0	0	3	9
BUCAKLI	0	1	10	33
ÇATAKLI	1	1	7	18
ÇAVUŞ	1	5	62	209
ÇAYIRBAŞI	0	2	17	60
ÇELEBİ	0	0	4	15
ÇENGİLLİ	0	2	7	19
DARLIK	0	1	4	11
DEĞİRMENÇAYIRI	1	6	26	63
DOĞANCILI	0	1	16	63
ERENLER	0	0	2	5
ESENCELİ	0	1	3	8
GEREDELİ	1	4	24	72
GÖÇE	1	2	13	40
GÖKMAŞLI	0	1	8	22
GÖKSU	1	3	12	32
HACI KASIM	0	0	7	29
HACILLI	0	2	8	20
HASANLI	1	2	9	26
İMRENDERE	0	2	15	48
İMRENLİ	0	2	14	49
İSAKÖY	1	1	10	20
KABAKOZ	1	4	23	75
KADIKÖY	0	0	2	9
KALEM	0	1	9	28
KARABEYLİ	0	1	6	18
KARACAKÖY	0	1	7	25
KARAKİRAZ	0	1	7	23
KARAMANDERE	0	1	6	18
KERVANSARAY	0	1	7	19
KIZILCA	1	3	16	49
KORUCU	0	1	4	13
KÖMÜRLÜK	0	0	2	9
KUMBABA	1	5	52	154
KURFALLI	0	1	9	30
KURNA	0	0	5	21
MEŞRUTİYET	0	1	12	40
ORUÇOĞLU	1	3	16	36
OSMANKÖY	1	2	8	20
OVACIK	0	1	4	12
SAHİLKÖY	0	2	26	94
SATMAZLI	1	2	10	30
SOFULAR	0	0	5	19
SOĞULLU	1	2	9	23
SORTULLU	0	1	3	8
ŞUAYİPLİ	0	0	7	25
TEKE	1	3	16	41
ULUPELİT	1	2	10	27
ÜVEZLİ	0	0	4	16
YAKA	1	2	8	19
YAYLALI	0	1	3	9
YAZIMANAYIR	0	2	7	20
YENİKÖY	0	1	7	20
YEŞİLVADİ	0	1	4	13
TOPLAM	22	106	774	2.402

Şile'de ne kadar can kaybı olur?

Bu çalışmada can kaybı ve yaralanma hesaplarında, HAZUS-MH MR4 (2003, ve daha önceki HAZUS versiyonları) yaklaşımı kullanılmıştır. Bu yöntem bina hasarı ile ölüm ve yaralanmalar arasında doğrudan ilişki kurmaktadır.

MAHALLE ADI	CAN KAYBI SAYISI	AĞIR YARALI SAYISI	HASTANEDE TEDAVİ SAYISI	HAFİF YARALI SAYISI
AĞAÇDERE	0	0	0	0
AĞVA MERKEZ	0	0	0	0
AHMETLİ	0	0	0	0
AKÇAKESE	0	0	0	0
ALACALI	0	0	0	0
AVCIKORU	0	0	0	0
BALİBEY	0	0	0	0
BIÇKIDERE	0	0	0	1
BOZGOCA	0	0	0	0
BUCAKLI	0	0	0	0
ÇATAKLI	0	0	0	0
ÇAVUŞ	0	0	0	0
ÇAYIRBAŞI	0	0	0	0
ÇELEBİ	0	0	0	0
ÇENGİLLİ	0	0	0	0
DARLIK	0	0	0	0
DEĞİRMENÇAYIRI	0	0	0	0
DOĞANCILI	0	0	0	0
ERENLER	0	0	0	0
ESENCELİ	0	0	0	0
GEREDELİ	0	0	0	0
GÖÇE	0	0	0	0
GÖKMAŞLI	0	0	0	0
GÖKSU	0	0	0	0
HACI KASIM	0	0	0	0
HACILLI	0	0	0	0
HASANLI	0	0	0	0
İMRENDERE	0	0	0	0
İMRENLİ	0	0	0	0
İSAKÖY	0	0	0	0
KABAKOZ	0	0	0	0
KADIKÖY	0	0	0	0
KALEM	0	0	0	0
KARABEYLİ	0	0	0	0
KARACAKÖY	0	0	0	0
KARAKİRAZ	0	0	0	0
KARAMANDERE	0	0	0	0
KERVANSARAY	0	0	0	0
KIZILCA	0	0	0	0
KORUCU	0	0	0	0
KÖMÜRLÜK	0	0	0	0
KUMBABA	0	0	0	0
KURFALLI	0	0	0	0
KURNA	0	0	0	0
MEŞRUTİYET	0	0	0	0
ORUÇOĞLU	0	0	0	0
OSMANKÖY	0	0	0	0
OVACIK	0	0	0	0
SAHİLKÖY	0	0	0	0
SATMAZLI	0	0	0	0
SOFULAR	0	0	0	0
SOĞULLU	0	0	0	0
SORTULLU	0	0	0	0
ŞUAYİPLİ	0	0	0	0
TEKE	0	0	0	0
ULUPELİT	0	0	0	0
ÜVEZLİ	0	0	0	0
YAKA	0	0	0	0
YAYLALI	0	0	0	0
YAZIMANAYIR	0	0	0	0
YENİKÖY	0	0	0	0
YEŞİLVADİ	0	0	0	0
TOPLAM	0	0	0	1

HAZUS-MH MR4 (2003) yöntemi kapsamında, her bir yaralanma derecesine tekabül eden bina sakinlerinin yaralanma oranları, binaların hasar derecelerine göre değişik bina sınıfları için sunulmaktadır. Bu oranlar gözlemsel verilere ve verinin olmadığı durumlarda uzman yorumuna dayanmaktadır. Her bir bina sınıfı için, her bir hasar seviyesindeki bina sayısı bu tür binalarda bulunan ortalama nüfus ve ilgili bina sakinlerinin yaralanma oranı ile çarpılarak ilgili yaralanma seviyesindeki kişi sayısı tahmin edilir.

Kullanılan tüm modellerin mevcut bilgi birikimi ve gözlemleri yansıttığı ancak deprem can kaybı ve yaralanmalarındaki büyük belirsizlikler nedeniyle hata payları içerebileceği ifade edilmelidir.

Şile geçici barınma risk analizi

Deprem nedeni ile meydana gelen bina hasarlarının en önemli sonuçlarından birisi, binaların sağladığı en temel ihtiyaç olan barındırma özelliğini kaybetmeleridir. Bu nedenle bir senaryo depremi sırasında oluşabilecek bina hasarlarının tahminini takiben kullanılamayacak durumda olan konutlarda ikamet eden hane sayısı ile ilişkili olarak, acil barınma ihtiyacı konusunda değerlendirmeler yapılabilir. 1999 Kocaeli depremi sonrasında, bina hasarı ve barınma ihtiyacına dair İstanbul’da da gözlemlenen en önemli husus, depremin hemen sonrasında, hasarlı olmasa dahi insanların binalara girmekten ve orada yaşamaktan korkmasıdır. Bu nedenle, depremi takip eden ilk günlerde, azımsanmayacak ölçüde bir barınma ihtiyacı olacaktır.

MAHALLE ADI	GEÇİCİ BARINMA İHTİYACI HANE SAYISI
AĞAÇDERE	6
AĞVA MERKEZ	40
AHMETLİ	41
AKÇAKESE	12
ALACALI	13
AVCIKORU	5
BALİBEY	49
BIÇKIDERE	16
BOZGOCA	2
BUCAKLI	10
ÇATAKLI	9
ÇAVUŞ	130
ÇAYIRBAŞI	18
ÇELEBİ	4
ÇENGİLLİ	9
DARLIK	5
DEĞİRMENÇAYIRI	30
DOĞANCILI	14
ERENLER	2
ESENCELİ	4
GEREDELİ	28
GÖÇE	16
GÖKMAŞLI	7
GÖKSU	14
HACI KASIM	10
HACILLI	10
HASANLI	12
İMRENDERE	10
İMRENLİ	10
İSAKÖY	11
KABAKOZ	19
KADIKÖY	2
KALEM	10
KARABEYLİ	7
KARACAKÖY	6
KARAKİRAZ	5
KARAMANDERE	8
KERVANSARAY	7
KIZILCA	16
KORUCU	4
KÖMÜRLÜK	2
KUMBABA	56
KURFALLI	7
KURNA	4
MEŞRUTİYET	11
ORUÇOĞLU	19
OSMANKÖY	10
OVACIK	4
SAHİLKÖY	23
SATMAZLI	11
SOFULAR	5
SOĞULLU	10
SORTULLU	5
ŞUAYİPLİ	6
TEKE	20
ULUPELİT	12
ÜVEZLİ	3
YAKA	10
YAYLALI	4
YAZIMANAYIR	9
YENİKÖY	10
YEŞİLVADİ	4
TOPLAM	876

Olası İstanbul depremi sonrasında bu tür acil barınmaya ihtiyaç duyacak olan aile sayısının tahmininde, çok ağır, ağır ve orta hasarlı konut türü binalardaki hane sayısı kullanılmıştır. Bu doğrultuda Mw=7.5 senaryo depremi için Şile ilçesi geçici barınma ihtiyacı mahalle bazlı değerleri Tablo 5-4 ve dağılım haritası, Şekil 5-14’te verilmiştir.

Şile Deprem Riski Nedir, Zemin Sağlamlığı Nedir?

Bu raporun yayınlamasıyla Şile’te hangi mahallelerin zemininin daha sağlam olduğu da ortaya çıktı. Aşağıdaki tabloda mavi daha sağlam, kırmızı ise daha kötü zemini ifade etmekte olduğu gözüküyor.

Kaynak: Bu sayfada yer alan tüm istatistiksel veriler İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin yayınladığı "Şile Olası Deprem Kayıp Tahminleri Kitapçığı"'ndan elde edilen verilere dayandırılarak yayınlanmıştır.